| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पेतवत्थुपाळि • Petavatthupāḷi |
३. मत्तापेतिवत्थु
3. Mattāpetivatthu
१३४.
134.
‘‘नग्गा दुब्बण्णरूपासि, किसा धमनिसन्थता।
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāsi, kisā dhamanisanthatā;
उप्फासुलिके किसिके, का नु त्वं इध तिट्ठसी’’ति॥
Upphāsulike kisike, kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī’’ti.
१३५.
135.
‘‘अहं मत्ता तुवं तिस्सा, सपत्ती ते पुरे अहुं।
‘‘Ahaṃ mattā tuvaṃ tissā, sapattī te pure ahuṃ;
पापकम्मं करित्वान, पेतलोकं इतो गता’’ति॥
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
१३६.
136.
‘‘किं नु कायेन वाचाय, मनसा दुक्कटं कतं।
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
किस्स कम्मविपाकेन, पेतलोकं इतो गता’’ति॥
Kissa kammavipākena, petalokaṃ ito gatā’’ti.
१३७.
137.
ताहं दुरुत्तं वत्वान, पेतलोकं इतो गता’’ति॥
Tāhaṃ duruttaṃ vatvāna, petalokaṃ ito gatā’’ti.
१३८.
138.
अञ्ञञ्च खो तं पुच्छामि, केनासि पंसुकुन्थिता’’ति॥
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi paṃsukunthitā’’ti.
१३९.
139.
‘‘सीसंन्हाता तुवं आसि, सुचिवत्था अलङ्कता।
‘‘Sīsaṃnhātā tuvaṃ āsi, sucivatthā alaṅkatā;
१४०.
140.
‘‘तस्सा मे पेक्खमानाय, सामिकेन समन्तयि।
‘‘Tassā me pekkhamānāya, sāmikena samantayi;
ततो मे इस्सा विपुला, कोधो मे समजायथ॥
Tato me issā vipulā, kodho me samajāyatha.
१४१.
141.
तस्स कम्मविपाकेन, तेनम्हि पंसुकुन्थिता’’ति॥
Tassa kammavipākena, tenamhi paṃsukunthitā’’ti.
१४२.
142.
‘‘सच्चं अहम्पि जानामि, पंसुना मं त्वमोकिरि।
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, paṃsunā maṃ tvamokiri;
अञ्ञञ्च खो तं पुच्छामि, केन खज्जसि कच्छुया’’ति॥
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kena khajjasi kacchuyā’’ti.
१४३.
143.
‘‘भेसज्जहारी उभयो, वनन्तं अगमिम्हसे।
‘‘Bhesajjahārī ubhayo, vanantaṃ agamimhase;
त्वञ्च भेसज्जमाहरि, अहञ्च कपिकच्छुनो॥
Tvañca bhesajjamāhari, ahañca kapikacchuno.
१४४.
144.
‘‘तस्सा त्याजानमानाय, सेय्यं त्याहं समोकिरिं।
‘‘Tassā tyājānamānāya, seyyaṃ tyāhaṃ samokiriṃ;
तस्स कम्मविपाकेन, तेन खज्जामि कच्छुया’’ति॥
Tassa kammavipākena, tena khajjāmi kacchuyā’’ti.
१४५.
145.
‘‘सच्चं अहम्पि जानामि, सेय्यं मे त्वं समोकिरि।
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, seyyaṃ me tvaṃ samokiri;
अञ्ञञ्च खो तं पुच्छामि, केनासि नग्गिया तुव’’न्ति॥
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi naggiyā tuva’’nti.
१४६.
146.
‘‘सहायानं समयो आसि, ञातीनं समिती अहु।
‘‘Sahāyānaṃ samayo āsi, ñātīnaṃ samitī ahu;
त्वञ्च आमन्तिता आसि, ससामिनी नो च खो अहं॥
Tvañca āmantitā āsi, sasāminī no ca kho ahaṃ.
१४७.
147.
‘‘तस्सा त्याजानमानाय, दुस्सं त्याहं अपानुदिं।
‘‘Tassā tyājānamānāya, dussaṃ tyāhaṃ apānudiṃ;
तस्स कम्मविपाकेन, तेनम्हि नग्गिया अह’’न्ति॥
Tassa kammavipākena, tenamhi naggiyā aha’’nti.
१४८.
148.
‘‘सच्चं अहम्पि जानामि, दुस्सं मे त्वं अपानुदि।
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, dussaṃ me tvaṃ apānudi;
अञ्ञञ्च खो तं पुच्छामि, केनासि गूथगन्धिनी’’ति॥
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi gūthagandhinī’’ti.
१४९.
149.
‘‘तव गन्धञ्च मालञ्च, पच्चग्घञ्च विलेपनं।
‘‘Tava gandhañca mālañca, paccagghañca vilepanaṃ;
तस्स कम्मविपाकेन, तेनम्हि गूथगन्धिनी’’ति॥
Tassa kammavipākena, tenamhi gūthagandhinī’’ti.
१५०.
150.
‘‘सच्चं अहम्पि जानामि, तं पापं पकतं तया।
‘‘Saccaṃ ahampi jānāmi, taṃ pāpaṃ pakataṃ tayā;
अञ्ञञ्च खो तं पुच्छामि, केनासि दुग्गता तुव’’न्ति॥
Aññañca kho taṃ pucchāmi, kenāsi duggatā tuva’’nti.
१५१.
151.
‘‘उभिन्नं समकं आसि, यं गेहे विज्जते धनं।
‘‘Ubhinnaṃ samakaṃ āsi, yaṃ gehe vijjate dhanaṃ;
सन्तेसु देय्यधम्मेसु, दीपं नाकासिमत्तनो।
Santesu deyyadhammesu, dīpaṃ nākāsimattano;
तस्स कम्मविपाकेन, तेनम्हि दुग्गता अहं॥
Tassa kammavipākena, tenamhi duggatā ahaṃ.
