Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
൩. മേഘിയസുത്തവണ്ണനാ
3. Meghiyasuttavaṇṇanā
൩. തതിയേ ചാലികായന്തി ഏവംനാമകേ നഗരേ. തം കിര ചലമഗ്ഗം നിസ്സായ കതത്താ ഓലോകേന്താനം ചലമാനം വിയ ഉപട്ഠാതി, തസ്മാ ചാലികാതി സങ്ഖം ഗതം. ചാലിയപബ്ബതേതി സോപി പബ്ബതോ സബ്ബസേതത്താ കാളപക്ഖുപോസഥേ ഓലോകേന്താനം ചലമാനോ വിയ ഉപട്ഠാതി, തസ്മാ ചാലിയപബ്ബതോതി വുത്തോ. തത്ഥ മഹന്തം വിഹാരം കാരയിംസു. ഇതി ഭഗവാ തം നഗരം നിസ്സായ ചാലികാപബ്ബതമഹാവിഹാരേ വിഹരതി. ജന്തുഗാമന്തി ഏവംനാമകം അപരമ്പി തസ്സേവ വിഹാരസ്സ ഗോചരഗാമം. ജത്തുഗാമന്തിപി പഠന്തി. പധാനത്ഥികസ്സാതി പധാനകമ്മികസ്സ. പധാനായാതി സമണധമ്മകരണത്ഥായ. ആഗമേഹി താവാതി സത്ഥാ ഥേരസ്സ വചനം സുത്വാ ഉപധാരേന്തോ ‘‘ന താവസ്സ ഞാണം പരിപക്ക’’ന്തി ഞത്വാ പടിബാഹന്തോ ഏവമാഹ. ഏകകമ്ഹി താവാതി ഇദം പനസ്സ ‘‘ഏവമയം ഗന്ത്വാപി കമ്മേ അനിപ്ഫജ്ജമാനേ നിരാസങ്കോ ഹുത്വാ പേമവസേന പുന ആഗച്ഛിസ്സതീ’’തി ചിത്തമദ്ദവജനനത്ഥം ആഹ. നത്ഥി കിഞ്ചി ഉത്തരി കരണീയന്തി ചതൂസു സച്ചേസു ചതുന്നം കിച്ചാനം കതത്താ അഞ്ഞം ഉത്തരി കരണീയം നാമ നത്ഥി. കതസ്സ വാ പടിചയോതി അധിഗതസ്സ വാ പുന പടിചയോപി നത്ഥി. ന ഹി ഭാവിതമഗ്ഗോ പുന ഭാവീയതി, ന പഹീനകിലേസാനം പുന പഹാനം അത്ഥി. പധാനന്തി ഖോ, മേഘിയ, വദമാനം കിന്തി വദേയ്യാമാതി ‘‘സമണധമ്മം കരോമീ’’തി തം വദമാനം മയം അഞ്ഞം കിം നാമ വദേയ്യാമ.
3. Tatiye cālikāyanti evaṃnāmake nagare. Taṃ kira calamaggaṃ nissāya katattā olokentānaṃ calamānaṃ viya upaṭṭhāti, tasmā cālikāti saṅkhaṃ gataṃ. Cāliyapabbateti sopi pabbato sabbasetattā kāḷapakkhuposathe olokentānaṃ calamāno viya upaṭṭhāti, tasmā cāliyapabbatoti vutto. Tattha mahantaṃ vihāraṃ kārayiṃsu. Iti bhagavā taṃ nagaraṃ nissāya cālikāpabbatamahāvihāre viharati. Jantugāmanti evaṃnāmakaṃ aparampi tasseva vihārassa gocaragāmaṃ. Jattugāmantipi paṭhanti. Padhānatthikassāti padhānakammikassa. Padhānāyāti samaṇadhammakaraṇatthāya. Āgamehi tāvāti satthā therassa vacanaṃ sutvā upadhārento ‘‘na tāvassa ñāṇaṃ paripakka’’nti ñatvā paṭibāhanto evamāha. Ekakamhi tāvāti idaṃ panassa ‘‘evamayaṃ gantvāpi kamme anipphajjamāne nirāsaṅko hutvā pemavasena puna āgacchissatī’’ti cittamaddavajananatthaṃ āha. Natthi kiñci uttari karaṇīyanti catūsu saccesu catunnaṃ kiccānaṃ katattā aññaṃ uttari karaṇīyaṃ nāma natthi. Katassa vā paṭicayoti adhigatassa vā puna paṭicayopi natthi. Na hi bhāvitamaggo puna bhāvīyati, na pahīnakilesānaṃ puna pahānaṃ atthi. Padhānanti kho, meghiya, vadamānaṃ kinti vadeyyāmāti ‘‘samaṇadhammaṃ karomī’’ti taṃ vadamānaṃ mayaṃ aññaṃ kiṃ nāma vadeyyāma.
