Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Vimānavatthupāḷi |
੯. ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀવਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ
9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavatthu
੧੨੦੭.
1207.
ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਸਿ, વਨਮਜ੍ਝੇ ਕਿਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਤੁવ’’ਨ੍ਤਿ॥
Bāhā paggayha kandasi, vanamajjhe kiṃ dukkhito tuva’’nti.
੧੨੦੮.
1208.
‘‘ਸੋવਣ੍ਣਮਯੋ ਪਭਸ੍ਸਰੋ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਥਪਞ੍ਜਰੋ ਮਮ।
‘‘Sovaṇṇamayo pabhassaro, uppanno rathapañjaro mama;
ਤਸ੍ਸ ਚਕ੍ਕਯੁਗਂ ਨ વਿਨ੍ਦਾਮਿ, ਤੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਜਹਾਮਿ 5 ਜੀવਿਤ’’ਨ੍ਤਿ॥
Tassa cakkayugaṃ na vindāmi, tena dukkhena jahāmi 6 jīvita’’nti.
੧੨੦੯.
1209.
‘‘ਸੋવਣ੍ਣਮਯਂ ਮਣਿਮਯਂ, ਲੋਹਿਤਕਮਯਂ 7 ਅਥ ਰੂਪਿਯਮਯਂ।
‘‘Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ, lohitakamayaṃ 8 atha rūpiyamayaṃ;
ਆਚਿਕ੍ਖ 9 ਮੇ ਭਦ੍ਦਮਾਣવ, ਚਕ੍ਕਯੁਗਂ ਪਟਿਪਾਦਯਾਮਿ ਤੇ’’ਤਿ॥
Ācikkha 10 me bhaddamāṇava, cakkayugaṃ paṭipādayāmi te’’ti.
੧੨੧੦.
1210.
ਸੋ ਮਾਣવੋ ਤਸ੍ਸ ਪਾવਦਿ, ‘‘ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾ ਉਭਯੇਤ੍ਥ ਦਿਸ੍ਸਰੇ।
So māṇavo tassa pāvadi, ‘‘candimasūriyā ubhayettha dissare;
ਸੋવਣ੍ਣਮਯੋ ਰਥੋ ਮਮ, ਤੇਨ ਚਕ੍ਕਯੁਗੇਨ ਸੋਭਤੀ’’ਤਿ॥
Sovaṇṇamayo ratho mama, tena cakkayugena sobhatī’’ti.
੧੨੧੧.
1211.
‘‘ਬਾਲੋ ਖੋ ਤ੍વਂ ਅਸਿ ਮਾਣવ, ਯੋ ਤ੍વਂ ਪਤ੍ਥਯਸੇ ਅਪਤ੍ਥਿਯਂ।
‘‘Bālo kho tvaṃ asi māṇava, yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ;
ਮਞ੍ਞਾਮਿ ਤੁવਂ ਮਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਨ ਹਿ ਤ੍વਂ ਲਚ੍ਛਸਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ’’ਤਿ॥
Maññāmi tuvaṃ marissasi, na hi tvaṃ lacchasi candimasūriye’’ti.
੧੨੧੨.
1212.
‘‘ਗਮਨਾਗਮਨਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, વਣ੍ਣਧਾਤੁ ਉਭਯਤ੍ਥ વੀਥਿਯਾ।
‘‘Gamanāgamanampi dissati, vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā;
ਪੇਤੋ 11 ਕਾਲਕਤੋ ਨ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਕੋ ਨਿਧ ਕਨ੍ਦਤਂ ਬਾਲ੍ਯਤਰੋ’’ਤਿ॥
Peto 12 kālakato na dissati, ko nidha kandataṃ bālyataro’’ti.
੧੨੧੩.
1213.
‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਖੋ વਦੇਸਿ ਮਾਣવ, ਅਹਮੇવ ਕਨ੍ਦਤਂ ਬਾਲ੍ਯਤਰੋ।
‘‘Saccaṃ kho vadesi māṇava, ahameva kandataṃ bālyataro;
ਚਨ੍ਦਂ વਿਯ ਦਾਰਕੋ ਰੁਦਂ, ਪੇਤਂ ਕਾਲਕਤਾਭਿਪਤ੍ਥਯਿ’’ਨ੍ਤਿ॥
Candaṃ viya dārako rudaṃ, petaṃ kālakatābhipatthayi’’nti.
੧੨੧੪.
1214.
‘‘ਆਦਿਤ੍ਤਂ વਤ ਮਂ ਸਨ੍ਤਂ, ਘਤਸਿਤ੍ਤਂવ ਪਾવਕਂ।
‘‘Ādittaṃ vata maṃ santaṃ, ghatasittaṃva pāvakaṃ;
વਾਰਿਨਾ વਿਯ ਓਸਿਞ੍ਚਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਬ੍ਬਾਪਯੇ ਦਰਂ॥
Vārinā viya osiñcaṃ, sabbaṃ nibbāpaye daraṃ.
੧੨੧੫.
1215.
ਯੋ ਮੇ ਸੋਕਪਰੇਤਸ੍ਸ, ਪੁਤ੍ਤਸੋਕਂ ਅਪਾਨੁਦਿ॥
Yo me sokaparetassa, puttasokaṃ apānudi.
੧੨੧੬.
1216.
‘‘ਸ੍વਾਹਂ ਅਬ੍ਬੂਲ਼੍ਹਸਲ੍ਲੋਸ੍ਮਿ, ਸੀਤਿਭੂਤੋਸ੍ਮਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ।
‘‘Svāhaṃ abbūḷhasallosmi, sītibhūtosmi nibbuto;
ਨ ਸੋਚਾਮਿ ਨ ਰੋਦਾਮਿ, વਤ ਸੁਤ੍વਾਨ ਮਾਣવਾਤਿ॥
Na socāmi na rodāmi, vata sutvāna māṇavāti.
੧੨੧੭.
1217.
ਕੋ વਾ ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਸ વਾ ਪੁਤ੍ਤੋ, ਕਥਂ ਜਾਨੇਮੁ ਤਂ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ॥
Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti.
੧੨੧੮.
1218.
‘‘ਯਞ੍ਚ 17 ਕਨ੍ਦਸਿ ਯਞ੍ਚ ਰੋਦਸਿ, ਪੁਤ੍ਤਂ ਆਲ਼ਾਹਨੇ ਸਯਂ ਦਹਿਤ੍વਾ।
‘‘Yañca 18 kandasi yañca rodasi, puttaṃ āḷāhane sayaṃ dahitvā;
ਸ੍વਾਹਂ ਕੁਸਲਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਂ, ਤਿਦਸਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਗਤੋ’’ਤਿ 19॥
Svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti 20.
੧੨੧੯.
1219.
‘‘ਅਪ੍ਪਂ વਾ ਬਹੁਂ વਾ ਨਾਦ੍ਦਸਾਮ, ਦਾਨਂ ਦਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਕੇ ਅਗਾਰੇ।
‘‘Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma, dānaṃ dadantassa sake agāre;
ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ વਾ 21 ਤਾਦਿਸਂ, ਕੇਨ ਕਮ੍ਮੇਨ ਗਤੋਸਿ ਦੇવਲੋਕ’’ਨ੍ਤਿ॥
Uposathakammaṃ vā 22 tādisaṃ, kena kammena gatosi devaloka’’nti.
੧੨੨੦.
1220.
‘‘ਆਬਾਧਿਕੋਹਂ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਗਿਲਾਨੋ, ਆਤੁਰਰੂਪੋਮ੍ਹਿ ਸਕੇ ਨਿવੇਸਨੇ।
‘‘Ābādhikohaṃ dukkhito gilāno, āturarūpomhi sake nivesane;
ਬੁਦ੍ਧਂ વਿਗਤਰਜਂ વਿਤਿਣ੍ਣਕਙ੍ਖਂ, ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿਂ ਸੁਗਤਂ ਅਨੋਮਪਞ੍ਞਂ॥
Buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ, addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ.
੧੨੨੧ .
1221.
