Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
10. மாதிகாகதா²
10. Mātikākathā
மாதிகாகதா²வண்ணனா
Mātikākathāvaṇṇanā
40. இதா³னி மஹாதே²ரோ விபஸ்ஸனாகதா²னந்தரங் ஸகலே படிஸம்பி⁴தா³மக்³கே³ நித்³தி³ட்டே² ஸமத²விபஸ்ஸனாமக்³க³னிப்³பா³னத⁴ம்மே ஆகாரனானத்தவஸேன நானாபரியாயேஹி தோ²மேதுகாமோ நிச்சா²தோதிஆதீ³னி ஏகூனவீஸதி மாதிகாபதா³னி உத்³தி³ஸித்வா தேஸங் நித்³தே³ஸவஸேன மாதிகாகத²ங் நாம கதே²ஸி. தஸ்ஸா அயங் அபுப்³ப³த்தா²னுவண்ணனா. மாதிகாய தாவ நிச்சா²தோதி அமிலாதோ. ஸப்³பே³பி ஹி கிலேஸா பீளாயோக³தோ மிலாதா, ராகோ³பி தாவ நிரந்தரப்பவத்தோ ஸரீரங் த³ஹதி, கிங் பனஞ்ஞே கிலேஸா . ‘‘தயோமே, பி⁴க்க²வே, அக்³கீ³ ராக³க்³கி³ தோ³ஸக்³கி³ மோஹக்³கீ³’’தி (இதிவு॰ 93; தீ³॰ நி॰ 3.305) பன கிலேஸனாயகா தயோ ஏவ கிலேஸா வுத்தா, தங்ஸம்பயுத்தாபி பன த³ஹந்தியேவ. ஏவங் சா²தகிலேஸாபா⁴வதோ நிச்சா²தோ. கோ ஸோ? விமொக்க²ஸம்ப³ந்தே⁴ன விமொக்கோ²தி த³ட்ட²ப்³போ³. முச்சதீதி மொக்கோ². விமுச்சதீதி விமொக்கோ²தி அத்தோ². இத³மேகங் மாதிகாபத³ங். விஜ்ஜாவிமுத்தீதி விஜ்ஜாயேவ விமுத்தி. இத³மேகங் மாதிகாபத³ங். ஜா²னவிமொக்கோ²தி ஜா²னமேவ விமொக்கோ². இத³மேகங் மாதிகாபத³ங். ஸேஸானி ஏகேகானேவாதி ஏவங் ஏகூனவீஸதி மாதிகாபதா³னி.
40. Idāni mahāthero vipassanākathānantaraṃ sakale paṭisambhidāmagge niddiṭṭhe samathavipassanāmagganibbānadhamme ākāranānattavasena nānāpariyāyehi thometukāmo nicchātotiādīni ekūnavīsati mātikāpadāni uddisitvā tesaṃ niddesavasena mātikākathaṃ nāma kathesi. Tassā ayaṃ apubbatthānuvaṇṇanā. Mātikāya tāva nicchātoti amilāto. Sabbepi hi kilesā pīḷāyogato milātā, rāgopi tāva nirantarappavatto sarīraṃ dahati, kiṃ panaññe kilesā . ‘‘Tayome, bhikkhave, aggī rāgaggi dosaggi mohaggī’’ti (itivu. 93; dī. ni. 3.305) pana kilesanāyakā tayo eva kilesā vuttā, taṃsampayuttāpi pana dahantiyeva. Evaṃ chātakilesābhāvato nicchāto. Ko so? Vimokkhasambandhena vimokkhoti daṭṭhabbo. Muccatīti mokkho. Vimuccatīti vimokkhoti attho. Idamekaṃ mātikāpadaṃ. Vijjāvimuttīti vijjāyeva vimutti. Idamekaṃ mātikāpadaṃ. Jhānavimokkhoti jhānameva vimokkho. Idamekaṃ mātikāpadaṃ. Sesāni ekekānevāti evaṃ ekūnavīsati mātikāpadāni.
