| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๔๗๑. เมณฺฑกปญฺหชาตกํ (๘)
471. Meṇḍakapañhajātakaṃ (8)
๙๔.
94.
เยสํ น กทาจิ ภูตปุพฺพํ, สขฺยํ 1 สตฺตปทมฺปิมสฺมิ โลเก;
Yesaṃ na kadāci bhūtapubbaṃ, sakhyaṃ 2 sattapadampimasmi loke;
ชาตา อมิตฺตา ทุเว สหายา, ปฎิสนฺธาย จรนฺติ กิสฺส เหตุฯ
Jātā amittā duve sahāyā, paṭisandhāya caranti kissa hetu.
๙๕.
95.
ยทิ เม อชฺช ปาตราสกาเล, ปญฺหํ น สกฺกุเณยฺยาถ วตฺตุเมตํ;
Yadi me ajja pātarāsakāle, pañhaṃ na sakkuṇeyyātha vattumetaṃ;
รฎฺฐา ปพฺพาชยิสฺสามิ โว สเพฺพ, น หิ มโตฺถ ทุปฺปญฺญชาติเกหิฯ
Raṭṭhā pabbājayissāmi vo sabbe, na hi mattho duppaññajātikehi.
๙๖.
96.
มหาชนสมาคมมฺหิ โฆเร, ชนโกลาหลสงฺคมมฺหิ ชาเต;
Mahājanasamāgamamhi ghore, janakolāhalasaṅgamamhi jāte;
วิกฺขิตฺตมนา อเนกจิตฺตา, ปญฺหํ น สกฺกุโณม วตฺตุเมตํฯ
Vikkhittamanā anekacittā, pañhaṃ na sakkuṇoma vattumetaṃ.
๙๗.
97.
เอกคฺคจิตฺตาว เอกเมกา, รหสิ คตา อตฺถํ นิจินฺตยิตฺวา 3;
Ekaggacittāva ekamekā, rahasi gatā atthaṃ nicintayitvā 4;
ปวิเวเก สมฺมสิตฺวาน ธีรา, อถ วกฺขนฺติ ชนินฺท เอตมตฺถํฯ
Paviveke sammasitvāna dhīrā, atha vakkhanti janinda etamatthaṃ.
๙๘.
98.
อุคฺคปุตฺต-ราชปุตฺติยานํ, อุรพฺภสฺส มํสํ ปิยํ มนาปํ;
Uggaputta-rājaputtiyānaṃ, urabbhassa maṃsaṃ piyaṃ manāpaṃ;
น สุนขสฺส เต อเทนฺติ มํสํ, อถ เมณฺฑสฺส สุเณน สขฺยมสฺสฯ
Na sunakhassa te adenti maṃsaṃ, atha meṇḍassa suṇena sakhyamassa.
๙๙.
99.
จมฺมํ วิหนนฺติ เอฬกสฺส, อสฺสปิฎฺฐตฺถรสฺสุขสฺส 5 เหตุ;
Cammaṃ vihananti eḷakassa, assapiṭṭhattharassukhassa 6 hetu;
น จ เต สุนขสฺส อตฺถรนฺติ, อถ เมณฺฑสฺส สุเณน สขฺยมสฺสฯ
Na ca te sunakhassa attharanti, atha meṇḍassa suṇena sakhyamassa.
๑๐๐.
100.
อาเวลฺลิตสิงฺคิโก หิ เมโณฺฑ, น จ สุนขสฺส วิสาณกานิ อตฺถิ;
Āvellitasiṅgiko hi meṇḍo, na ca sunakhassa visāṇakāni atthi;
ติณภโกฺข มํสโภชโน จ, อถ เมณฺฑสฺส สุเณน สขฺยมสฺสฯ
Tiṇabhakkho maṃsabhojano ca, atha meṇḍassa suṇena sakhyamassa.
๑๐๑.
101.
ติณมาสิ ปลาสมาสิ เมโณฺฑ, น จ สุนโข ติณมาสิ โน ปลาสํ;
Tiṇamāsi palāsamāsi meṇḍo, na ca sunakho tiṇamāsi no palāsaṃ;
คเณฺหยฺย สุโณ สสํ พิฬารํ, อถ เมณฺฑสฺส สุเณน สขฺยมสฺสฯ
Gaṇheyya suṇo sasaṃ biḷāraṃ, atha meṇḍassa suṇena sakhyamassa.
๑๐๒.
102.
อฎฺฐฑฺฒปโท จตุปฺปทสฺส, เมโณฺฑ อฎฺฐนโข อทิสฺสมาโน;
Aṭṭhaḍḍhapado catuppadassa, meṇḍo aṭṭhanakho adissamāno;
ฉาทิยมาหรตี อยํ อิมสฺส, มํสํ อาหรตี อยํ อมุสฺสฯ
Chādiyamāharatī ayaṃ imassa, maṃsaṃ āharatī ayaṃ amussa.
๑๐๓.
103.
ปาสาทวรคโต วิเทหเสโฎฺฐ, วิติหารํ อญฺญมญฺญโภชนานํ;
Pāsādavaragato videhaseṭṭho, vitihāraṃ aññamaññabhojanānaṃ;
๑๐๔.
104.
ลาภา วต เม อนปฺปรูปา, ยสฺส เมทิสา ปณฺฑิตา กุลมฺหิ;
Lābhā vata me anapparūpā, yassa medisā paṇḍitā kulamhi;
ปญฺหสฺส คมฺภีรคตํ นิปุณมตฺถํ, ปฎิวิชฺฌนฺติ สุภาสิเตน ธีราฯ
Pañhassa gambhīragataṃ nipuṇamatthaṃ, paṭivijjhanti subhāsitena dhīrā.
๑๐๕.
105.
อสฺสตริรถญฺจ เอกเมกํ, ผีตํ คามวรญฺจ เอกเมกํ;
Assatarirathañca ekamekaṃ, phītaṃ gāmavarañca ekamekaṃ;
สเพฺพสํ โว ทมฺมิ ปณฺฑิตานํ, ปรมปฺปตีตมโน สุภาสิเตนาติฯ
Sabbesaṃ vo dammi paṇḍitānaṃ, paramappatītamano subhāsitenāti.
เมณฺฑกปญฺหชาตกํ อฎฺฐมํฯ
Meṇḍakapañhajātakaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๗๑] ๘. เมณฺฑกปญฺหชาตกวณฺณนา • [471] 8. Meṇḍakapañhajātakavaṇṇanā
