Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಮತಸನ್ತಕಕಥಾ
Matasantakakathā
೩೬೭. ಕಾಲಙ್ಕತೇತಿ ಕಾಲಕಿರಿಯಾಯ। ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಾನಂ ದಾತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅನನ್ತರಂ ವುತ್ತಾಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ದಿನ್ನಮ್ಪಿ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ದಿನ್ನಮ್ಪಿ ದಿನ್ನಮೇವ ಹೋತಿ, ವಟ್ಟತಿ।
367.Kālaṅkateti kālakiriyāya. Gilānupaṭṭhākānaṃ dātunti ettha anantaraṃ vuttāya kammavācāya dinnampi apaloketvā dinnampi dinnameva hoti, vaṭṭati.
೩೬೯. ಯಂ ತತ್ಥ ಲಹುಭಣ್ಡಂ ಯಂ ತತ್ಥ ಗರುಭಣ್ಡನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಲಹುಭಣ್ಡಗರುಭಣ್ಡಾನಂ ನಾನಾಕರಣಂ ಪರತೋ ವಣ್ಣಯಿಸ್ಸಾಮ। ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಲಾಭೇ ಪನ ಅಯಂ ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ –
369.Yaṃ tattha lahubhaṇḍaṃ yaṃ tattha garubhaṇḍanti ettha lahubhaṇḍagarubhaṇḍānaṃ nānākaraṇaṃ parato vaṇṇayissāma. Gilānupaṭṭhākalābhe pana ayaṃ ādito paṭṭhāya vinicchayo –
ಸಚೇ ಸಕಲೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಉಪಟ್ಠಹನ್ತೇ ಕಾಲಂ ಕರೋತಿ, ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸಾಮಿಕಾ। ಅಥ ಏಕಚ್ಚೇಹಿ ವಾರೇ ಕತೇ ಏಕಚ್ಚೇಹಿ ಅಕತೇಯೇವ ಕಾಲಂ ಕರೋತಿ, ತತ್ಥ ಏಕಚ್ಚೇ ಆಚರಿಯಾ ವದನ್ತಿ – ‘‘ಸಬ್ಬೇಪಿ ಅತ್ತನೋ ವಾರೇ ಸಮ್ಪತ್ತೇ ಕರೇಯ್ಯುಂ, ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸಾಮಿನೋ’’ತಿ। ಏಕಚ್ಚೇ ವದನ್ತಿ – ‘‘ಯೇಹಿ ಜಗ್ಗಿತೋ ತೇ ಏವ ಲಭನ್ತಿ, ಇತರೇ ನ ಲಭನ್ತೀ’’ತಿ। ಸಾಮಣೇರೇ ಕಾಲಙ್ಕತೇ ಸಚೇ ಚೀವರಂ ಅತ್ಥಿ, ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ನೋ ಚೇ ಅತ್ಥಿ ಯಂ ಅತ್ಥಿ, ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪರಿಕ್ಖಾರೇ ಸತಿ ಚೀವರಭಾಗಂ ಕತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ।
Sace sakale bhikkhusaṅghe upaṭṭhahante kālaṃ karoti, sabbepi sāmikā. Atha ekaccehi vāre kate ekaccehi akateyeva kālaṃ karoti, tattha ekacce ācariyā vadanti – ‘‘sabbepi attano vāre sampatte kareyyuṃ, tasmā sabbepi sāmino’’ti. Ekacce vadanti – ‘‘yehi jaggito te eva labhanti, itare na labhantī’’ti. Sāmaṇere kālaṅkate sace cīvaraṃ atthi, gilānupaṭṭhākānaṃ dātabbaṃ. No ce atthi yaṃ atthi, taṃ dātabbaṃ. Aññasmiṃ parikkhāre sati cīvarabhāgaṃ katvā dātabbaṃ.
ಭಿಕ್ಖು ಚ ಸಾಮಣೇರೋ ಚ ಸಚೇ ಸಮಂ ಉಪಟ್ಠಹಿಂಸು, ಸಮಕೋ ಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಅಥ ಸಾಮಣೇರೋವ ಉಪಟ್ಠಹತಿ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸಂವಿದಹನಮತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ, ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ಜೇಟ್ಠಕಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಸಾಮಣೇರೋ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಆನೀತಉದಕೇನ ಯಾಗುಂ ಪಚಿತ್ವಾ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಾಪನಮತ್ತಮೇವ ಕರೋತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಉಪಟ್ಠಹತಿ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಜೇಟ್ಠಕಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ।
Bhikkhu ca sāmaṇero ca sace samaṃ upaṭṭhahiṃsu, samako bhāgo dātabbo. Atha sāmaṇerova upaṭṭhahati, bhikkhussa saṃvidahanamattameva hoti, sāmaṇerassa jeṭṭhakabhāgo dātabbo. Sace sāmaṇero bhikkhunā ānītaudakena yāguṃ pacitvā paṭiggāhāpanamattameva karoti, bhikkhu upaṭṭhahati, bhikkhussa jeṭṭhakabhāgo dātabbo.
