Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ
Mātughātakādivatthukathā
੧੧੨. ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੂਸੁ – ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿਂ ਕਰੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਗ੍ਗਮਨਂ ਅਪવਾਹਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਾਤੁਘਾਤਕੋ ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਭੂਤਾ ਜਨਿਕਾ ਮਾਤਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੇਨੇવ ਸਤਾ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪਿਤਾ, ਅਯਂ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯੇਨ ਮਾਤੁਘਾਤਕਕਮ੍ਮੇਨ ਮਾਤੁਘਾਤਕੋ, ਏਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ। ਯੇਨ ਪਨ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਭੂਤਾਪਿ ਅਜਨਿਕਾ ਪੋਸਾવਨਿਕਾ ਮਾਤਾ વਾ ਮਹਾਮਾਤਾ વਾ ਚੂਲ਼ਮਾਤਾ વਾ ਜਨਿਕਾਪਿ વਾ ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਭੂਤਾ ਮਾਤਾ ਘਾਤਿਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਨ વਾਰਿਤਾ, ਨ ਚ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਯੇਨ ਸਯਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਭੂਤੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਭੂਤਾ ਮਾਤਾ ਘਾਤਿਤਾ, ਸੋਪਿ ਆਨਨ੍ਤਰਿਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਤ੍ਤਾ ਪਨਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ। ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਪਿਤੁਘਾਤਕੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਸਚੇਪਿ ਹਿ વੇਸਿਯਾ ਪੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ‘‘ਅਯਂ ਮੇ ਪਿਤਾ’’ਤਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਯਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭવੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਚੇ ਅਨੇਨ ਘਾਤਿਤੋ, ਪਿਤੁਘਾਤਕੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਞ੍ਚ ਫੁਸਤਿ।
112. Mātughātakādivatthūsu – nikkhantiṃ kareyyanti nikkhamanaṃ niggamanaṃ apavāhanaṃ kareyyanti attho. Mātughātako bhikkhaveti ettha yena manussitthibhūtā janikā mātā sayampi manussajātikeneva satā sañcicca jīvitā voropitā, ayaṃ ānantariyena mātughātakakammena mātughātako, etassa pabbajjā ca upasampadā ca paṭikkhittā. Yena pana manussitthibhūtāpi ajanikā posāvanikā mātā vā mahāmātā vā cūḷamātā vā janikāpi vā na manussitthibhūtā mātā ghātitā, tassa pabbajjā na vāritā, na ca ānantariko hoti. Yena sayaṃ tiracchānabhūtena manussitthibhūtā mātā ghātitā, sopi ānantariko na hoti, tiracchānagatattā panassa pabbajjā paṭikkhittā. Sesaṃ uttānameva. Pitughātakepi eseva nayo. Sacepi hi vesiyā putto hoti, ‘‘ayaṃ me pitā’’ti na jānāti, yassa sambhavena nibbatto, so ce anena ghātito, pitughātakotveva saṅkhyaṃ gacchati, ānantariyañca phusati.
