Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਉਦਾਨਪਾਲ਼ਿ • Udānapāḷi |
੪. ਮੇਘਿਯવਗ੍ਗੋ
4. Meghiyavaggo
੧. ਮੇਘਿਯਸੁਤ੍ਤਂ
1. Meghiyasuttaṃ
੩੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਚਾਲਿਕਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਚਾਲਿਕੇ ਪਬ੍ਬਤੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਭਗવਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਜਨ੍ਤੁਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਯਸ੍ਸਦਾਨਿ ਤ੍વਂ, ਮੇਘਿਯ, ਕਾਲਂ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ।
31. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā cālikāyaṃ viharati cālike pabbate. Tena kho pana samayena āyasmā meghiyo bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho āyasmā meghiyo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘icchāmahaṃ, bhante, jantugāmaṃ piṇḍāya pavisitu’’nti. ‘‘Yassadāni tvaṃ, meghiya, kālaṃ maññasī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਜਨ੍ਤੁਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿ। ਜਨ੍ਤੁਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਯੇਨ ਕਿਮਿਕਾਲ਼ਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। 1 ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ 2 ਕਿਮਿਕਾਲ਼ਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰੇ ਜਙ੍ਘਾવਿਹਾਰਂ 3 ਅਨੁਚਙ੍ਕਮਮਾਨੋ ਅਨੁવਿਚਰਮਾਨੋ 4 ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਾਸਾਦਿਕਂ ਮਨੁਞ੍ਞਂ ਰਮਣੀਯਂ। ਦਿਸ੍વਾਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਾਸਾਦਿਕਂ વਤਿਦਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਮਨੁਞ੍ਞਂ 5 ਰਮਣੀਯਂ। ਅਲਂ વਤਿਦਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਧਾਨਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਪਧਾਨਾਯ। ਸਚੇ ਮਂ ਭਗવਾ ਅਨੁਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਹਂ ਇਮਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਧਾਨਾਯਾ’’ਤਿ।
Atha kho āyasmā meghiyo pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya jantugāmaṃ piṇḍāya pāvisi. Jantugāme piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena kimikāḷāya nadiyā tīraṃ tenupasaṅkami. 6 Addasā kho āyasmā meghiyo 7 kimikāḷāya nadiyā tīre jaṅghāvihāraṃ 8 anucaṅkamamāno anuvicaramāno 9 ambavanaṃ pāsādikaṃ manuññaṃ ramaṇīyaṃ. Disvānassa etadahosi – ‘‘pāsādikaṃ vatidaṃ ambavanaṃ manuññaṃ 10 ramaṇīyaṃ. Alaṃ vatidaṃ kulaputtassa padhānatthikassa padhānāya. Sace maṃ bhagavā anujāneyya, āgaccheyyāhaṃ imaṃ ambavanaṃ padhānāyā’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ –
Atha kho āyasmā meghiyo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਜਨ੍ਤੁਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿਂ। ਜਨ੍ਤੁਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਯੇਨ ਕਿਮਿਕਾਲ਼ਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ 11। ਅਦ੍ਦਸਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ 12, ਕਿਮਿਕਾਲ਼ਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰੇ ਜਙ੍ਘਾવਿਹਾਰਂ ਅਨੁਚਙ੍ਕਮਮਾਨੋ ਅਨੁવਿਚਰਮਾਨੋ 13 ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਾਸਾਦਿਕਂ ਮਨੁਞ੍ਞਂ ਰਮਣੀਯਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਮੇ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਪਾਸਾਦਿਕਂ વਤਿਦਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਮਨੁਞ੍ਞਂ ਰਮਣੀਯਂ। ਅਲਂ વਤਿਦਂ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਧਾਨਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਪਧਾਨਾਯ। ਸਚੇ ਮਂ ਭਗવਾ ਅਨੁਜਾਨੇਯ੍ਯ, ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਹਂ ਇਮਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਧਾਨਾਯਾ’ਤਿ। ਸਚੇ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਅਨੁਜਾਨਾਤਿ 14, ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਹਂ ਤਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਧਾਨਾਯਾ’’ਤਿ।
‘‘Idhāhaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya jantugāmaṃ piṇḍāya pāvisiṃ. Jantugāme piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena kimikāḷāya nadiyā tīraṃ tenupasaṅkamiṃ 15. Addasaṃ kho ahaṃ, bhante 16, kimikāḷāya nadiyā tīre jaṅghāvihāraṃ anucaṅkamamāno anuvicaramāno 17 ambavanaṃ pāsādikaṃ manuññaṃ ramaṇīyaṃ. Disvāna me etadahosi – ‘pāsādikaṃ vatidaṃ ambavanaṃ manuññaṃ ramaṇīyaṃ. Alaṃ vatidaṃ kulaputtassa padhānatthikassa padhānāya. Sace maṃ bhagavā anujāneyya, āgaccheyyāhaṃ imaṃ ambavanaṃ padhānāyā’ti. Sace maṃ, bhante, bhagavā anujānāti 18, gaccheyyāhaṃ taṃ ambavanaṃ padhānāyā’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮੇਘਿਯਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਗਮੇਹਿ ਤਾવ, ਮੇਘਿਯ, ਏਕਕਮ੍ਹਿ 19 ਤਾવ, ਯਾવ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਕੋਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte, bhagavā āyasmantaṃ meghiyaṃ etadavoca – ‘‘āgamehi tāva, meghiya, ekakamhi 20 tāva, yāva aññopi koci bhikkhu āgacchatī’’ti.
ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਭਗવਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਤ੍ਤਰਿ 21 ਕਰਣੀਯਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਤਸ੍ਸ વਾ ਪਤਿਚਯੋ। ਮਯ੍ਹਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਉਤ੍ਤਰਿ ਕਰਣੀਯਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਕਤਸ੍ਸ ਪਤਿਚਯੋ। ਸਚੇ ਮਂ ਭਗવਾ ਅਨੁਜਾਨਾਤਿ, ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਹਂ ਤਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਧਾਨਾਯਾ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮੇਘਿਯਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਗਮੇਹਿ ਤਾવ, ਮੇਘਿਯ, ਏਕਕਮ੍ਹਿ ਤਾવ, ਯਾવ ਅਞ੍ਞੋਪਿ ਕੋਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ।
Dutiyampi kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhagavato, bhante, natthi kiñci uttari 22 karaṇīyaṃ, natthi katassa vā paticayo. Mayhaṃ kho pana, bhante, atthi uttari karaṇīyaṃ, atthi katassa paticayo. Sace maṃ bhagavā anujānāti, gaccheyyāhaṃ taṃ ambavanaṃ padhānāyā’’ti. Dutiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ meghiyaṃ etadavoca – ‘‘āgamehi tāva, meghiya, ekakamhi tāva, yāva aññopi koci bhikkhu āgacchatī’’ti.
ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਭਗવਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਉਤ੍ਤਰਿ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਤਸ੍ਸ વਾ ਪਤਿਚਯੋ। ਮਯ੍ਹਂ ਖੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥਿ ਉਤ੍ਤਰਿ ਕਰਣੀਯਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਕਤਸ੍ਸ ਪਤਿਚਯੋ। ਸਚੇ ਮਂ ਭਗવਾ ਅਨੁਜਾਨਾਤਿ, ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਹਂ ਤਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਪਧਾਨਾਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਪਧਾਨਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਮੇਘਿਯ, વਦਮਾਨਂ ਕਿਨ੍ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਾਮ? ਯਸ੍ਸਦਾਨਿ ਤ੍વਂ, ਮੇਘਿਯ, ਕਾਲਂ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ।
Tatiyampi kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhagavato, bhante, natthi kiñci uttari karaṇīyaṃ, natthi katassa vā paticayo. Mayhaṃ kho pana, bhante, atthi uttari karaṇīyaṃ, atthi katassa paticayo. Sace maṃ bhagavā anujānāti, gaccheyyāhaṃ taṃ ambavanaṃ padhānāyā’’ti. ‘‘Padhānanti kho, meghiya, vadamānaṃ kinti vadeyyāma? Yassadāni tvaṃ, meghiya, kālaṃ maññasī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਯੇਨ ਤਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਅਮ੍ਬવਨਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍વਾ 23 ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਦਿવਾવਿਹਾਰਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮੇਘਿਯਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਮ੍ਬવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਤਯੋ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ વਿਤਕ੍ਕਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੋ, ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੋ, વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੋ 24।
Atha kho āyasmā meghiyo uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena taṃ ambavanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ ambavanaṃ ajjhogāhetvā 25 aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. Atha kho āyasmato meghiyassa tasmiṃ ambavane viharantassa yebhuyyena tayo pāpakā akusalā vitakkā samudācaranti, seyyathidaṃ – kāmavitakko, byāpādavitakko, vihiṃsāvitakko 26.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮੇਘਿਯਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ ਭੋ! ਸਦ੍ਧਾਯ ਚ વਤਮ੍ਹਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ। ਅਥ ਚ ਪਨਿਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਪਾਪਕੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ વਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਅਨ੍વਾਸਤ੍ਤਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੇਨ, ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੇਨ, વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੇਨ’’।
Atha kho āyasmato meghiyassa etadahosi – ‘‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho! Saddhāya ca vatamhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā. Atha ca panimehi tīhi pāpakehi akusalehi vitakkehi anvāsattā, seyyathidaṃ – kāmavitakkena, byāpādavitakkena, vihiṃsāvitakkena’’.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮੇਘਿਯੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਧ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਮ੍ਬવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਤਯੋ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ વਿਤਕ੍ਕਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੋ, ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੋ, વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੋ । ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ, ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ, ਭੋ! ਸਦ੍ਧਾਯ ਚ વਤਮ੍ਹਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ। ਅਥ ਚ ਪਨਿਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਪਾਪਕੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ વਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਅਨ੍વਾਸਤ੍ਤਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੇਨ, ਬ੍ਯਾਪਾਦવਿਤਕ੍ਕੇਨ, વਿਹਿਂਸਾવਿਤਕ੍ਕੇਨ’’’।
Atha kho āyasmā meghiyo sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā meghiyo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, tasmiṃ ambavane viharantassa yebhuyyena tayo pāpakā akusalā vitakkā samudācaranti, seyyathidaṃ – kāmavitakko, byāpādavitakko, vihiṃsāvitakko . Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Saddhāya ca vatamhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā. Atha ca panimehi tīhi pāpakehi akusalehi vitakkehi anvāsattā, seyyathidaṃ – kāmavitakkena, byāpādavitakkena, vihiṃsāvitakkena’’’.
‘‘ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਯ , ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ?
‘‘Aparipakkāya , meghiya, cetovimuttiyā pañca dhammā paripākāya saṃvattanti. Katame pañca?