ಬಹೂ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಮಗ್ಗಾ ಹುತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಹನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಮಕೋ ಭಾಗೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪನೇತ್ಥ ವಿಸೇಸೇನ ಉಪಟ್ಠಹತಿ, ತಸ್ಸ ವಿಸೇಸೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಯೇನ ಪನ ಏಕದಿವಸಮ್ಪಿ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕವಸೇನ ಯಾಗುಭತ್ತಂ ವಾ ಪಚಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ, ನಹಾನಂ ವಾ ಪಟಿಯಾದಿತಂ, ಸೋಪಿ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕೋವ। ಯೋ ಸಮೀಪಂ ಅನಾಗನ್ತ್ವಾ ಭೇಸಜ್ಜತಣ್ಡುಲಾದೀನಿ ಪೇಸೇತಿ, ಅಯಂ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕೋ ನ ಹೋತಿ। ಯೋ ಪರಿಯೇಸಿತ್ವಾ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಅಯಂ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕೋವ।
Bahū bhikkhū samaggā hutvā upaṭṭhahanti, sabbesaṃ samako bhāgo dātabbo. Yo panettha visesena upaṭṭhahati, tassa viseso kātabbo. Yena pana ekadivasampi gilānupaṭṭhākavasena yāgubhattaṃ vā pacitvā dinnaṃ, nahānaṃ vā paṭiyāditaṃ, sopi gilānupaṭṭhākova. Yo samīpaṃ anāgantvā bhesajjataṇḍulādīni peseti, ayaṃ gilānupaṭṭhāko na hoti. Yo pariyesitvā gāhāpetvā āgacchati, ayaṃ gilānupaṭṭhākova.
ಏಕೋ ವತ್ತಸೀಸೇನ ಜಗ್ಗತಿ; ಏಕೋ ಪಚ್ಚಾಸಾಯ, ಮತಕಾಲೇ ಉಭೋಪಿ ಪಚ್ಚಾಸೀಸನ್ತಿ, ಉಭಿನ್ನಮ್ಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ। ಏಕೋ ಉಪಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ವಾ ಕಮ್ಮೇನ ಅತ್ತನೋ ವಾ ಕಮ್ಮೇನ ಕತ್ಥಚಿ ಗತೋ ‘‘ಪುನ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಜಗ್ಗಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ, ಏತಸ್ಸಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ। ಏಕೋ ಚಿರಂ ಉಪಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ‘‘ಇದಾನಿ ನ ಸಕ್ಕೋಮೀ’’ತಿ ಧುರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಸಚೇಪಿ ತಂದಿವಸಮೇವ ಗಿಲಾನೋ ಕಾಲಂಕರೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಾಕಭಾಗೋ ನ ದಾತಬ್ಬೋ।
Eko vattasīsena jaggati; eko paccāsāya, matakāle ubhopi paccāsīsanti, ubhinnampi dātabbaṃ. Eko upaṭṭhahitvā gilānassa vā kammena attano vā kammena katthaci gato ‘‘puna āgantvā jaggissāmī’’ti, etassapi dātabbaṃ. Eko ciraṃ upaṭṭhahitvā ‘‘idāni na sakkomī’’ti dhuraṃ nikkhipitvā gacchati, sacepi taṃdivasameva gilāno kālaṃkaroti, upaṭṭhākabhāgo na dātabbo.
ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕೋ ನಾಮ ಗಿಹಿ ವಾ ಹೋತು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ವಾ, ಅನ್ತಮಸೋ ಮಾತುಗಾಮೋಪಿ, ಸಬ್ಬೇ ಭಾಗಂ ಲಭನ್ತಿ। ಸಚೇ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪತ್ತಚೀವರಮತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞಂ ನತ್ಥಿ; ಸಬ್ಬಂ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಾನಂಯೇವ ದಾತಬ್ಬಂ। ಸಚೇಪಿ ಸಹಸ್ಸಂ ಅಗ್ಘತಿ, ಅಞ್ಞಂ ಪನ ಬಹುಮ್ಪಿ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ ತೇ ನ ಲಭನ್ತಿ; ಸಙ್ಘಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ। ಅವಸೇಸಂ ಭಣ್ಡಂ ಬಹುಕಞ್ಚೇವ ಮಹಗ್ಘಞ್ಚ, ತಿಚೀವರಂ ಅಪ್ಪಗ್ಘಂ; ತತೋ ಗಹೇತ್ವಾ ತಿಚೀವರಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಸಬ್ಬಞ್ಚೇತಂ ಸಙ್ಘಿಕತೋವ ಲಬ್ಭತಿ।
Gilānupaṭṭhāko nāma gihi vā hotu pabbajito vā, antamaso mātugāmopi, sabbe bhāgaṃ labhanti. Sace tassa bhikkhuno pattacīvaramattameva hoti, aññaṃ natthi; sabbaṃ gilānupaṭṭhākānaṃyeva dātabbaṃ. Sacepi sahassaṃ agghati, aññaṃ pana bahumpi parikkhāraṃ te na labhanti; saṅghasseva hoti. Avasesaṃ bhaṇḍaṃ bahukañceva mahagghañca, ticīvaraṃ appagghaṃ; tato gahetvā ticīvaraparikkhāro dātabbo. Sabbañcetaṃ saṅghikatova labbhati.
ಸಚೇ ಪನ ಸೋ ಜೀವಮಾನೋಯೇವ ಸಬ್ಬಂ ಅತ್ತನೋ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಕಸ್ಸಚಿ ಅದಾಸಿ, ಕೋಚಿ ವಾ ವಿಸ್ಸಾಸಂ ಅಗ್ಗಹೇಸಿ, ಯಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ, ಯೇನ ಚ ಗಹಿತಂ, ತಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ರುಚಿಯಾ ಏವ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಾ ಲಭನ್ತಿ, ಅಞ್ಞೇಸಂ ಅದತ್ವಾ ದೂರೇ ಠಪಿತಪರಿಕ್ಖಾರಾಪಿ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಸಙ್ಘಸ್ಸೇವ ಹೋನ್ತಿ। ದ್ವಿನ್ನಂ ಸನ್ತಕಂ ಹೋತಿ ಅವಿಭತ್ತಂ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ಕಾಲಙ್ಕತೇ ಇತರೋ ಸಾಮೀ । ಬಹೂನಮ್ಪಿ ಸನ್ತಕೇ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಬ್ಬೇಸು ಮತೇಸು ಸಙ್ಘಿಕಂ ಹೋತಿ। ಸಚೇಪಿ ಅವಿಭಜಿತ್ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾದೀನಂ ದೇನ್ತಿ ಅದಿನ್ನಮೇವ ಹೋತಿ। ವಿಭಜಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಂ ಪನ ಸುದಿನ್ನಂ। ತಂ ತೇಸು ಮತೇಸುಪಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾದೀನಂಯೇವ ಹೋತಿ, ನ ಸಙ್ಘಸ್ಸ।
Sace pana so jīvamānoyeva sabbaṃ attano parikkhāraṃ nissajjitvā kassaci adāsi, koci vā vissāsaṃ aggahesi, yassa dinnaṃ, yena ca gahitaṃ, tasseva hoti. Tassa ruciyā eva gilānupaṭṭhākā labhanti, aññesaṃ adatvā dūre ṭhapitaparikkhārāpi tattha tattha saṅghasseva honti. Dvinnaṃ santakaṃ hoti avibhattaṃ, ekasmiṃ kālaṅkate itaro sāmī . Bahūnampi santake eseva nayo. Sabbesu matesu saṅghikaṃ hoti. Sacepi avibhajitvā saddhivihārikādīnaṃ denti adinnameva hoti. Vibhajitvā dinnaṃ pana sudinnaṃ. Taṃ tesu matesupi saddhivihārikādīnaṃyeva hoti, na saṅghassa.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೨೨೫. ಮತಸನ್ತಕಕಥಾ • 225. Matasantakakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಮತಸನ್ತಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Matasantakakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಮತಸನ್ತಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Matasantakakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಮತಸನ್ತಕಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Matasantakakathādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೨೨೫. ಮತಸನ್ತಕಕಥಾ • 225. Matasantakakathā