Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမာနဝတ္ထုပာဠိ • Vimānavatthupāḷi

    ၉. မဋ္ဌကုဏ္ဍလီဝိမာနဝတ္ထု

    9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavatthu

    ၁၂၀၇.

    1207.

    1 ‘‘အလင္ကတော မဋ္ဌကုဏ္ဍလီ 2၊ မာလဓာရီ ဟရိစန္ဒနုသ္သဒော။

    3 ‘‘Alaṅkato maṭṭhakuṇḍalī 4, māladhārī haricandanussado;

    ဗာဟာ ပဂ္ဂယ္ဟ ကန္ဒသိ၊ ဝနမဇ္ဈေ ကိံ ဒုက္ခိတော တုဝ’’န္တိ။

    Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.

    ၁၂၀၈.

    1208.

    ‘‘သောဝဏ္ဏမယော ပဘသ္သရော၊ ဥပ္ပန္နော ရထပဉ္ဇရော မမ။

    ‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;

    တသ္သ စက္ကယုဂံ န ဝိန္ဒာမိ၊ တေန ဒုက္ခေန ဇဟာမိ 5 ဇီဝိတ’’န္တိ။

    Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi 6 jīvita’’nti.

    ၁၂၀၉.

    1209.

    ‘‘သောဝဏ္ဏမယံ မဏိမယံ၊ လောဟိတကမယံ 7 အထ ရူပိယမယံ။

    ‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ 8 atha rūpiyamayaṃ;

    အာစိက္ခ 9 မေ ဘဒ္ဒမာဏဝ၊ စက္ကယုဂံ ပဋိပာဒယာမိ တေ’’တိ။

    Ācikkha 10 me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.

    ၁၂၁၀.

    1210.

    သော မာဏဝော တသ္သ ပာဝဒိ၊ ‘‘စန္ဒိမသူရိယာ ဥဘယေတ္ထ ဒိသ္သရေ။

    So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candimasūriyā ubhayettha dissare;

    သောဝဏ္ဏမယော ရထော မမ၊ တေန စက္ကယုဂေန သောဘတီ’’တိ။

    Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.

    ၁၂၁၁.

    1211.

    ‘‘ဗာလော ခော တ္ဝံ အသိ မာဏဝ၊ ယော တ္ဝံ ပတ္ထယသေ အပတ္ထိယံ။

    ‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;

    မညာမိ တုဝံ မရိသ္သသိ၊ န ဟိ တ္ဝံ လစ္ဆသိ စန္ဒိမသူရိယေ’’တိ။

    Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candimasūriye’’ti.

    ၁၂၁၂.

    1212.

    ‘‘ဂမနာဂမနမ္ပိ ဒိသ္သတိ၊ ဝဏ္ဏဓာတု ဥဘယတ္ထ ဝီထိယာ။

    ‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;

    ပေတော 11 ကာလကတော န ဒိသ္သတိ၊ ကော နိဓ ကန္ဒတံ ဗာလ္ယတရော’’တိ။

    Peto 12 kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.

    ၁၂၁၃.

    1213.

    ‘‘သစ္စံ ခော ဝဒေသိ မာဏဝ၊ အဟမေဝ ကန္ဒတံ ဗာလ္ယတရော။

    ‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;

    စန္ဒံ ဝိယ ဒာရကော ရုဒံ၊ ပေတံ ကာလကတာဘိပတ္ထယိ’’န္တိ။

    Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.

    ၁၂၁၄.

    1214.

    ‘‘အာဒိတ္တံ ဝတ မံ သန္တံ၊ ဃတသိတ္တံဝ ပာဝကံ။

    ‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;

    ဝာရိနာ ဝိယ ဩသိဉ္စံ၊ သဗ္ဗံ နိဗ္ဗာပယေ ဒရံ။

    Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.

    ၁၂၁၅.

    1215.

    ‘‘အဗ္ဗဟီ 13 ဝတ မေ သလ္လံ၊ သောကံ ဟဒယနိသ္သိတံ။

    ‘‘Abbahī 14 vata me sallaṃ, sokaṃ hadayanissitaṃ;

    ယော မေ သောကပရေတသ္သ၊ ပုတ္တသောကံ အပာနုဒိ။

    Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.

    ၁၂၁၆.

    1216.

    ‘‘သ္ဝာဟံ အဗ္ဗူဠ္ဟသလ္လောသ္မိ၊ သီတိဘူတောသ္မိ နိဗ္ဗုတော။

    ‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;

    န သောစာမိ န ရောဒာမိ၊ ဝတ သုတ္ဝာန မာဏဝာတိ။

    Na socāmi na rodāmi, vata sutvāna māṇavāti.

    ၁၂၁၇.

    1217.

    ‘‘ဒေဝတာ နုသိ ဂန္ဓဗ္ဗော၊ အဒု 15 သက္ကော ပုရိန္ဒဒော။

    ‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu 16 sakko purindado;

    ကော ဝာ တ္ဝံ ကသ္သ ဝာ ပုတ္တော၊ ကထံ ဇာနေမု တံ မယ’’န္တိ။

    Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.

    ၁၂၁၈.

    1218.

    ‘‘ယဉ္စ 17 ကန္ဒသိ ယဉ္စ ရောဒသိ၊ ပုတ္တံ အာဠာဟနေ သယံ ဒဟိတ္ဝာ။

    ‘‘Yañca 18 kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;

    သ္ဝာဟံ ကုသလံ ကရိတ္ဝာ ကမ္မံ၊ တိဒသာနံ သဟဗ္ယတံ ဂတော’’တိ 19

    Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti 20.

    ၁၂၁၉.

    1219.