‘‘ਇਧ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਕਲ੍ਯਾਣਸਹਾਯੋ ਕਲ੍ਯਾਣਸਮ੍ਪવਙ੍ਕੋ। ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਯ, ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਯਂ ਪਠਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Idha, meghiya, bhikkhu kalyāṇamitto hoti kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko. Aparipakkāya, meghiya, cetovimuttiyā ayaṃ paṭhamo dhammo paripākāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋ વਿਹਰਤਿ ਆਚਾਰਗੋਚਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੁ વਜ੍ਜੇਸੁ ਭਯਦਸ੍ਸਾવੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਯ, ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, meghiya, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Aparipakkāya, meghiya, cetovimuttiyā ayaṃ dutiyo dhammo paripākāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਾਯਂ ਕਥਾ ਅਭਿਸਲ੍ਲੇਖਿਕਾ ਚੇਤੋવਿવਰਣਸਪ੍ਪਾਯਾ ਏਕਨ੍ਤਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਉਪਸਮਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਕਥਾ, ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਕਥਾ, ਪવਿવੇਕਕਥਾ, ਅਸਂਸਗ੍ਗਕਥਾ, વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਕਥਾ, ਸੀਲਕਥਾ, ਸਮਾਧਿਕਥਾ, ਪਞ੍ਞਾਕਥਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਕਥਾ; ਏવਰੂਪਾਯ ਕਥਾਯ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਹੋਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ। ਅਪਰਿਪਾਕਾਯ, ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, meghiya, bhikkhu yāyaṃ kathā abhisallekhikā cetovivaraṇasappāyā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, seyyathidaṃ – appicchakathā, santuṭṭhikathā, pavivekakathā, asaṃsaggakathā, vīriyārambhakathā, sīlakathā, samādhikathā, paññākathā, vimuttikathā, vimuttiñāṇadassanakathā; evarūpāya kathāya nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Aparipākāya, meghiya, cetovimuttiyā ayaṃ tatiyo dhammo paripākāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ , ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ વਿਹਰਤਿ, ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ, ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ 27, ਥਾਮવਾ ਦਲ਼੍ਹਪਰਕ੍ਕਮੋ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰੋ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਯ, ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ , meghiya, bhikkhu āraddhavīriyo viharati, akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya 28, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Aparipakkāya, meghiya, cetovimuttiyā ayaṃ catuttho dhammo paripākāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਞ੍ਞવਾ ਹੋਤਿ ਉਦਯਤ੍ਥਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਰਿਯਾਯ ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਗਾਮਿਨਿਯਾ। ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਯ, ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਯਂ ਪਞ੍ਚਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ। ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਾਯ, ਮੇਘਿਯ, ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਪਾਕਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, meghiya, bhikkhu paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Aparipakkāya, meghiya, cetovimuttiyā ayaṃ pañcamo dhammo paripākāya saṃvattati. Aparipakkāya, meghiya, cetovimuttiyā ime pañca dhammā paripākāya saṃvattanti.
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ , ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਂ ਕਲ੍ਯਾਣਸਹਾਯਸ੍ਸ ਕਲ੍ਯਾਣਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਸ੍ਸ ਯਂ ਸੀਲવਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋ વਿਹਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਆਚਾਰਗੋਚਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੁ વਜ੍ਜੇਸੁ ਭਯਦਸ੍ਸਾવੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ।
‘‘Kalyāṇamittassetaṃ , meghiya, bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa yaṃ sīlavā bhavissati, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharissati, ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhissati sikkhāpadesu.
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ , ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਂ ਕਲ੍ਯਾਣਸਹਾਯਸ੍ਸ ਕਲ੍ਯਾਣਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਸ੍ਸ ਯਂ ਯਾਯਂ ਕਥਾ ਅਭਿਸਲ੍ਲੇਖਿਕਾ ਚੇਤੋવਿવਰਣਸਪ੍ਪਾਯਾ ਏਕਨ੍ਤਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਉਪਸਮਾਯ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਬੋਧਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਕਥਾ, ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਕਥਾ, ਪવਿવੇਕਕਥਾ, ਅਸਂਸਗ੍ਗਕਥਾ, વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਕਥਾ, ਸੀਲਕਥਾ, ਸਮਾਧਿਕਥਾ, ਪਞ੍ਞਾਕਥਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਕਥਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦਸ੍ਸਨਕਥਾ; ਏવਰੂਪਾਯ ਕਥਾਯ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ।
‘‘Kalyāṇamittassetaṃ , meghiya, bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa yaṃ yāyaṃ kathā abhisallekhikā cetovivaraṇasappāyā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, seyyathidaṃ – appicchakathā, santuṭṭhikathā, pavivekakathā, asaṃsaggakathā, vīriyārambhakathā, sīlakathā, samādhikathā, paññākathā, vimuttikathā, vimuttiñāṇadassanakathā; evarūpāya kathāya nikāmalābhī bhavissati akicchalābhī akasiralābhī.