੧੧੪. ਅਰਹਨ੍ਤਘਾਤਕੋਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਅਰਹਨ੍ਤવਸੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਯਞ੍ਹਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਅਪਬ੍ਬਜਿਤਮ੍ਪਿ ਖੀਣਾਸવਂ ਦਾਰਕਂ ਦਾਰਿਕਂ વਾ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਨ੍ਤੋ ਅਰਹਨ੍ਤਘਾਤਕੋવ ਹੋਤਿ, ਆਨਨ੍ਤਰਿਯਞ੍ਚ ਫੁਸਤਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚਸ੍ਸ વਾਰਿਤਾ। ਅਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਂ ਪਨ ਅਰਹਨ੍ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਂ વਾ ਅવਸੇਸਂ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਂ ਘਾਤੇਤ੍વਾ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪਿਸ੍ਸ ਨ વਾਰਿਤਾ, ਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਬਲવਂ ਹੋਤਿ। ਤਿਰਚ੍ਛਾਨੋ ਮਨੁਸ੍ਸਅਰਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਘਾਤੇਤ੍વਾ ਆਨਨ੍ਤਰਿਯੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਭਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ। ਤੇ વਧਾਯ ਓਨੀਯਨ੍ਤੀਤਿ વਧਤ੍ਥਾਯ ਓਨੀਯਨ੍ਤਿ, ਮਾਰੇਤੁਂ ਨੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਂ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਸਚਾ ਚ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਚੇ ਮਯਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇવਤ੍ਥੋ। ‘‘ਸਚੇ’’ਤਿ ਹਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਚਾ ਚ’’ ਇਤਿ ਅਯਂ ਨਿਪਾਤੋ વੁਤ੍ਤੋ। ‘‘ਸਚੇ ਚ’’ ਇਚ੍ਚੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਤਤ੍ਥ ਸਚੇਤਿ ਸਮ੍ਭਾવਨਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ; ਚ ਇਤਿ ਪਦਪੂਰਣਮਤ੍ਤੇ। ‘‘ਸਚਜ੍ਜ ਮਯ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਤਸ੍ਸ ਸਚੇ ਅਜ੍ਜ ਮਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
114. Arahantaghātakopi manussaarahantavaseneva veditabbo. Manussajātiyañhi antamaso apabbajitampi khīṇāsavaṃ dārakaṃ dārikaṃ vā sañcicca jīvitā voropento arahantaghātakova hoti, ānantariyañca phusati, pabbajjā cassa vāritā. Amanussajātikaṃ pana arahantaṃ manussajātikaṃ vā avasesaṃ ariyapuggalaṃ ghātetvā ānantariyo na hoti, pabbajjāpissa na vāritā, kammaṃ pana balavaṃ hoti. Tiracchāno manussaarahantampi ghātetvā ānantariyo na hoti, kammaṃ pana bhāriyanti ayamettha vinicchayo. Te vadhāya onīyantīti vadhatthāya onīyanti, māretuṃ nīyantīti attho. Yaṃ pana pāḷiyaṃ ‘‘sacā ca maya’’nti vuttaṃ, tassa sace mayanti ayamevattho. ‘‘Sace’’ti hi vattabbe ettha ‘‘sacā ca’’ iti ayaṃ nipāto vutto. ‘‘Sace ca’’ icceva vā pāṭho. Tattha saceti sambhāvanatthe nipāto; ca iti padapūraṇamatte. ‘‘Sacajja maya’’ntipi pāṭho. Tassa sace ajja mayanti attho.
੧੧੫. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਦੂਸਕੋ ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋ ਪਕਤਤ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਦੂਸੇਤਿ, ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਦੂਸਕੋ ਨਾਮ। ਏਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ વਾਰਿਤਾ। ਯੋ ਪਨ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗੇਨ ਸੀਲવਿਨਾਸਂ ਪਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ ਨ વਾਰਿਤਾ। ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਓਦਾਤવਤ੍ਥવਸਨਂ ਕਤ੍વਾ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਂਯੇવ ਦੂਸੇਨ੍ਤੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਦੂਸਕੋਯੇવ। ਬਲਕ੍ਕਾਰੇਨ ਪਨ ਓਦਾਤવਤ੍ਥવਸਨਂ ਕਤ੍વਾ ਇਚ੍ਛਮਾਨਂ ਦੂਸੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਦੂਸਕੋ ਨ ਹੋਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਸ੍ਮਾ ਗਿਹਿਭਾવੇ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਮਤ੍ਤੇਯੇવ ਸਾ ਅਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਹੋਤਿ। ਸਕਿਂ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨਂ ਪਨ ਪਚ੍ਛਾ ਦੂਸੇਨ੍ਤੋ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਸਾਮਣੇਰੀਸੁ ਚ વਿਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨੇવ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਦੂਸਕੋ ਹੋਤਿ, ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਮ੍ਪਿ ਲਭਤਿ।
115.Bhikkhunidūsako bhikkhaveti ettha yo pakatattaṃ bhikkhuniṃ tiṇṇaṃ maggānaṃ aññatarasmiṃ dūseti, ayaṃ bhikkhunidūsako nāma. Etassa pabbajjā ca upasampadā ca vāritā. Yo pana kāyasaṃsaggena sīlavināsaṃ pāpeti, tassa pabbajjā ca upasampadā ca na vāritā. Balakkārena odātavatthavasanaṃ katvā anicchamānaṃyeva dūsentopi bhikkhunidūsakoyeva. Balakkārena pana odātavatthavasanaṃ katvā icchamānaṃ dūsento bhikkhunidūsako na hoti. Kasmā? Yasmā gihibhāve sampaṭicchitamatteyeva sā abhikkhunī hoti. Sakiṃ sīlavipannaṃ pana pacchā dūsento sikkhamānāsāmaṇerīsu ca vippaṭipajjanto neva bhikkhunidūsako hoti, pabbajjampi upasampadampi labhati.
ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ વਿਯ ਸਾਸਨਂ ਉਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਉਬ੍ਬਿਨਯਂ ਕਤ੍વਾ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰવਸੇਨ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਤਿ, ਅਯਂ ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ ਨਾਮ। ਏਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ વਾਰਿਤਾ।
Saṅghabhedakobhikkhaveti ettha yo devadatto viya sāsanaṃ uddhammaṃ ubbinayaṃ katvā catunnaṃ kammānaṃ aññataravasena saṅghaṃ bhindati, ayaṃ saṅghabhedako nāma. Etassa pabbajjā ca upasampadā ca vāritā.
ਲੋਹਿਤੁਪ੍ਪਾਦਕੋ ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਯੋ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ વਿਯ ਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੇਨ વਧਕਚਿਤ੍ਤੇਨ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਜੀવਮਾਨਕਸਰੀਰੇ ਖੁਦ੍ਦਕਮਕ੍ਖਿਕਾਯ ਪਿવਨਕਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਲੋਹਿਤਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਲੋਹਿਤੁਪ੍ਪਾਦਕੋ ਨਾਮ। ਏਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਚ વਾਰਿਤਾ। ਯੋ ਪਨ ਰੋਗવੂਪਸਮਨਤ੍ਥਂ ਜੀવਕੋ વਿਯ ਸਤ੍ਥੇਨ ਫਾਲੇਤ੍વਾ ਪੂਤਿਮਂਸਞ੍ਚ ਲੋਹਿਤਞ੍ਚ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਫਾਸੁਂ ਕਰੋਤਿ, ਬਹੁਂ ਸੋ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਤੀਤਿ।
Lohituppādako bhikkhaveti etthāpi yo devadatto viya duṭṭhacittena vadhakacittena tathāgatassa jīvamānakasarīre khuddakamakkhikāya pivanakamattampi lohitaṃ uppādeti, ayaṃ lohituppādako nāma. Etassa pabbajjā ca upasampadā ca vāritā. Yo pana rogavūpasamanatthaṃ jīvako viya satthena phāletvā pūtimaṃsañca lohitañca nīharitvā phāsuṃ karoti, bahuṃ so puññaṃ pasavatīti.
ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mātughātakādivatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੫੦. ਮਾਤੁਘਾਤਕવਤ੍ਥੁ • 50. Mātughātakavatthu
੫੨. ਅਰਹਨ੍ਤਘਾਤਕવਤ੍ਥੁ • 52. Arahantaghātakavatthu
੫੩. ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਦੂਸਕવਤ੍ਥੁ • 53. Bhikkhunīdūsakavatthu
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Mātughātakādivatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Mātughātakādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੫੦. ਮਾਤੁਘਾਤਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 50. Mātughātakādivatthukathā