१५२.
152.
‘‘तदेव मं त्वं अवच, ‘पापकम्मं निसेवसि।
‘‘Tadeva maṃ tvaṃ avaca, ‘pāpakammaṃ nisevasi;
न हि पापेहि कम्मेहि, सुलभा होति सुग्गती’’’ति॥
Na hi pāpehi kammehi, sulabhā hoti suggatī’’’ti.
१५३.
153.
‘‘वामतो मं त्वं पच्चेसि, अथोपि मं उसूयसि।
‘‘Vāmato maṃ tvaṃ paccesi, athopi maṃ usūyasi;
पस्स पापानं कम्मानं, विपाको होति यादिसो॥
Passa pāpānaṃ kammānaṃ, vipāko hoti yādiso.
१५४.
154.
ते अञ्ञे परिचारेन्ति, न भोगा होन्ति सस्सता॥
Te aññe paricārenti, na bhogā honti sassatā.
१५५.
155.
‘‘इदानि भूतस्स पिता, आपणा गेहमेहिति।
‘‘Idāni bhūtassa pitā, āpaṇā gehamehiti;
अप्पेव ते ददे किञ्चि, मा सु ताव इतो अगा’’ति॥
Appeva te dade kiñci, mā su tāva ito agā’’ti.
१५६.
156.
‘‘नग्गा दुब्बण्णरूपाम्हि, किसा धमनिसन्थता।
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāmhi, kisā dhamanisanthatā;
कोपीनमेतं इत्थीनं, मा मं भूतपिताद्दसा’’ति॥
Kopīnametaṃ itthīnaṃ, mā maṃ bhūtapitāddasā’’ti.
१५७.
157.
येन त्वं सुखिता अस्स, सब्बकामसमिद्धिनी’’ति॥
Yena tvaṃ sukhitā assa, sabbakāmasamiddhinī’’ti.
१५८.
158.
‘‘चत्तारो भिक्खू सङ्घतो, चत्तारो पन पुग्गला।
‘‘Cattāro bhikkhū saṅghato, cattāro pana puggalā;
अट्ठ भिक्खू भोजयित्वा, मम दक्खिणमादिस।
Aṭṭha bhikkhū bhojayitvā, mama dakkhiṇamādisa;
तदाहं सुखिता हेस्सं, सब्बकामसमिद्धिनी’’ति॥
Tadāhaṃ sukhitā hessaṃ, sabbakāmasamiddhinī’’ti.
१५९.
159.
साधूति सा पटिस्सुत्वा, भोजयित्वाट्ठ भिक्खवो।
Sādhūti sā paṭissutvā, bhojayitvāṭṭha bhikkhavo;
वत्थेहच्छादयित्वान, तस्सा दक्खिणमादिसी॥
Vatthehacchādayitvāna, tassā dakkhiṇamādisī.
१६०.
160.
समनन्तरानुद्दिट्ठे , विपाको उदपज्जथ।
Samanantarānuddiṭṭhe , vipāko udapajjatha;
भोजनच्छादनपानीयं, दक्खिणाय इदं फलं॥
Bhojanacchādanapānīyaṃ, dakkhiṇāya idaṃ phalaṃ.
१६१.
161.
ततो सुद्धा सुचिवसना, कासिकुत्तमधारिनी।
Tato suddhā sucivasanā, kāsikuttamadhārinī;
विचित्तवत्थाभरणा, सपत्तिं उपसङ्कमि॥
Vicittavatthābharaṇā, sapattiṃ upasaṅkami.
१६२.
162.
‘‘अभिक्कन्तेन वण्णेन, या त्वं तिट्ठसि देवते।
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
ओभासेन्ती दिसा सब्बा, ओसधी विय तारका॥
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
१६३.
163.
‘‘केन तेतादिसो वण्णो, केन ते इध मिज्झति।
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
उप्पज्जन्ति च ते भोगा, ये केचि मनसो पिया॥
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
१६४.
164.
‘‘पुच्छामि तं देवि महानुभावे, मनुस्सभूता किमकासि पुञ्ञं।
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
केनासि एवं जलितानुभावा, वण्णो च ते सब्बदिसा पभासती’’ति॥
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
१६५.
165.
‘‘अहं मत्ता तुवं तिस्सा, सपत्ती ते पुरे अहुं।
‘‘Ahaṃ mattā tuvaṃ tissā, sapattī te pure ahuṃ;
पापकम्मं करित्वान, पेतलोकं इतो गता॥
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā.
१६६.
166.
‘‘तव दिन्नेन दानेन, मोदामि अकुतोभया।
‘‘Tava dinnena dānena, modāmi akutobhayā;
चीरं जीवाहि भगिनि, सह सब्बेहि ञातिभि।
Cīraṃ jīvāhi bhagini, saha sabbehi ñātibhi;
असोकं विरजं ठानं, आवासं वसवत्तिनं॥
Asokaṃ virajaṃ ṭhānaṃ, āvāsaṃ vasavattinaṃ.
१६७.
167.
‘‘इध धम्मं चरित्वान, दानं दत्वान सोभने।
‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, dānaṃ datvāna sobhane;
विनेय्य मच्छेरमलं समूलं, अनिन्दिता सग्गमुपेहि ठान’’न्ति॥
Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupehi ṭhāna’’nti.
मत्तापेतिवत्थु ततियं।
Mattāpetivatthu tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पेतवत्थु-अट्ठकथा • Petavatthu-aṭṭhakathā / ३. मत्तापेतिवत्थुवण्णना • 3. Mattāpetivatthuvaṇṇanā