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਂ ਕਲ੍ਯਾਣਸਹਾਯਸ੍ਸ ਕਲ੍ਯਾਣਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਸ੍ਸ ਯਂ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ વਿਹਰਿਸ੍ਸਤਿ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ, ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ, ਥਾਮવਾ ਦਲ਼੍ਹਪਰਕ੍ਕਮੋ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰੋ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ।
‘‘Kalyāṇamittassetaṃ, meghiya, bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa yaṃ āraddhavīriyo viharissati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu.
‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਸ੍ਸੇਤਂ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਂ ਕਲ੍ਯਾਣਸਹਾਯਸ੍ਸ ਕਲ੍ਯਾਣਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਸ੍ਸ ਯਂ ਪਞ੍ਞવਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਦਯਤ੍ਥਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਰਿਯਾਯ ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਾਯ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਗਾਮਿਨਿਯਾ।
‘‘Kalyāṇamittassetaṃ, meghiya, bhikkhuno pāṭikaṅkhaṃ kalyāṇasahāyassa kalyāṇasampavaṅkassa yaṃ paññavā bhavissati, udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā.
‘‘ਤੇਨ ਚ ਪਨ, ਮੇਘਿਯ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਧਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ – ਅਸੁਭਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ ਰਾਗਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ, ਮੇਤ੍ਤਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ ਬ੍ਯਾਪਾਦਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ વਿਤਕ੍ਕੁਪਚ੍ਛੇਦਾਯ, ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ ਅਸ੍ਮਿਮਾਨਸਮੁਗ੍ਘਾਤਾਯ। ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਿਨੋ ਹਿ, ਮੇਘਿਯ, ਅਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾ ਸਣ੍ਠਾਤਿ, ਅਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਸ੍ਮਿਮਾਨਸਮੁਗ੍ਘਾਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Tena ca pana, meghiya, bhikkhunā imesu pañcasu dhammesu patiṭṭhāya cattāro dhammā uttari bhāvetabbā – asubhā bhāvetabbā rāgassa pahānāya, mettā bhāvetabbā byāpādassa pahānāya, ānāpānassati bhāvetabbā vitakkupacchedāya, aniccasaññā bhāvetabbā asmimānasamugghātāya. Aniccasaññino hi, meghiya, anattasaññā saṇṭhāti, anattasaññī asmimānasamugghātaṃ pāpuṇāti diṭṭheva dhamme nibbāna’’nti.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਾਯਂ વੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘ਖੁਦ੍ਦਾ વਿਤਕ੍ਕਾ ਸੁਖੁਮਾ વਿਤਕ੍ਕਾ,
‘‘Khuddā vitakkā sukhumā vitakkā,
ਏਤੇ ਅવਿਦ੍વਾ ਮਨਸੋ વਿਤਕ੍ਕੇ,
Ete avidvā manaso vitakke,
ਹੁਰਾ ਹੁਰਂ ਧਾવਤਿ ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ॥
Hurā huraṃ dhāvati bhantacitto.
‘‘ਏਤੇ ਚ વਿਦ੍વਾ ਮਨਸੋ વਿਤਕ੍ਕੇ,
‘‘Ete ca vidvā manaso vitakke,
ਆਤਾਪਿਯੋ ਸਂવਰਤੀ ਸਤੀਮਾ।
Ātāpiyo saṃvaratī satīmā;
ਅਨੁਗਤੇ ਮਨਸੋ ਉਪ੍ਪਿਲਾવੇ,
Anugate manaso uppilāve,
ਅਸੇਸਮੇਤੇ ਪਜਹਾਸਿ ਬੁਦ੍ਧੋ’’ਤਿ॥ ਪਠਮਂ।
Asesamete pajahāsi buddho’’ti. paṭhamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਉਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Udāna-aṭṭhakathā / ੧. ਮੇਘਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Meghiyasuttavaṇṇanā