Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เปตวตฺถุปาฬิ • Petavatthupāḷi |
๕. มฎฺฐกุณฺฑลีเปตวตฺถุ
5. Maṭṭhakuṇḍalīpetavatthu
๑๘๖.
186.
1 ‘‘อลงฺกโต มฎฺฐกุณฺฑลี, มาลธารี หริจนฺทนุสฺสโท;
2 ‘‘Alaṅkato maṭṭhakuṇḍalī, māladhārī haricandanussado;
พาหา ปคฺคยฺห กนฺทสิ, วนมเชฺฌ กิํ ทุกฺขิโต ตุว’’นฺติฯ
Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.
๑๘๗.
187.
‘‘โสวณฺณมโย ปภสฺสโร, อุปฺปโนฺน รถปญฺชโร มม;
‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;
ตสฺส จกฺกยุคํ น วินฺทามิ, เตน ทุเกฺขน ชหามิ ชีวิต’’นฺติฯ
Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi jīvita’’nti.
๑๘๘.
188.
‘‘โสวณฺณมยํ มณิมยํ, โลหิตกมยํ 3 อถ รูปิยมยํ;
‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ 4 atha rūpiyamayaṃ;
อาจิกฺข เม ภทฺทมาณว, จกฺกยุคํ ปฎิปาทยามิ เต’’ติฯ
Ācikkha me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.
๑๘๙.
189.
โส มาณโว ตสฺส ปาวทิ, ‘‘จนฺทสูริยา อุภเยตฺถ ทิสฺสเร;
So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candasūriyā ubhayettha dissare;
โสวณฺณมโย รโถ มม, เตน จกฺกยุเคน โสภตี’’ติฯ
Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.
๑๙๐.
190.
‘‘พาโล โข ตฺวํ อสิ มาณว, โย ตฺวํ ปตฺถยเส อปตฺถิยํ;
‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;
มญฺญามิ ตุวํ มริสฺสสิ, น หิ ตฺวํ ลจฺฉสิ จนฺทสูริเย’’ติฯ
Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candasūriye’’ti.
๑๙๑.
191.
‘‘คมนาคมนมฺปิ ทิสฺสติ, วณฺณธาตุ อุภยตฺถ วีถิยา;
‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;
เปโต กาลกโต น ทิสฺสติ, โก นิธ กนฺทตํ พาลฺยตโร’’ติฯ
Peto kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.
๑๙๒.
192.
‘‘สจฺจํ โข วเทสิ มาณว, อหเมว กนฺทตํ พาลฺยตโร;
‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;
จนฺทํ วิย ทารโก รุทํ, เปตํ กาลกตาภิปตฺถยิ’’นฺติฯ
Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.
๑๙๓.
193.
‘‘อาทิตฺตํ วต มํ สนฺตํ, ฆตสิตฺตํว ปาวกํ;
‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;
วารินา วิย โอสิญฺจํ, สพฺพํ นิพฺพาปเย ทรํฯ
Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.
๑๙๔.
194.
โย เม โสกปเรตสฺส, ปุตฺตโสกํ อปานุทิฯ
Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.
๑๙๕.
195.
‘‘สฺวาหํ อพฺพูฬฺหสโลฺลสฺมิ, สีติภูโตสฺมิ นิพฺพุโต;
‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;
น โสจามิ น โรทามิ, ตว สุตฺวาน มาณวา’’ติฯ
Na socāmi na rodāmi, tava sutvāna māṇavā’’ti.
๑๙๖.
196.
‘‘เทวตา นุสิ คนฺธโพฺพ, อทุ สโกฺก ปุรินฺทโท;
‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu sakko purindado;
โก วา ตฺวํ กสฺส วา ปุโตฺต, กถํ ชาเนมุ ตํ มย’’นฺติฯ
Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.
๑๙๗.
197.
‘‘ยญฺจ กนฺทสิ ยญฺจ โรทสิ, ปุตฺตํ อาฬาหเน สยํ ทหิตฺวา;
‘‘Yañca kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;
สฺวาหํ กุสลํ กริตฺวา กมฺมํ, ติทสานํ สหพฺยตํ คโต’’ติฯ
Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.
๑๙๘.
198.
‘‘อปฺปํ วา พหุํ วา นาทฺทสาม, ทานํ ททนฺตสฺส สเก อคาเร;
‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;
อุโปสถกมฺมํ วา ตาทิสํ, เกน กเมฺมน คโตสิ เทวโลก’’นฺติฯ
Uposathakammaṃ vā tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.
๑๙๙.
199.
‘‘อาพาธิโกหํ ทุกฺขิโต คิลาโน, อาตุรรูโปมฺหิ สเก นิเวสเน;
‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;
พุทฺธํ วิคตรชํ วิติณฺณกงฺขํ, อทฺทกฺขิํ สุคตํ อโนมปญฺญํฯ
Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.
๒๐๐.
200.
‘‘สฺวาหํ มุทิตมโน ปสนฺนจิโตฺต, อญฺชลิํ อกริํ ตถาคตสฺส;
‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;
ตาหํ กุสลํ กริตฺวาน กมฺมํ, ติทสานํ สหพฺยตํ คโต’’ติฯ
Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.
๒๐๑.
201.
‘‘อจฺฉริยํ วต อพฺภุตํ วต, อญฺชลิกมฺมสฺส อยมีทิโส วิปาโก;
‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;
อหมฺปิ มุทิตมโน ปสนฺนจิโตฺต, อเชฺชว พุทฺธํ สรณํ วชามี’’ติฯ
Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.
๒๐๒.
202.
‘‘อเชฺชว พุทฺธํ สรณํ วชาหิ, ธมฺมญฺจ สงฺฆญฺจ ปสนฺนจิโตฺต;
‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;
ตเถว สิกฺขาย ปทานิ ปญฺจ, อขณฺฑผุลฺลานิ สมาทิยสฺสุฯ
Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.
๒๐๓.
203.
‘‘ปาณาติปาตา วิรมสฺสุ ขิปฺปํ, โลเก อทินฺนํ ปริวชฺชยสฺสุ;
‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;
อมชฺชโป มา จ มุสา ภณาหิ, สเกน ทาเรน จ โหหิ ตุโฎฺฐ’’ติฯ
Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.
๒๐๔.
204.
‘‘อตฺถกาโมสิ เม ยกฺข, หิตกาโมสิ เทวเต;
‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;
กโรมิ ตุยฺหํ วจนํ, ตฺวํสิ อาจริโย มมาติฯ
Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.
๒๐๕.
205.
‘‘อุเปมิ สรณํ พุทฺธํ, ธมฺมญฺจาปิ อนุตฺตรํ;
‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;
สงฺฆญฺจ นรเทวสฺส, คจฺฉามิ สรณํ อหํฯ
Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.
๒๐๖.
206.
‘‘ปาณาติปาตา วิรมามิ ขิปฺปํ, โลเก อทินฺนํ ปริวชฺชยามิ;
‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;
อมชฺชโป โน จ มุสา ภณามิ; สเกน ทาเรน จ โหมิ ตุโฎฺฐ’’ติฯ
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi; Sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.
มฎฺฐกุณฺฑลีเปตวตฺถุ ปญฺจมํฯ
Maṭṭhakuṇḍalīpetavatthu pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / เปตวตฺถุ-อฎฺฐกถา • Petavatthu-aṭṭhakathā / ๕. มฎฺฐกุณฺฑลีเปตวตฺถุวณฺณนา • 5. Maṭṭhakuṇḍalīpetavatthuvaṇṇanā