| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៥. មាតាបុត្តសុត្តំ
5. Mātāputtasuttaṃ
៥៥. ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន សាវត្ថិយំ ឧភោ មាតាបុត្តា វស្សាវាសំ ឧបគមិំសុ 1 – ភិក្ខុ ច ភិក្ខុនី ច។ តេ អញ្ញមញ្ញស្ស អភិណ្ហំ ទស្សនកាមា អហេសុំ។ មាតាបិ បុត្តស្ស អភិណ្ហំ ទស្សនកាមា អហោសិ; បុត្តោបិ មាតរំ អភិណ្ហំ ទស្សនកាមោ អហោសិ។ តេសំ អភិណ្ហំ ទស្សនា សំសគ្គោ អហោសិ។ សំសគ្គេ សតិ វិស្សាសោ អហោសិ។ វិស្សាសេ សតិ ឱតារោ អហោសិ។ តេ ឱតិណ្ណចិត្តា សិក្ខំ អបច្ចក្ខាយ ទុព្ពល្យំ អនាវិកត្វា មេថុនំ ធម្មំ បដិសេវិំសុ។
55. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sāvatthiyaṃ ubho mātāputtā vassāvāsaṃ upagamiṃsu 2 – bhikkhu ca bhikkhunī ca. Te aññamaññassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahesuṃ. Mātāpi puttassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahosi; puttopi mātaraṃ abhiṇhaṃ dassanakāmo ahosi. Tesaṃ abhiṇhaṃ dassanā saṃsaggo ahosi. Saṃsagge sati vissāso ahosi. Vissāse sati otāro ahosi. Te otiṇṇacittā sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsu.
អថ ខោ សម្ពហុលា ភិក្ខូ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ – ‘‘ឥធ, ភន្តេ, សាវត្ថិយំ ឧភោ មាតាបុត្តា វស្សាវាសំ ឧបគមិំសុ – ភិក្ខុ ច ភិក្ខុនី ច, តេ អញ្ញមញ្ញស្ស អភិណ្ហំ ទស្សនកាមា អហេសុំ, មាតាបិ បុត្តស្ស អភិណ្ហំ ទស្សនកាមា អហោសិ, បុត្តោបិ មាតរំ អភិណ្ហំ ទស្សនកាមោ អហោសិ។ តេសំ អភិណ្ហំ ទស្សនា សំសគ្គោ អហោសិ, សំសគ្គេ សតិ វិស្សាសោ អហោសិ, វិស្សាសេ សតិ ឱតារោ អហោសិ, តេ ឱតិណ្ណចិត្តា សិក្ខំ អបច្ចក្ខាយ ទុព្ពល្យំ អនាវិកត្វា មេថុនំ ធម្មំ បដិសេវិំសូ’’តិ។
Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, sāvatthiyaṃ ubho mātāputtā vassāvāsaṃ upagamiṃsu – bhikkhu ca bhikkhunī ca, te aññamaññassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahesuṃ, mātāpi puttassa abhiṇhaṃ dassanakāmā ahosi, puttopi mātaraṃ abhiṇhaṃ dassanakāmo ahosi. Tesaṃ abhiṇhaṃ dassanā saṃsaggo ahosi, saṃsagge sati vissāso ahosi, vissāse sati otāro ahosi, te otiṇṇacittā sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsū’’ti.
‘‘កិំ នុ សោ, ភិក្ខវេ, មោឃបុរិសោ មញ្ញតិ – ‘ន មាតា បុត្តេ សារជ្ជតិ, បុត្តោ វា បន មាតរី’តិ? នាហំ, ភិក្ខវេ, អញ្ញំ ឯករូបម្បិ សមនុបស្សាមិ ឯវំ 3 រជនីយំ ឯវំ កមនីយំ ឯវំ មទនីយំ ឯវំ ពន្ធនីយំ ឯវំ មុច្ឆនីយំ ឯវំ អន្តរាយករំ អនុត្តរស្ស យោគក្ខេមស្ស អធិគមាយ យថយិទំ, ភិក្ខវេ, ឥត្ថិរូបំ។ ឥត្ថិរូបេ, ភិក្ខវេ, សត្តា រត្តា គិទ្ធា គថិតា 4 មុច្ឆិតា អជ្ឈោសន្នា 5។ តេ ទីឃរត្តំ សោចន្តិ ឥត្ថិរូបវសានុគា។
‘‘Kiṃ nu so, bhikkhave, moghapuriso maññati – ‘na mātā putte sārajjati, putto vā pana mātarī’ti? Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekarūpampi samanupassāmi evaṃ 6 rajanīyaṃ evaṃ kamanīyaṃ evaṃ madanīyaṃ evaṃ bandhanīyaṃ evaṃ mucchanīyaṃ evaṃ antarāyakaraṃ anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya yathayidaṃ, bhikkhave, itthirūpaṃ. Itthirūpe, bhikkhave, sattā rattā giddhā gathitā 7 mucchitā ajjhosannā 8. Te dīgharattaṃ socanti itthirūpavasānugā.