41. நெக்க²ம்மேன காமச்ச²ந்த³தோ நிச்சா²தோதி நெக்க²ம்மேன காமச்ச²ந்த³தோ அபேதத்தா காமச்ச²ந்த³தோ நிக்கிலேஸோ யோகீ³. தேன படிலத்³த⁴ங் நெக்க²ம்மம்பி நிச்சா²தோ நிக்கிலேஸோ விமொக்கோ². ஏவங் ஸேஸேஸுபி. நெக்க²ம்மேன காமச்ச²ந்த³தோ முச்சதீதி விமொக்கோ²தி நெக்க²ம்மேன காமச்ச²ந்த³தோ யோகீ³ முச்சதீதி தங் நெக்க²ம்மங் விமொக்கோ²தி அத்தோ². ஏவங் ஸேஸேஸுபி. விஜ்ஜதீதி விஜ்ஜாதி ஸபா⁴வதோ விஜ்ஜதி அத்தி² உபலப்³ப⁴தீதி விஜ்ஜா நாமாதி அத்தோ². அத² வா ஸபா⁴வஜானநத்த²ங் படிபன்னேஹி யோகீ³ஹி ஸபா⁴வங் வேதீ³யதி ஜானீயதீதி விஜ்ஜா நாமாதி அத்தோ². அத² வா விஸேஸலாப⁴த்த²ங் படிபன்னேஹி யோகீ³ஹி வேதீ³யதி படிலாபீ⁴யதீதி விஜ்ஜா நாமாதி அத்தோ². அத² வா அத்தனா விந்தி³தப்³ப³ங் பூ⁴மிங் விந்த³தி லப⁴தீதி விஜ்ஜா நாமாதி அத்தோ². அத² வா ஸபா⁴வத³ஸ்ஸனஹேதுத்தா ஸபா⁴வங் விதி³தங் கரோதீதி விஜ்ஜா நாமாதி அத்தோ². விஜ்ஜந்தோ முச்சதி, முச்சந்தோ விஜ்ஜதீதி யதா²வுத்தோ த⁴ம்மோ யதா²வுத்தேனத்தே²ன விஜ்ஜமானோ யதா²வுத்ததோ முச்சதி, யதா²வுத்ததோ முச்சமானோ யதா²வுத்தேனத்தே²ன விஜ்ஜதீதி விஜ்ஜாவிமுத்தி நாமாதி அத்தோ².
41.Nekkhammena kāmacchandato nicchātoti nekkhammena kāmacchandato apetattā kāmacchandato nikkileso yogī. Tena paṭiladdhaṃ nekkhammampi nicchāto nikkileso vimokkho. Evaṃ sesesupi. Nekkhammena kāmacchandato muccatīti vimokkhoti nekkhammena kāmacchandato yogī muccatīti taṃ nekkhammaṃ vimokkhoti attho. Evaṃ sesesupi. Vijjatīti vijjāti sabhāvato vijjati atthi upalabbhatīti vijjā nāmāti attho. Atha vā sabhāvajānanatthaṃ paṭipannehi yogīhi sabhāvaṃ vedīyati jānīyatīti vijjā nāmāti attho. Atha vā visesalābhatthaṃ paṭipannehi yogīhi vedīyati paṭilābhīyatīti vijjā nāmāti attho. Atha vā attanā vinditabbaṃ bhūmiṃ vindati labhatīti vijjā nāmāti attho. Atha vā sabhāvadassanahetuttā sabhāvaṃ viditaṃ karotīti vijjā nāmāti attho. Vijjanto muccati, muccantovijjatīti yathāvutto dhammo yathāvuttenatthena vijjamāno yathāvuttato muccati, yathāvuttato muccamāno yathāvuttenatthena vijjatīti vijjāvimutti nāmāti attho.
காமச்ச²ந்த³ங் ஸங்வரட்டே²னாதி காமச்ச²ந்த³னிவாரணட்டே²ன தங் நெக்க²ம்மங் ஸீலவிஸுத்³தி⁴ நாமாதி அத்தோ². தங்யேவ அவிக்கே²பஹேதுத்தா அவிக்கே²பட்டே²ன சித்தவிஸுத்³தி⁴. த³ஸ்ஸனஹேதுத்தா த³ஸ்ஸனட்டே²ன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴. ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ. படிப்பஸ்ஸம்பே⁴தீதி நெக்க²ம்மாதி³னா காமச்ச²ந்தா³தி³கங் யோகா³வசரோ படிப்பஸ்ஸம்பே⁴தீதி நெக்க²ம்மாதி³கோ த⁴ம்மோ பஸ்ஸத்³தி⁴ நாமாதி அத்தோ². பஹீனத்தாதி தேன தேன பஹானேன பஹீனத்தா. ஞாதட்டே²ன ஞாணந்தி ஜா²னபச்சவெக்க²ணாவஸேன விபஸ்ஸனாவஸேன மக்³க³பச்சவெக்க²ணாவஸேன ஞாதட்டே²ன நெக்க²ம்மாதி³கங் ஞாணங் நாமாதி அத்தோ². தி³ட்ட²த்தா த³ஸ்ஸனந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. விஸுஜ்ஜ²தீதி யோகீ³, நெக்க²ம்மாதி³கா விஸுத்³தி⁴.
Kāmacchandaṃ saṃvaraṭṭhenāti kāmacchandanivāraṇaṭṭhena taṃ nekkhammaṃ sīlavisuddhi nāmāti attho. Taṃyeva avikkhepahetuttā avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi. Dassanahetuttā dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi. Sesesupi eseva nayo. Paṭippassambhetīti nekkhammādinā kāmacchandādikaṃ yogāvacaro paṭippassambhetīti nekkhammādiko dhammo passaddhi nāmāti attho. Pahīnattāti tena tena pahānena pahīnattā. Ñātaṭṭhena ñāṇanti jhānapaccavekkhaṇāvasena vipassanāvasena maggapaccavekkhaṇāvasena ñātaṭṭhena nekkhammādikaṃ ñāṇaṃ nāmāti attho. Diṭṭhattā dassananti etthāpi eseva nayo. Visujjhatīti yogī, nekkhammādikā visuddhi.
நெக்க²ம்மனித்³தே³ஸே நெக்க²ம்மங் அலோப⁴த்தா காமராக³தோ நிஸ்ஸடந்தி நிஸ்ஸரணங். ததோ நிக்க²ந்தந்தி நெக்க²ம்மங். ‘‘ரூபானமேதங் நிஸ்ஸரணங் யதி³த³ங் நெக்க²ம்ம’’ந்தி வுச்சமானே ஆருப்பவிஸேஸஸ்ஸ அதி³ஸ்ஸனதோ விஸேஸஸ்ஸ த³ஸ்ஸனத்த²ங் அஞ்ஞத்த² வுத்தபாட²க்கமேனேவ யதி³த³ங் ஆருப்பந்தி வுத்தங். தஞ்ச ஆருப்பங் ரூபதோ நிக்க²ந்தத்தா நெக்க²ம்மங் நாமாதி அதி⁴காரவஸேனேவ வுத்தங் ஹோதி. பூ⁴தந்தி உப்பாத³ஸமாயோக³தீ³பனங். ஸங்க²தந்தி பச்சயப³லவிஸேஸத³ஸ்ஸனங். படிச்சஸமுப்பன்னந்தி பச்சயஸமாயோகே³பி பச்சயானங் அப்³யாபாரபா⁴வத³ஸ்ஸனங். நிரோதோ⁴ தஸ்ஸ நெக்க²ம்மந்தி நிப்³பா³னங் ததோ ஸங்க²ததோ நிக்க²ந்தத்தா தஸ்ஸ ஸங்க²தஸ்ஸ நெக்க²ம்மங் நாம. ஆருப்பஸ்ஸ ச நிரோத⁴ஸ்ஸ ச க³ஹணங் அஞ்ஞத்த² பாடே² வுத்தக்கமேனேவ கதங். ‘‘காமச்ச²ந்த³ஸ்ஸ நெக்க²ம்மங் நெக்க²ம்ம’’ந்தி வுச்சமானே புனருத்தங் ஹோதி. நெக்க²ம்மவசனேனேவ ச தஸ்ஸ நெக்க²ம்மஸித்³தீ⁴தி தங் அவத்வா ஸேஸனெக்க²ம்மமேவ வுத்தங். தங் உஜுகமேவ. நிஸ்ஸரணனித்³தே³ஸேபி இமினாவ நயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. நிஸ்ஸரணீயா தா⁴துயோ பனெத்த² உஜுகமேவ நெக்க²ம்மந்தி வுத்தங். பவிவேகோதி பவிவித்தபா⁴வோ நெக்க²ம்மாதி³கோயேவ. வோஸஜ்ஜதீதி யோகீ³, நெக்க²ம்மாத³யோ வோஸக்³கோ³. நெக்க²ம்மங் பவத்தெந்தோ யோகீ³ நெக்க²ம்மேன சரதீதி வுச்சதி. தங் பன நெக்க²ம்மங் சரியா. ஏஸ நயோ ஸேஸேஸுபி. ஜா²னவிமொக்க²னித்³தே³ஸே வத்தப்³ப³ங் விமொக்க²கதா²யங் வுத்தங். கேவலங் தத்த² ‘‘ஜானாதீதி ஜா²னவிமொக்கோ²’’தி (படி॰ ம॰ 1.217) வுத்தங், இத⁴ பன ‘‘ஜானாதீதி, ஜா²யதீ’’தி புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னாவ தே³ஸனா கதாதி அயங் விஸேஸோ.
Nekkhammaniddese nekkhammaṃ alobhattā kāmarāgato nissaṭanti nissaraṇaṃ. Tato nikkhantanti nekkhammaṃ. ‘‘Rūpānametaṃ nissaraṇaṃ yadidaṃ nekkhamma’’nti vuccamāne āruppavisesassa adissanato visesassa dassanatthaṃ aññattha vuttapāṭhakkameneva yadidaṃ āruppanti vuttaṃ. Tañca āruppaṃ rūpato nikkhantattā nekkhammaṃ nāmāti adhikāravaseneva vuttaṃ hoti. Bhūtanti uppādasamāyogadīpanaṃ. Saṅkhatanti paccayabalavisesadassanaṃ. Paṭiccasamuppannanti paccayasamāyogepi paccayānaṃ abyāpārabhāvadassanaṃ. Nirodho tassa nekkhammanti nibbānaṃ tato saṅkhatato nikkhantattā tassa saṅkhatassa nekkhammaṃ nāma. Āruppassa ca nirodhassa ca gahaṇaṃ aññattha pāṭhe vuttakkameneva kataṃ. ‘‘Kāmacchandassa nekkhammaṃ nekkhamma’’nti vuccamāne punaruttaṃ hoti. Nekkhammavacaneneva ca tassa nekkhammasiddhīti taṃ avatvā sesanekkhammameva vuttaṃ. Taṃ ujukameva. Nissaraṇaniddesepi imināva nayena attho veditabbo. Nissaraṇīyā dhātuyo panettha ujukameva nekkhammanti vuttaṃ. Pavivekoti pavivittabhāvo nekkhammādikoyeva. Vosajjatīti yogī, nekkhammādayo vosaggo. Nekkhammaṃ pavattento yogī nekkhammena caratīti vuccati. Taṃ pana nekkhammaṃ cariyā. Esa nayo sesesupi. Jhānavimokkhaniddese vattabbaṃ vimokkhakathāyaṃ vuttaṃ. Kevalaṃ tattha ‘‘jānātīti jhānavimokkho’’ti (paṭi. ma. 1.217) vuttaṃ, idha pana ‘‘jānātīti, jhāyatī’’ti puggalādhiṭṭhānāva desanā katāti ayaṃ viseso.
42. பா⁴வனாதி⁴ட்டா²னஜீவிதனித்³தே³ஸே ச புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னா தே³ஸனா கதா. த⁴ம்மதோ பன பா⁴வனா நாம நெக்க²ம்மாத³யோவ. அதி⁴ட்டா²னங் நாம நெக்க²ம்மாதி³வஸேன பதிட்டா²பிதசித்தமேவ. ஜீவிதங் நாம நெக்க²ம்மாதி³வஸேன பதிட்டா²பிதசித்தஸ்ஸ ஸம்மாஆஜீவோ நாம. கோ ஸோ ஸம்மாஆஜீவோ நாம ? மிச்சா²ஜீவா விரதி, த⁴ம்மேன ஸமேன பச்சயபரியேஸனவாயாமோ ச. தத்த² ஸமங் ஜீவதீதி ஸமங் ஜீவிதங் ஜீவதி, பா⁴வனபுங்ஸகவசனங் வா, ஸமேன ஜீவதீதி வுத்தங் ஹோதி. நோ விஸமந்தி ‘‘ஸமங் ஜீவதீ’’தி வுத்தஸ்ஸேவ அத்த²ஸ்ஸ படிஸேத⁴வஸேன அவதா⁴ரணங் கதங். ஸம்மா ஜீவதீதி ஆகாரனித³ஸ்ஸனங். நோ மிச்சா²தி தஸ்ஸேவ நியமனங். விஸுத்³த⁴ங் ஜீவதீதி ஸபா⁴வவிஸுத்³தி⁴யா விஸுத்³த⁴ங் ஜீவிதங் ஜீவதி. நோ கிலிட்ட²ந்தி தஸ்ஸேவ நியமனங். யஞ்ஞதே³வாதிஆதீ³ஹி யதா²வுத்தானங் திஸ்ஸன்னங் ஸம்பதா³னங் ஆனிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸேதி. தத்த² யஞ்ஞதே³வாதி யங் யங் ஏவ. க²த்தியபரிஸந்தி க²த்தியானங் ஸன்னிபாதங். ஸோ ஹி ஸமந்ததோ ஸீத³ந்தி எத்த² அகதபு³த்³தி⁴னோதி பரிஸாதி வுச்சதி. ஏஸேவ நயோ இதரத்தயே. க²த்தியாதீ³னங்யேவ ஆக³மனஸம்பத்தியா ஞாணஸம்பத்தியா ச ஸமன்னாக³தத்தா தாஸங்யேவ சதஸ்ஸன்னங் க³ஹணங் , ந ஸுத்³த³பரிஸாய. விஸாரதோ³தி தீஹி ஸம்பதா³ஹி ஸம்பன்னோ விக³தஸாரஜ்ஜோ, நிப்³ப⁴யோதி அத்தோ². அமங்குபூ⁴தோதி அஸங்குசிதோ ந நித்தேஜபூ⁴தோ. தங் கிஸ்ஸ ஹேதூதி தங் விஸாரத³த்தங் கேன ஹேதுனா கேன காரணேன ஹோதீதி சேதி அத்தோ². இதா³னி ததா² ஹீதி தஸ்ஸ காரணவசனங். யஸ்மா ஏவங் திஸம்பதா³ஸம்பன்னோ, தஸ்மா ‘‘விஸாரதோ³ ஹோதீ’’தி விஸாரத³பா⁴வஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸெத்வா நிட்ட²பேஸீதி.
