Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā |
మాతుఘాతకాదికథావణ్ణనా
Mātughātakādikathāvaṇṇanā
౧౧౨. అపవాహనన్తి సోధనం. తిరచ్ఛానాదిఅమనుస్సజాతితో మనుస్సజాతికానఞ్ఞేవ పుత్తేసు మేత్తాదయోపి తిక్ఖవిసదా హోన్తి లోకుత్తరగుణా వియాతి ఆహ ‘‘మనుస్సిత్థిభూతా జనికా మాతా’’తి. యథా మనుస్సానఞ్ఞేవ కుసలప్పవత్తి తిక్ఖవిసదా, ఏవం అకుసలప్పవత్తిపీతి ఆహ ‘‘సయమ్పి మనుస్సజాతికేనేవా’’తిఆది. ఆనన్తరియేనాతి ఏత్థ చుతిఅనన్తరం నిరయే పటిసన్ధిఫలం అనన్తరం నామ, తస్మిం అనన్తరే జనకత్తేన నియుత్తం ఆనన్తరియం, తేన. వేసియా పుత్తోతి ఉపలక్ఖణమత్తం, కులిత్థియా అతిచారినియా పుత్తోపి అత్తనో పితరం అజానిత్వా ఘాతేన్తో పితుఘాతకోవ హోతి.
112.Apavāhananti sodhanaṃ. Tiracchānādiamanussajātito manussajātikānaññeva puttesu mettādayopi tikkhavisadā honti lokuttaraguṇā viyāti āha ‘‘manussitthibhūtā janikā mātā’’ti. Yathā manussānaññeva kusalappavatti tikkhavisadā, evaṃ akusalappavattipīti āha ‘‘sayampi manussajātikenevā’’tiādi. Ānantariyenāti ettha cutianantaraṃ niraye paṭisandhiphalaṃ anantaraṃ nāma, tasmiṃ anantare janakattena niyuttaṃ ānantariyaṃ, tena. Vesiyā puttoti upalakkhaṇamattaṃ, kulitthiyā aticāriniyā puttopi attano pitaraṃ ajānitvā ghātento pitughātakova hoti.
౧౧౪. అవసేసన్తి అనాగామిఆదికం. యం పనేత్థ వత్తబ్బం, తం మనుస్సవిగ్గహపారాజికే వుత్తమేవ.
114.Avasesanti anāgāmiādikaṃ. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ manussaviggahapārājike vuttameva.
౧౧౫. అయం సఙ్ఘభేదకోతి పకతత్తం భిక్ఖుం సన్ధాయ వుత్తం. పుబ్బే ఏవ పారాజికం సమాపన్నో వా వత్థాదిదోసేన విపన్నోపసమ్పదో వా సఙ్ఘం భిన్దన్తోపి అనన్తరియం న ఫుసతి, సఙ్ఘో పన భిన్నోవ హోతి, పబ్బజ్జా చస్స న వారితాతి దట్ఠబ్బం.
115.Ayaṃ saṅghabhedakoti pakatattaṃ bhikkhuṃ sandhāya vuttaṃ. Pubbe eva pārājikaṃ samāpanno vā vatthādidosena vipannopasampado vā saṅghaṃ bhindantopi anantariyaṃ na phusati, saṅgho pana bhinnova hoti, pabbajjā cassa na vāritāti daṭṭhabbaṃ.
‘‘దుట్ఠచిత్తేనా’’తి వుత్తమేవత్థం విభావేతి ‘‘వధకచిత్తేనా’’తి. లోహితం ఉప్పాదేతీతి తథాగతస్స వేరీహి అభేజ్జకాయతాయ కేనచి బలక్కారేన చమ్మాదిఛేదం కత్వా బహి లోహితం పగ్ఘరాపేతుం న సక్కా, ఆవుధాదిపహారేన పన లోహితం ఠానతో చలిత్వా కుప్పమానం ఏకత్థ సఞ్చితం హోతి, ఏత్తకేన పన పహారదాయకో లోహితుప్పాదకో నామ హోతి దేవదత్తో వియ. చేతియం పన బోధిం వా పటిమాదిం వా భిన్దతో ఆనన్తరియం న హోతి, ఆనన్తరియసదిసం మహాసావజ్జం హోతి. బోధిరుక్ఖస్స పన ఓజోహరణసాఖా చేవ సధాతుకం చేతియం బాధయమానా చ ఛిన్దితబ్బా, పుఞ్ఞమేవేత్థ హోతి.
‘‘Duṭṭhacittenā’’ti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘vadhakacittenā’’ti. Lohitaṃ uppādetīti tathāgatassa verīhi abhejjakāyatāya kenaci balakkārena cammādichedaṃ katvā bahi lohitaṃ paggharāpetuṃ na sakkā, āvudhādipahārena pana lohitaṃ ṭhānato calitvā kuppamānaṃ ekattha sañcitaṃ hoti, ettakena pana pahāradāyako lohituppādako nāma hoti devadatto viya. Cetiyaṃ pana bodhiṃ vā paṭimādiṃ vā bhindato ānantariyaṃ na hoti, ānantariyasadisaṃ mahāsāvajjaṃ hoti. Bodhirukkhassa pana ojoharaṇasākhā ceva sadhātukaṃ cetiyaṃ bādhayamānā ca chinditabbā, puññamevettha hoti.
మాతుఘాతకాదికథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Mātughātakādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi
౫౦. మాతుఘాతకవత్థు • 50. Mātughātakavatthu
౫౨. అరహన్తఘాతకవత్థు • 52. Arahantaghātakavatthu
౫౩. భిక్ఖునీదూసకవత్థు • 53. Bhikkhunīdūsakavatthu
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / మాతుఘాతకాదివత్థుకథా • Mātughātakādivatthukathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / మాతుఘాతకాదివత్థుకథావణ్ణనా • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / మాతుఘాతకాదివత్థుకథావణ్ణనా • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౫౦. మాతుఘాతకాదివత్థుకథా • 50. Mātughātakādivatthukathā