‘‘នាហំ, ភិក្ខវេ, អញ្ញំ ឯកសទ្ទម្បិ…បេ.… ឯកគន្ធម្បិ… ឯករសម្បិ… ឯកផោដ្ឋព្ពម្បិ សមនុបស្សាមិ ឯវំ រជនីយំ ឯវំ កមនីយំ ឯវំ មទនីយំ ឯវំ ពន្ធនីយំ ឯវំ មុច្ឆនីយំ ឯវំ អន្តរាយករំ អនុត្តរស្ស យោគក្ខេមស្ស អធិគមាយ យថយិទំ, ភិក្ខវេ, ឥត្ថិផោដ្ឋព្ពំ ។ ឥត្ថិផោដ្ឋព្ពេ, ភិក្ខវេ, សត្តា រត្តា គិទ្ធា គថិតា មុច្ឆិតា អជ្ឈោសន្នា។ តេ ទីឃរត្តំ សោចន្តិ ឥត្ថិផោដ្ឋព្ពវសានុគា។
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekasaddampi…pe… ekagandhampi… ekarasampi… ekaphoṭṭhabbampi samanupassāmi evaṃ rajanīyaṃ evaṃ kamanīyaṃ evaṃ madanīyaṃ evaṃ bandhanīyaṃ evaṃ mucchanīyaṃ evaṃ antarāyakaraṃ anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya yathayidaṃ, bhikkhave, itthiphoṭṭhabbaṃ . Itthiphoṭṭhabbe, bhikkhave, sattā rattā giddhā gathitā mucchitā ajjhosannā. Te dīgharattaṃ socanti itthiphoṭṭhabbavasānugā.
‘‘ឥត្ថី, ភិក្ខវេ, គច្ឆន្តីបិ បុរិសស្ស ចិត្តំ បរិយាទាយ តិដ្ឋតិ; ឋិតាបិ…បេ.… និសិន្នាបិ… សយានាបិ… ហសន្តីបិ… ភណន្តីបិ… គាយន្តីបិ… រោទន្តីបិ… ឧគ្ឃាតិតាបិ 9 … មតាបិ បុរិសស្ស ចិត្តំ បរិយាទាយ តិដ្ឋតិ។ យញ្ហិ តំ, ភិក្ខវេ, សម្មា វទមានោ វទេយ្យ – ‘សមន្តបាសោ មារស្សា’តិ មាតុគាមំយេវ សម្មា វទមានោ វទេយ្យ – ‘សមន្តបាសោ មារស្សា’’’តិ។
‘‘Itthī, bhikkhave, gacchantīpi purisassa cittaṃ pariyādāya tiṭṭhati; ṭhitāpi…pe… nisinnāpi… sayānāpi… hasantīpi… bhaṇantīpi… gāyantīpi… rodantīpi… ugghātitāpi 10 … matāpi purisassa cittaṃ pariyādāya tiṭṭhati. Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya – ‘samantapāso mārassā’ti mātugāmaṃyeva sammā vadamāno vadeyya – ‘samantapāso mārassā’’’ti.
‘‘សល្លបេ អសិហត្ថេន, បិសាចេនាបិ សល្លបេ;
‘‘Sallape asihatthena, pisācenāpi sallape;
‘‘នត្វេវ ឯកោ ឯកាយ, មាតុគាមេន សល្លបេ;
‘‘Natveva eko ekāya, mātugāmena sallape;
‘‘អថោបិ ទុន្និវត្ថេន, មញ្ជុនា ភណិតេន ច;
‘‘Athopi dunnivatthena, mañjunā bhaṇitena ca;
នេសោ ជនោ ស្វាសីសទោ, អបិ ឧគ្ឃាតិតោ មតោ។
Neso jano svāsīsado, api ugghātito mato.
‘‘បញ្ច កាមគុណា ឯតេ, ឥត្ថិរូបស្មិំ ទិស្សរេ;
‘‘Pañca kāmaguṇā ete, itthirūpasmiṃ dissare;
រូបា សទ្ទា រសា គន្ធា, ផោដ្ឋព្ពា ច មនោរមា។
Rūpā saddā rasā gandhā, phoṭṭhabbā ca manoramā.
‘‘តេសំ កាមោឃវូឡ្ហានំ, កាមេ អបរិជានតំ;
‘‘Tesaṃ kāmoghavūḷhānaṃ, kāme aparijānataṃ;
‘‘យេ ច កាមេ បរិញ្ញាយ, ចរន្តិ អកុតោភយា;
‘‘Ye ca kāme pariññāya, caranti akutobhayā;
តេ វេ បារង្គតា លោកេ, យេ បត្តា អាសវក្ខយ’’ន្តិ។ បញ្ចមំ;
Te ve pāraṅgatā loke, ye pattā āsavakkhaya’’nti. pañcamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៥. មាតាបុត្តសុត្តវណ្ណនា • 5. Mātāputtasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៥. មាតាបុត្តសុត្តវណ្ណនា • 5. Mātāputtasuttavaṇṇanā
