| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमानवत्थुपाळि • Vimānavatthupāḷi |
९. मट्ठकुण्डलीविमानवत्थु
9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavatthu
१२०७.
1207.
बाहा पग्गय्ह कन्दसि, वनमज्झे किं दुक्खितो तुव’’न्ति॥
Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.
१२०८.
1208.
‘‘सोवण्णमयो पभस्सरो, उप्पन्नो रथपञ्जरो मम।
‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;
तस्स चक्कयुगं न विन्दामि, तेन दुक्खेन जहामि 5 जीवित’’न्ति॥
Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi 6 jīvita’’nti.
१२०९.
1209.
‘‘सोवण्णमयं मणिमयं, लोहितकमयं 7 अथ रूपियमयं।
‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ 8 atha rūpiyamayaṃ;
आचिक्ख 9 मे भद्दमाणव, चक्कयुगं पटिपादयामि ते’’ति॥
Ācikkha 10 me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.
१२१०.
1210.
सो माणवो तस्स पावदि, ‘‘चन्दिमसूरिया उभयेत्थ दिस्सरे।
So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candimasūriyā ubhayettha dissare;
सोवण्णमयो रथो मम, तेन चक्कयुगेन सोभती’’ति॥
Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.
१२११.
1211.
‘‘बालो खो त्वं असि माणव, यो त्वं पत्थयसे अपत्थियं।
‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;
मञ्ञामि तुवं मरिस्ससि, न हि त्वं लच्छसि चन्दिमसूरिये’’ति॥
Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candimasūriye’’ti.
१२१२.
1212.
‘‘गमनागमनम्पि दिस्सति, वण्णधातु उभयत्थ वीथिया।
‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;
पेतो 11 कालकतो न दिस्सति, को निध कन्दतं बाल्यतरो’’ति॥
Peto 12 kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.
१२१३.
1213.
‘‘सच्चं खो वदेसि माणव, अहमेव कन्दतं बाल्यतरो।
‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;
चन्दं विय दारको रुदं, पेतं कालकताभिपत्थयि’’न्ति॥
Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.
१२१४.
1214.
‘‘आदित्तं वत मं सन्तं, घतसित्तंव पावकं।
‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;
वारिना विय ओसिञ्चं, सब्बं निब्बापये दरं॥
Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.
१२१५.
1215.
यो मे सोकपरेतस्स, पुत्तसोकं अपानुदि॥
Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.
१२१६.
1216.
‘‘स्वाहं अब्बूळ्हसल्लोस्मि, सीतिभूतोस्मि निब्बुतो।
‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;
न सोचामि न रोदामि, वत सुत्वान माणवाति॥
Na socāmi na rodāmi, vata sutvāna māṇavāti.
१२१७.
1217.
को वा त्वं कस्स वा पुत्तो, कथं जानेमु तं मय’’न्ति॥
Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.
१२१८.
1218.
‘‘यञ्च 17 कन्दसि यञ्च रोदसि, पुत्तं आळाहने सयं दहित्वा।
‘‘Yañca 18 kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;
स्वाहं कुसलं करित्वा कम्मं, तिदसानं सहब्यतं गतो’’ति 19॥
Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti 20.
१२१९.
1219.
‘‘अप्पं वा बहुं वा नाद्दसाम, दानं ददन्तस्स सके अगारे।
‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;
उपोसथकम्मं वा 21 तादिसं, केन कम्मेन गतोसि देवलोक’’न्ति॥
Uposathakammaṃ vā 22 tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.
१२२०.
1220.
‘‘आबाधिकोहं दुक्खितो गिलानो, आतुररूपोम्हि सके निवेसने।
‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;
बुद्धं विगतरजं वितिण्णकङ्खं, अद्दक्खिं सुगतं अनोमपञ्ञं॥
Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.
१२२१ .
1221.
‘‘स्वाहं मुदितमनो पसन्नचित्तो, अञ्जलिं अकरिं तथागतस्स।
‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;
ताहं कुसलं करित्वान कम्मं, तिदसानं सहब्यतं गतो’’ति॥
Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.
१२२२.
1222.
‘‘अच्छरियं वत अब्भुतं वत, अञ्जलिकम्मस्स अयमीदिसो विपाको।
‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;
अहम्पि मुदितमनो पसन्नचित्तो, अज्जेव बुद्धं सरणं वजामी’’ति॥
Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.
१२२३.
1223.
‘‘अज्जेव बुद्धं सरणं वजाहि, धम्मञ्च सङ्घञ्च पसन्नचित्तो।
‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;
तथेव सिक्खाय पदानि पञ्च, अखण्डफुल्लानि समादियस्सु॥
Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.
१२२४.
1224.
‘‘पाणातिपाता विरमस्सु खिप्पं, लोके अदिन्नं परिवज्जयस्सु।
‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;
अमज्जपो मा च मुसा भणाहि, सकेन दारेन च होहि तुट्ठो’’ति॥
Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.
१२२५.
1225.
‘‘अत्थकामोसि मे यक्ख, हितकामोसि देवते।
‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;
करोमि तुय्हं वचनं, त्वंसि आचरियो ममाति॥
Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.
१२२६.
1226.
‘‘उपेमि सरणं बुद्धं, धम्मञ्चापि अनुत्तरं।
‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;
सङ्घञ्च नरदेवस्स, गच्छामि सरणं अहं॥
Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.
१२२७.
1227.
‘‘पाणातिपाता विरमामि खिप्पं, लोके अदिन्नं परिवज्जयामि।
‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;
अमज्जपो नो च मुसा भणामि, सकेन दारेन च होमि तुट्ठो’’ति॥
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.
मट्ठकुण्डलीविमानं नवमं।
Maṭṭhakuṇḍalīvimānaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / विमानवत्थु-अट्ठकथा • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ९. मट्ठकुण्डलीविमानवण्णना • 9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavaṇṇanā
