Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమానవత్థుపాళి • Vimānavatthupāḷi

    ౯. మట్ఠకుణ్డలీవిమానవత్థు

    9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavatthu

    ౧౨౦౭.

    1207.

    1 ‘‘అలఙ్కతో మట్ఠకుణ్డలీ 2, మాలధారీ హరిచన్దనుస్సదో;

    3 ‘‘Alaṅkato maṭṭhakuṇḍalī 4, māladhārī haricandanussado;

    బాహా పగ్గయ్హ కన్దసి, వనమజ్ఝే కిం దుక్ఖితో తువ’’న్తి.

    Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.

    ౧౨౦౮.

    1208.

    ‘‘సోవణ్ణమయో పభస్సరో, ఉప్పన్నో రథపఞ్జరో మమ;

    ‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;

    తస్స చక్కయుగం న విన్దామి, తేన దుక్ఖేన జహామి 5 జీవిత’’న్తి.

    Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi 6 jīvita’’nti.

    ౧౨౦౯.

    1209.

    ‘‘సోవణ్ణమయం మణిమయం, లోహితకమయం 7 అథ రూపియమయం;

    ‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ 8 atha rūpiyamayaṃ;

    ఆచిక్ఖ 9 మే భద్దమాణవ, చక్కయుగం పటిపాదయామి తే’’తి.

    Ācikkha 10 me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.

    ౧౨౧౦.

    1210.

    సో మాణవో తస్స పావది, ‘‘చన్దిమసూరియా ఉభయేత్థ దిస్సరే;

    So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candimasūriyā ubhayettha dissare;

    సోవణ్ణమయో రథో మమ, తేన చక్కయుగేన సోభతీ’’తి.

    Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.

    ౧౨౧౧.

    1211.

    ‘‘బాలో ఖో త్వం అసి మాణవ, యో త్వం పత్థయసే అపత్థియం;

    ‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;

    మఞ్ఞామి తువం మరిస్ససి, న హి త్వం లచ్ఛసి చన్దిమసూరియే’’తి.

    Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candimasūriye’’ti.

    ౧౨౧౨.

    1212.

    ‘‘గమనాగమనమ్పి దిస్సతి, వణ్ణధాతు ఉభయత్థ వీథియా;

    ‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;

    పేతో 11 కాలకతో న దిస్సతి, కో నిధ కన్దతం బాల్యతరో’’తి.

    Peto 12 kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.

    ౧౨౧౩.

    1213.

    ‘‘సచ్చం ఖో వదేసి మాణవ, అహమేవ కన్దతం బాల్యతరో;

    ‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;

    చన్దం వియ దారకో రుదం, పేతం కాలకతాభిపత్థయి’’న్తి.

    Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.

    ౧౨౧౪.

    1214.

    ‘‘ఆదిత్తం వత మం సన్తం, ఘతసిత్తంవ పావకం;

    ‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;

    వారినా వియ ఓసిఞ్చం, సబ్బం నిబ్బాపయే దరం.

    Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.

    ౧౨౧౫.

    1215.

    ‘‘అబ్బహీ 13 వత మే సల్లం, సోకం హదయనిస్సితం;

    ‘‘Abbahī 14 vata me sallaṃ, sokaṃ hadayanissitaṃ;

    యో మే సోకపరేతస్స, పుత్తసోకం అపానుది.

    Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.

    ౧౨౧౬.

    1216.

    ‘‘స్వాహం అబ్బూళ్హసల్లోస్మి, సీతిభూతోస్మి నిబ్బుతో;

    ‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;

    న సోచామి న రోదామి, వత సుత్వాన మాణవాతి.

    Na socāmi na rodāmi, vata sutvāna māṇavāti.

    ౧౨౧౭.

    1217.

    ‘‘దేవతా నుసి గన్ధబ్బో, అదు 15 సక్కో పురిన్దదో;

    ‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu 16 sakko purindado;

    కో వా త్వం కస్స వా పుత్తో, కథం జానేము తం మయ’’న్తి.

    Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

    ౧౨౧౮.

    1218.

    ‘‘యఞ్చ 17 కన్దసి యఞ్చ రోదసి, పుత్తం ఆళాహనే సయం దహిత్వా;

    ‘‘Yañca 18 kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;

    స్వాహం కుసలం కరిత్వా కమ్మం, తిదసానం సహబ్యతం గతో’’తి 19.

    Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti 20.

    ౧౨౧౯.

    1219.