‘‘ਸ੍વਾਹਂ ਮੁਦਿਤਮਨੋ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਅਕਰਿਂ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ।
‘‘Svāhaṃ muditamano pasannacitto, añjaliṃ akariṃ tathāgatassa;
ਤਾਹਂ ਕੁਸਲਂ ਕਰਿਤ੍વਾਨ ਕਮ੍ਮਂ, ਤਿਦਸਾਨਂ ਸਹਬ੍ਯਤਂ ਗਤੋ’’ਤਿ॥
Tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ, tidasānaṃ sahabyataṃ gato’’ti.
੧੨੨੨.
1222.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ, ਅਞ੍ਜਲਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਯਮੀਦਿਸੋ વਿਪਾਕੋ।
‘‘Acchariyaṃ vata abbhutaṃ vata, añjalikammassa ayamīdiso vipāko;
ਅਹਮ੍ਪਿ ਮੁਦਿਤਮਨੋ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ, ਅਜ੍ਜੇવ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ વਜਾਮੀ’’ਤਿ॥
Ahampi muditamano pasannacitto, ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī’’ti.
੧੨੨੩.
1223.
‘‘ਅਜ੍ਜੇવ ਬੁਦ੍ਧਂ ਸਰਣਂ વਜਾਹਿ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ।
‘‘Ajjeva buddhaṃ saraṇaṃ vajāhi, dhammañca saṅghañca pasannacitto;
ਤਥੇવ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਚ, ਅਖਣ੍ਡਫੁਲ੍ਲਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਸ੍ਸੁ॥
Tatheva sikkhāya padāni pañca, akhaṇḍaphullāni samādiyassu.
੧੨੨੪.
1224.
‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ વਿਰਮਸ੍ਸੁ ਖਿਪ੍ਪਂ, ਲੋਕੇ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਸ੍ਸੁ।
‘‘Pāṇātipātā viramassu khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayassu;
ਅਮਜ੍ਜਪੋ ਮਾ ਚ ਮੁਸਾ ਭਣਾਹਿ, ਸਕੇਨ ਦਾਰੇਨ ਚ ਹੋਹਿ ਤੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ॥
Amajjapo mā ca musā bhaṇāhi, sakena dārena ca hohi tuṭṭho’’ti.
੧੨੨੫.
1225.
‘‘ਅਤ੍ਥਕਾਮੋਸਿ ਮੇ ਯਕ੍ਖ, ਹਿਤਕਾਮੋਸਿ ਦੇવਤੇ।
‘‘Atthakāmosi me yakkha, hitakāmosi devate;
ਕਰੋਮਿ ਤੁਯ੍ਹਂ વਚਨਂ, ਤ੍વਂਸਿ ਆਚਰਿਯੋ ਮਮਾਤਿ॥
Karomi tuyhaṃ vacanaṃ, tvaṃsi ācariyo mamāti.
੧੨੨੬.
1226.
‘‘ਉਪੇਮਿ ਸਰਣਂ ਬੁਦ੍ਧਂ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚਾਪਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ।
‘‘Upemi saraṇaṃ buddhaṃ, dhammañcāpi anuttaraṃ;
ਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਨਰਦੇવਸ੍ਸ, ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਸਰਣਂ ਅਹਂ॥
Saṅghañca naradevassa, gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ.
੧੨੨੭.
1227.
‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ વਿਰਮਾਮਿ ਖਿਪ੍ਪਂ, ਲੋਕੇ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਾਮਿ।
‘‘Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ, loke adinnaṃ parivajjayāmi;
ਅਮਜ੍ਜਪੋ ਨੋ ਚ ਮੁਸਾ ਭਣਾਮਿ, ਸਕੇਨ ਦਾਰੇਨ ਚ ਹੋਮਿ ਤੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ॥
Amajjapo no ca musā bhaṇāmi, sakena dārena ca homi tuṭṭho’’ti.
ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀવਿਮਾਨਂ ਨવਮਂ।
Maṭṭhakuṇḍalīvimānaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ੯. ਮਟ੍ਠਕੁਣ੍ਡਲੀવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ • 9. Maṭṭhakuṇḍalīvimānavaṇṇanā