Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
മാതുഘാതകാദികഥാവണ്ണനാ
Mātughātakādikathāvaṇṇanā
൧൧൨. അപവാഹനന്തി സോധനം. തിരച്ഛാനാദിഅമനുസ്സജാതിതോ മനുസ്സജാതികാനഞ്ഞേവ പുത്തേസു മേത്താദയോപി തിക്ഖവിസദാ ഹോന്തി ലോകുത്തരഗുണാ വിയാതി ആഹ ‘‘മനുസ്സിത്ഥിഭൂതാ ജനികാ മാതാ’’തി. യഥാ മനുസ്സാനഞ്ഞേവ കുസലപ്പവത്തി തിക്ഖവിസദാ, ഏവം അകുസലപ്പവത്തിപീതി ആഹ ‘‘സയമ്പി മനുസ്സജാതികേനേവാ’’തിആദി. ആനന്തരിയേനാതി ഏത്ഥ ചുതിഅനന്തരം നിരയേ പടിസന്ധിഫലം അനന്തരം നാമ, തസ്മിം അനന്തരേ ജനകത്തേന നിയുത്തം ആനന്തരിയം, തേന. വേസിയാ പുത്തോതി ഉപലക്ഖണമത്തം, കുലിത്ഥിയാ അതിചാരിനിയാ പുത്തോപി അത്തനോ പിതരം അജാനിത്വാ ഘാതേന്തോ പിതുഘാതകോവ ഹോതി.
112.Apavāhananti sodhanaṃ. Tiracchānādiamanussajātito manussajātikānaññeva puttesu mettādayopi tikkhavisadā honti lokuttaraguṇā viyāti āha ‘‘manussitthibhūtā janikā mātā’’ti. Yathā manussānaññeva kusalappavatti tikkhavisadā, evaṃ akusalappavattipīti āha ‘‘sayampi manussajātikenevā’’tiādi. Ānantariyenāti ettha cutianantaraṃ niraye paṭisandhiphalaṃ anantaraṃ nāma, tasmiṃ anantare janakattena niyuttaṃ ānantariyaṃ, tena. Vesiyā puttoti upalakkhaṇamattaṃ, kulitthiyā aticāriniyā puttopi attano pitaraṃ ajānitvā ghātento pitughātakova hoti.
൧൧൪. അവസേസന്തി അനാഗാമിആദികം. യം പനേത്ഥ വത്തബ്ബം, തം മനുസ്സവിഗ്ഗഹപാരാജികേ വുത്തമേവ.
114.Avasesanti anāgāmiādikaṃ. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ manussaviggahapārājike vuttameva.
൧൧൫. അയം സങ്ഘഭേദകോതി പകതത്തം ഭിക്ഖും സന്ധായ വുത്തം. പുബ്ബേ ഏവ പാരാജികം സമാപന്നോ വാ വത്ഥാദിദോസേന വിപന്നോപസമ്പദോ വാ സങ്ഘം ഭിന്ദന്തോപി അനന്തരിയം ന ഫുസതി, സങ്ഘോ പന ഭിന്നോവ ഹോതി, പബ്ബജ്ജാ ചസ്സ ന വാരിതാതി ദട്ഠബ്ബം.
115.Ayaṃ saṅghabhedakoti pakatattaṃ bhikkhuṃ sandhāya vuttaṃ. Pubbe eva pārājikaṃ samāpanno vā vatthādidosena vipannopasampado vā saṅghaṃ bhindantopi anantariyaṃ na phusati, saṅgho pana bhinnova hoti, pabbajjā cassa na vāritāti daṭṭhabbaṃ.
‘‘ദുട്ഠചിത്തേനാ’’തി വുത്തമേവത്ഥം വിഭാവേതി ‘‘വധകചിത്തേനാ’’തി. ലോഹിതം ഉപ്പാദേതീതി തഥാഗതസ്സ വേരീഹി അഭേജ്ജകായതായ കേനചി ബലക്കാരേന ചമ്മാദിഛേദം കത്വാ ബഹി ലോഹിതം പഗ്ഘരാപേതും ന സക്കാ, ആവുധാദിപഹാരേന പന ലോഹിതം ഠാനതോ ചലിത്വാ കുപ്പമാനം ഏകത്ഥ സഞ്ചിതം ഹോതി, ഏത്തകേന പന പഹാരദായകോ ലോഹിതുപ്പാദകോ നാമ ഹോതി ദേവദത്തോ വിയ. ചേതിയം പന ബോധിം വാ പടിമാദിം വാ ഭിന്ദതോ ആനന്തരിയം ന ഹോതി, ആനന്തരിയസദിസം മഹാസാവജ്ജം ഹോതി. ബോധിരുക്ഖസ്സ പന ഓജോഹരണസാഖാ ചേവ സധാതുകം ചേതിയം ബാധയമാനാ ച ഛിന്ദിതബ്ബാ, പുഞ്ഞമേവേത്ഥ ഹോതി.
‘‘Duṭṭhacittenā’’ti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘vadhakacittenā’’ti. Lohitaṃ uppādetīti tathāgatassa verīhi abhejjakāyatāya kenaci balakkārena cammādichedaṃ katvā bahi lohitaṃ paggharāpetuṃ na sakkā, āvudhādipahārena pana lohitaṃ ṭhānato calitvā kuppamānaṃ ekattha sañcitaṃ hoti, ettakena pana pahāradāyako lohituppādako nāma hoti devadatto viya. Cetiyaṃ pana bodhiṃ vā paṭimādiṃ vā bhindato ānantariyaṃ na hoti, ānantariyasadisaṃ mahāsāvajjaṃ hoti. Bodhirukkhassa pana ojoharaṇasākhā ceva sadhātukaṃ cetiyaṃ bādhayamānā ca chinditabbā, puññamevettha hoti.
മാതുഘാതകാദികഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Mātughātakādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi
൫൦. മാതുഘാതകവത്ഥു • 50. Mātughātakavatthu
൫൨. അരഹന്തഘാതകവത്ഥു • 52. Arahantaghātakavatthu
൫൩. ഭിക്ഖുനീദൂസകവത്ഥു • 53. Bhikkhunīdūsakavatthu
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / മാതുഘാതകാദിവത്ഥുകഥാ • Mātughātakādivatthukathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / മാതുഘാതകാദിവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / മാതുഘാതകാദിവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൫൦. മാതുഘാതകാദിവത്ഥുകഥാ • 50. Mātughātakādivatthukathā