    ‘‘အပ္ပံ ဝာ ဗဟုံ ဝာ နာဒ္ဒသာမ၊ ဒာနံ ဒဒန္တသ္သ သကေ အဂာရေ။

    ‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;

    ဥပောသထကမ္မံ ဝာ 21 တာဒိသံ၊ ကေန ကမ္မေန ဂတောသိ ဒေဝလောက’’န္တိ။

    Uposathakammaṃ vā 22 tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.

    ၁၂၂၀.

    1220.

    ‘‘အာဗာဓိကောဟံ ဒုက္ခိတော ဂိလာနော၊ အာတုရရူပောမ္ဟိ သကေ နိဝေသနေ။

    ‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;

    ဗုဒ္ဓံ ဝိဂတရဇံ ဝိတိဏ္ဏကင္ခံ၊ အဒ္ဒက္ခိံ သုဂတံ အနောမပညံ။

    Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.

    ၁၂၂၁ .

    1221.

    ‘‘သ္ဝာဟံ မုဒိတမနော ပသန္နစိတ္တော၊ အဉ္ဇလိံ အကရိံ တထာဂတသ္သ။

    ‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;

    တာဟံ ကုသလံ ကရိတ္ဝာန ကမ္မံ၊ တိဒသာနံ သဟဗ္ယတံ ဂတော’’တိ။

    Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.

    ၁၂၂၂.

    1222.

    ‘‘အစ္ဆရိယံ ဝတ အဗ္ဘုတံ ဝတ၊ အဉ္ဇလိကမ္မသ္သ အယမီဒိသော ဝိပာကော။

    ‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;

    အဟမ္ပိ မုဒိတမနော ပသန္နစိတ္တော၊ အဇ္ဇေဝ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဝဇာမီ’’တိ။

    Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.

    ၁၂၂၃.

    1223.

    ‘‘အဇ္ဇေဝ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဝဇာဟိ၊ ဓမ္မဉ္စ သင္ဃဉ္စ ပသန္နစိတ္တော။

    ‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;

    တထေဝ သိက္ခာယ ပဒာနိ ပဉ္စ၊ အခဏ္ဍဖုလ္လာနိ သမာဒိယသ္သု။

    Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.

    ၁၂၂၄.

    1224.

    ‘‘ပာဏာတိပာတာ ဝိရမသ္သု ခိပ္ပံ၊ လောကေ အဒိန္နံ ပရိဝဇ္ဇယသ္သု။

    ‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;

    အမဇ္ဇပော မာ စ မုသာ ဘဏာဟိ၊ သကေန ဒာရေန စ ဟောဟိ တုဋ္ဌော’’တိ။

    Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.

    ၁၂၂၅.

    1225.

    ‘‘အတ္ထကာမောသိ မေ ယက္ခ၊ ဟိတကာမောသိ ဒေဝတေ။

    ‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;

    ကရောမိ တုယ္ဟံ ဝစနံ၊ တ္ဝံသိ အာစရိယော မမာတိ။

    Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.

    ၁၂၂၆.

    1226.

    ‘‘ဥပေမိ သရဏံ ဗုဒ္ဓံ၊ ဓမ္မဉ္စာပိ အနုတ္တရံ။

    ‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;

    သင္ဃဉ္စ နရဒေဝသ္သ၊ ဂစ္ဆာမိ သရဏံ အဟံ။

    Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.

    ၁၂၂၇.

    1227.

    ‘‘ပာဏာတိပာတာ ဝိရမာမိ ခိပ္ပံ၊ လောကေ အဒိန္နံ ပရိဝဇ္ဇယာမိ။

    ‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;

    အမဇ္ဇပော နော စ မုသာ ဘဏာမိ၊ သကေန ဒာရေန စ ဟောမိ တုဋ္ဌော’’တိ။

    Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.

    မဋ္ဌကုဏ္ဍလီဝိမာနံ နဝမံ။

    Maṭṭhakuṇḍalīvimānaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. ပေ. ဝ. ၁၈၆
    2. မဋ္ဋကုဏ္ဍလီ (သီ.)
    3. pe. va. 186
    4. maṭṭakuṇḍalī (sī.)
    5. ဇဟိသ္သံ (သီ.)၊ ဇဟိသ္သာမိ (သ္ယာ. ပီ.)
    6. jahissaṃ (sī.), jahissāmi (syā. pī.)
    7. လောဟိတင္ဂမယံ (သ္ယာ.)၊ လောဟိတင္ကမယံ (သီ.)၊ လောဟမယံ (ကတ္ထစိ)
    8. lohitaṅgamayaṃ (syā.), lohitaṅkamayaṃ (sī.), lohamayaṃ (katthaci)
    9. အာစိက္ခထ (က.)
    10. ācikkhatha (ka.)
    11. ပေတော ပန (သီ. သ္ယာ.)
    12. peto pana (sī. syā.)
    13. အဗ္ဗူဠ္ဟ (ပီ.)၊ အဗ္ဗူဠ္ဟံ (သ္ယာ. က.)
    14. abbūḷha (pī.), abbūḷhaṃ (syā. ka.)
    15. အာဒု (သီ. သ္ယာ.)
    16. ādu (sī. syā.)
    17. ယံ (က.)
    18. yaṃ (ka.)
    19. ပတ္တောတိ (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    20. pattoti (sī. syā. pī.)
    21. ဥပောသထကမ္မဉ္စ (က.)
    22. uposathakammañca (ka.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဝိမာနဝတ္ထု-အဋ္ဌကထာ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ၉. မဋ္ဌကုဏ္ဍလီဝိမာနဝဏ္ဏနာ • 9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact