| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
මාතුඝාතකාදිකථාවණ්‌ණනා
Mātughātakādikathāvaṇṇanā
112. අපවාහනන්‌ති සොධනං. තිරච්‌ඡානාදිඅමනුස්‌සජාතිතො මනුස්‌සජාතිකානඤ්‌ඤෙව පුත්‌තෙසු මෙත්‌තාදයොපි තික්‌ඛවිසදා හොන්‌ති ලොකුත්‌තරගුණා වියාති ආහ ‘‘මනුස්‌සිත්‌ථිභූතා ජනිකා මාතා’’ති. යථා මනුස්‌සානඤ්‌ඤෙව කුසලප්‌පවත්‌ති තික්‌ඛවිසදා, එවං අකුසලප්‌පවත්‌තිපීති ආහ ‘‘සයම්‌පි මනුස්‌සජාතිකෙනෙවා’’තිආදි. ආනන්‌තරියෙනාති එත්‌ථ චුතිඅනන්‌තරං නිරයෙ පටිසන්‌ධිඵලං අනන්‌තරං නාම, තස්‌මිං අනන්‌තරෙ ජනකත්‌තෙන නියුත්‌තං ආනන්‌තරියං, තෙන. වෙසියා පුත්‌තොති උපලක්‌ඛණමත්‌තං, කුලිත්‌ථියා අතිචාරිනියා පුත්‌තොපි අත්‌තනො පිතරං අජානිත්‌වා ඝාතෙන්‌තො පිතුඝාතකොව හොති.
112.Apavāhananti sodhanaṃ. Tiracchānādiamanussajātito manussajātikānaññeva puttesu mettādayopi tikkhavisadā honti lokuttaraguṇā viyāti āha ‘‘manussitthibhūtā janikā mātā’’ti. Yathā manussānaññeva kusalappavatti tikkhavisadā, evaṃ akusalappavattipīti āha ‘‘sayampi manussajātikenevā’’tiādi. Ānantariyenāti ettha cutianantaraṃ niraye paṭisandhiphalaṃ anantaraṃ nāma, tasmiṃ anantare janakattena niyuttaṃ ānantariyaṃ, tena. Vesiyā puttoti upalakkhaṇamattaṃ, kulitthiyā aticāriniyā puttopi attano pitaraṃ ajānitvā ghātento pitughātakova hoti.
114. අවසෙසන්‌ති අනාගාමිආදිකං. යං පනෙත්‌ථ වත්‌තබ්‌බං, තං මනුස්‌සවිග්‌ගහපාරාජිකෙ වුත්‌තමෙව.
114.Avasesanti anāgāmiādikaṃ. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ manussaviggahapārājike vuttameva.
115. අයං සඞ්‌ඝභෙදකොති පකතත්‌තං භික්‌ඛුං සන්‌ධාය වුත්‌තං. පුබ්‌බෙ එව පාරාජිකං සමාපන්‌නො වා වත්‌ථාදිදොසෙන විපන්‌නොපසම්‌පදො වා සඞ්‌ඝං භින්‌දන්‌තොපි අනන්‌තරියං න ඵුසති, සඞ්‌ඝො පන භින්‌නොව හොති, පබ්‌බජ්‌ජා චස්‌ස න වාරිතාති දට්‌ඨබ්‌බං.
115.Ayaṃ saṅghabhedakoti pakatattaṃ bhikkhuṃ sandhāya vuttaṃ. Pubbe eva pārājikaṃ samāpanno vā vatthādidosena vipannopasampado vā saṅghaṃ bhindantopi anantariyaṃ na phusati, saṅgho pana bhinnova hoti, pabbajjā cassa na vāritāti daṭṭhabbaṃ.
‘‘දුට්‌ඨචිත්‌තෙනා’’ති වුත්‌තමෙවත්‌ථං විභාවෙති ‘‘වධකචිත්‌තෙනා’’ති. ලොහිතං උප්‌පාදෙතීති තථාගතස්‌ස වෙරීහි අභෙජ්‌ජකායතාය කෙනචි බලක්‌කාරෙන චම්‌මාදිඡෙදං කත්‌වා බහි ලොහිතං පග්‌ඝරාපෙතුං න සක්‌කා, ආවුධාදිපහාරෙන පන ලොහිතං ඨානතො චලිත්‌වා කුප්‌පමානං එකත්‌ථ සඤ්‌චිතං හොති, එත්‌තකෙන පන පහාරදායකො ලොහිතුප්‌පාදකො නාම හොති දෙවදත්‌තො විය. චෙතියං පන බොධිං වා පටිමාදිං වා භින්‌දතො ආනන්‌තරියං න හොති, ආනන්‌තරියසදිසං මහාසාවජ්‌ජං හොති. බොධිරුක්‌ඛස්‌ස පන ඔජොහරණසාඛා චෙව සධාතුකං චෙතියං බාධයමානා ච ඡින්‌දිතබ්‌බා, පුඤ්‌ඤමෙවෙත්‌ථ හොති.
‘‘Duṭṭhacittenā’’ti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘vadhakacittenā’’ti. Lohitaṃ uppādetīti tathāgatassa verīhi abhejjakāyatāya kenaci balakkārena cammādichedaṃ katvā bahi lohitaṃ paggharāpetuṃ na sakkā, āvudhādipahārena pana lohitaṃ ṭhānato calitvā kuppamānaṃ ekattha sañcitaṃ hoti, ettakena pana pahāradāyako lohituppādako nāma hoti devadatto viya. Cetiyaṃ pana bodhiṃ vā paṭimādiṃ vā bhindato ānantariyaṃ na hoti, ānantariyasadisaṃ mahāsāvajjaṃ hoti. Bodhirukkhassa pana ojoharaṇasākhā ceva sadhātukaṃ cetiyaṃ bādhayamānā ca chinditabbā, puññamevettha hoti.
මාතුඝාතකාදිකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Mātughātakādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi
50. මාතුඝාතකවත්‌ථු • 50. Mātughātakavatthu
52. අරහන්‌තඝාතකවත්‌ථු • 52. Arahantaghātakavatthu
53. භික්‌ඛුනීදූසකවත්‌ථු • 53. Bhikkhunīdūsakavatthu
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / මාතුඝාතකාදිවත්‌ථුකථා • Mātughātakādivatthukathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / මාතුඝාතකාදිවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / මාතුඝාතකාදිවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 50. මාතුඝාතකාදිවත්‌ථුකථා • 50. Mātughātakādivatthukathā