ദിവാവിഹാരം നിസീദീതി ദിവാവിഹാരത്ഥായ നിസീദി. നിസീദന്തോ ച യസ്മിം മങ്ഗലസിലാപട്ടേ പുബ്ബേ അനുപടിപാടിയാ പഞ്ച ജാതിസതാനി രാജാ ഹുത്വാ ഉയ്യാനകീളികം കീളന്തോ തിവിധനാടകപരിവാരോ നിസീദി, തസ്മിംയേവ നിസീദി. അഥസ്സ നിസിന്നകാലതോ പട്ഠായ സമണഭാവോ ജഹിതോ വിയ അഹോസി, രാജവേസം ഗഹേത്വാ നാടകവരപരിവുതോ സേതച്ഛത്തസ്സ ഹേട്ഠാ മഹാരഹേ പല്ലങ്കേ നിസിന്നോ വിയ ജാതോ. അഥസ്സ തം സമ്പത്തിം അസ്സാദയതോ കാമവിതക്കോ ഉദപാദി. സോ തസ്മിംയേവ ഖണേ മഹായോധേഹി ഗഹിതേ ദ്വേ ചോരേ ആനേത്വാ പുരതോ ഠപിതേ വിയ അദ്ദസ. തേസു ഏകസ്സ വധം ആണാപനവസേനസ്സ ബ്യാപാദവിതക്കോ ഉപ്പജ്ജി, ഏകസ്സ ബന്ധനം ആണാപനവസേന വിഹിംസാവിതക്കോ. ഏവം സോ ലതാജാലേന രുക്ഖോ വിയ മധുമക്ഖികാഹി മധുഘാതകോ വിയ അകുസലവിതക്കേഹി പരിക്ഖിത്തോ അഹോസി. തം സന്ധായ – അഥ ഖോ ആയസ്മതോ മേഘിയസ്സാതിആദി വുത്തം. അന്വാസത്താതി അനുബദ്ധാ സമ്പരിവാരിതാ. യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമീതി ഏവം പാപവിതക്കേഹി സമ്പരികിണ്ണോ കമ്മട്ഠാനം സപ്പായം കാതും അസക്കോന്തോ ‘‘ഇദം വത ദിസ്വാ ദീഘദസ്സീ ഭഗവാ പടിസേധേസീ’’തി സല്ലക്ഖേത്വാ ‘‘ഇദം കാരണം ദസബലസ്സ ആരോചേസ്സാമീ’’തി നിസിന്നാസനതോ വുട്ഠായ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി.
Divāvihāraṃ nisīdīti divāvihāratthāya nisīdi. Nisīdanto ca yasmiṃ maṅgalasilāpaṭṭe pubbe anupaṭipāṭiyā pañca jātisatāni rājā hutvā uyyānakīḷikaṃ kīḷanto tividhanāṭakaparivāro nisīdi, tasmiṃyeva nisīdi. Athassa nisinnakālato paṭṭhāya samaṇabhāvo jahito viya ahosi, rājavesaṃ gahetvā nāṭakavaraparivuto setacchattassa heṭṭhā mahārahe pallaṅke nisinno viya jāto. Athassa taṃ sampattiṃ assādayato kāmavitakko udapādi. So tasmiṃyeva khaṇe mahāyodhehi gahite dve core ānetvā purato ṭhapite viya addasa. Tesu ekassa vadhaṃ āṇāpanavasenassa byāpādavitakko uppajji, ekassa bandhanaṃ āṇāpanavasena vihiṃsāvitakko. Evaṃ so latājālena rukkho viya madhumakkhikāhi madhughātako viya akusalavitakkehi parikkhitto ahosi. Taṃ sandhāya – atha kho āyasmato meghiyassātiādi vuttaṃ. Anvāsattāti anubaddhā samparivāritā. Yena bhagavā tenupasaṅkamīti evaṃ pāpavitakkehi samparikiṇṇo kammaṭṭhānaṃ sappāyaṃ kātuṃ asakkonto ‘‘idaṃ vata disvā dīghadassī bhagavā paṭisedhesī’’ti sallakkhetvā ‘‘idaṃ kāraṇaṃ dasabalassa ārocessāmī’’ti nisinnāsanato vuṭṭhāya yena bhagavā tenupasaṅkami.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൩. മേഘിയസുത്തം • 3. Meghiyasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൩. മേഘിയസുത്തവണ്ണനാ • 3. Meghiyasuttavaṇṇanā