42. Bhāvanādhiṭṭhānajīvitaniddese ca puggalādhiṭṭhānā desanā katā. Dhammato pana bhāvanā nāma nekkhammādayova. Adhiṭṭhānaṃ nāma nekkhammādivasena patiṭṭhāpitacittameva. Jīvitaṃ nāma nekkhammādivasena patiṭṭhāpitacittassa sammāājīvo nāma. Ko so sammāājīvo nāma ? Micchājīvā virati, dhammena samena paccayapariyesanavāyāmo ca. Tattha samaṃ jīvatīti samaṃ jīvitaṃ jīvati, bhāvanapuṃsakavacanaṃ vā, samena jīvatīti vuttaṃ hoti. No visamanti ‘‘samaṃ jīvatī’’ti vuttasseva atthassa paṭisedhavasena avadhāraṇaṃ kataṃ. Sammā jīvatīti ākāranidassanaṃ. No micchāti tasseva niyamanaṃ. Visuddhaṃ jīvatīti sabhāvavisuddhiyā visuddhaṃ jīvitaṃ jīvati. No kiliṭṭhanti tasseva niyamanaṃ. Yaññadevātiādīhi yathāvuttānaṃ tissannaṃ sampadānaṃ ānisaṃsaṃ dasseti. Tattha yaññadevāti yaṃ yaṃ eva. Khattiyaparisanti khattiyānaṃ sannipātaṃ. So hi samantato sīdanti ettha akatabuddhinoti parisāti vuccati. Eseva nayo itarattaye. Khattiyādīnaṃyeva āgamanasampattiyā ñāṇasampattiyā ca samannāgatattā tāsaṃyeva catassannaṃ gahaṇaṃ , na suddaparisāya. Visāradoti tīhi sampadāhi sampanno vigatasārajjo, nibbhayoti attho. Amaṅkubhūtoti asaṅkucito na nittejabhūto. Taṃ kissa hetūti taṃ visāradattaṃ kena hetunā kena kāraṇena hotīti ceti attho. Idāni tathā hīti tassa kāraṇavacanaṃ. Yasmā evaṃ tisampadāsampanno, tasmā ‘‘visārado hotī’’ti visāradabhāvassa kāraṇaṃ dassetvā niṭṭhapesīti.
ஸத்³த⁴ம்மப்பகாஸினியா படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா²ய
Saddhammappakāsiniyā paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathāya
மாதிகாகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Mātikākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
பஞ்ஞாவக்³க³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Paññāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
நிட்டி²தா சூளவக்³க³ஸ்ஸ அபுப்³ப³த்தா²னுவண்ணனா.
Niṭṭhitā cūḷavaggassa apubbatthānuvaṇṇanā.
எத்தாவதா ச திவக்³க³ஸங்க³ஹிதஸ்ஸ
Ettāvatā ca tivaggasaṅgahitassa
ஸமதிங்ஸகதா²படிமண்டி³தஸ்ஸ்படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³ஸ்ஸ அத்த²வண்ணனா நிட்டி²தா ஹோதீதி.
Samatiṃsakathāpaṭimaṇḍitasspaṭisambhidāmaggassa atthavaṇṇanā niṭṭhitā hotīti.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 10. மாதிகாகதா² • 10. Mātikākathā