    ‘‘అప్పం వా బహుం వా నాద్దసామ, దానం దదన్తస్స సకే అగారే;

    ‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;

    ఉపోసథకమ్మం వా 21 తాదిసం, కేన కమ్మేన గతోసి దేవలోక’’న్తి.

    Uposathakammaṃ vā 22 tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.

    ౧౨౨౦.

    1220.

    ‘‘ఆబాధికోహం దుక్ఖితో గిలానో, ఆతురరూపోమ్హి సకే నివేసనే;

    ‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;

    బుద్ధం విగతరజం వితిణ్ణకఙ్ఖం, అద్దక్ఖిం సుగతం అనోమపఞ్ఞం.

    Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.

    ౧౨౨౧ .

    1221.

    ‘‘స్వాహం ముదితమనో పసన్నచిత్తో, అఞ్జలిం అకరిం తథాగతస్స;

    ‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;

    తాహం కుసలం కరిత్వాన కమ్మం, తిదసానం సహబ్యతం గతో’’తి.

    Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.

    ౧౨౨౨.

    1222.

    ‘‘అచ్ఛరియం వత అబ్భుతం వత, అఞ్జలికమ్మస్స అయమీదిసో విపాకో;

    ‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;

    అహమ్పి ముదితమనో పసన్నచిత్తో, అజ్జేవ బుద్ధం సరణం వజామీ’’తి.

    Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.

    ౧౨౨౩.

    1223.

    ‘‘అజ్జేవ బుద్ధం సరణం వజాహి, ధమ్మఞ్చ సఙ్ఘఞ్చ పసన్నచిత్తో;

    ‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;

    తథేవ సిక్ఖాయ పదాని పఞ్చ, అఖణ్డఫుల్లాని సమాదియస్సు.

    Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.

    ౧౨౨౪.

    1224.

    ‘‘పాణాతిపాతా విరమస్సు ఖిప్పం, లోకే అదిన్నం పరివజ్జయస్సు;

    ‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;

    అమజ్జపో మా చ ముసా భణాహి, సకేన దారేన చ హోహి తుట్ఠో’’తి.

    Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.

    ౧౨౨౫.

    1225.

    ‘‘అత్థకామోసి మే యక్ఖ, హితకామోసి దేవతే;

    ‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;

    కరోమి తుయ్హం వచనం, త్వంసి ఆచరియో మమాతి.

    Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.

    ౧౨౨౬.

    1226.

    ‘‘ఉపేమి సరణం బుద్ధం, ధమ్మఞ్చాపి అనుత్తరం;

    ‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;

    సఙ్ఘఞ్చ నరదేవస్స, గచ్ఛామి సరణం అహం.

    Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.

    ౧౨౨౭.

    1227.

    ‘‘పాణాతిపాతా విరమామి ఖిప్పం, లోకే అదిన్నం పరివజ్జయామి;

    ‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;

    అమజ్జపో నో చ ముసా భణామి, సకేన దారేన చ హోమి తుట్ఠో’’తి.

    Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.

    మట్ఠకుణ్డలీవిమానం నవమం.

    Maṭṭhakuṇḍalīvimānaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. పే॰ వ॰ ౧౮౬
    2. మట్టకుణ్డలీ (సీ॰)
    3. pe. va. 186
    4. maṭṭakuṇḍalī (sī.)
    5. జహిస్సం (సీ॰), జహిస్సామి (స్యా॰ పీ॰)
    6. jahissaṃ (sī.), jahissāmi (syā. pī.)
    7. లోహితఙ్గమయం (స్యా॰), లోహితఙ్కమయం (సీ॰), లోహమయం (కత్థచి)
    8. lohitaṅgamayaṃ (syā.), lohitaṅkamayaṃ (sī.), lohamayaṃ (katthaci)
    9. ఆచిక్ఖథ (క॰)
    10. ācikkhatha (ka.)
    11. పేతో పన (సీ॰ స్యా॰)
    12. peto pana (sī. syā.)
    13. అబ్బూళ్హ (పీ॰), అబ్బూళ్హం (స్యా॰ క॰)
    14. abbūḷha (pī.), abbūḷhaṃ (syā. ka.)
    15. ఆదు (సీ॰ స్యా॰)
    16. ādu (sī. syā.)
    17. యం (క॰)
    18. yaṃ (ka.)
    19. పత్తోతి (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    20. pattoti (sī. syā. pī.)
    21. ఉపోసథకమ్మఞ్చ (క॰)
    22. uposathakammañca (ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / విమానవత్థు-అట్ఠకథా • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ౯. మట్ఠకుణ్డలీవిమానవణ్ణనా • 9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact