Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๗. เมถุนสุตฺตวณฺณนา
7. Methunasuttavaṇṇanā
๕๐. สตฺตเม อุปสงฺกมีติ ภุตฺตปาตราโส ทาสกมฺมกรปริวุโต อุปสงฺกมิฯ ภวมฺปิโนติ ภวมฺปิ นุฯ พฺรหฺมจารี ปฎิชานาตีติ ‘‘อหํ พฺรหฺมจารี’’ติ เอวํ พฺรหฺมจริยวาสํ ปฎิชานาตีติ ปุจฺฉติฯ เอวํ กิรสฺส อโหสิ – ‘‘พฺราหฺมณสมเย เวทํ อุคฺคณฺหนฺตา อฎฺฐจตฺตาลีส วสฺสานิ พฺรหฺมจริยํ จรนฺติฯ สมโณ ปน โคตโม อคารํ อชฺฌาวสโนฺต ตีสุ ปาสาเทสุ ติวิธนาฎกรติยา อภิรมิ, อิทานิ กิํ นุ โข วกฺขตี’’ติ อิมมตฺถํ สนฺธาเยวํ ปุจฺฉติฯ ตโต ภควา มเนฺตน กณฺหสปฺปํ คณฺหโนฺต วิย อมิตฺตํ คีวาย ปาเทน อกฺกมโนฺต วิย อตฺตโน สํกิเลสกาเล ฉพฺพสฺสานิ ปธานจริยาย รชฺชสุขํ วา ปาสาเทสุ นาฎกสมฺปตฺติํ วา อารพฺภ วิตกฺกมตฺตสฺสาปิ อนุปฺปนฺนภาวํ สนฺธาย สีหนาทํ นทโนฺต ยญฺหิ ตํ พฺราหฺมณาติอาทิมาหฯ ตตฺถ ทฺวยํทฺวยสมาปตฺตินฺติ ทฺวีหิ ทฺวีหิ สมาปชฺชิตพฺพภาวํฯ ทุกฺขสฺมาติ สกลวฎฺฎทุกฺขโตฯ สญฺชคฺฆตีติ หสิตกถํ กเถติฯ สํกีฬตีติ เกฬิํ กโรติฯ สํเกฬายตีติ มหาหสิตํ หสติฯ จกฺขุนา จกฺขุนฺติ อตฺตโน จกฺขุนา ตสฺสา จกฺขุํ ปฎิวิชฺฌิตฺวา อุปนิชฺฌายติฯ ติโรกุฎฺฎํ วา ติโรปาการํ วาติ ปรกุเฎฺฎ วา ปรปากาเร วาฯ เทโวติ เอโก เทวราชาฯ เทวญฺญตโรติ อญฺญตโร เทวปุโตฺตฯ อนุตฺตรํ สมฺมาสโมฺพธินฺติ อรหตฺตเญฺจว สพฺพญฺญุตญฺญาณญฺจฯ
50. Sattame upasaṅkamīti bhuttapātarāso dāsakammakaraparivuto upasaṅkami. Bhavampinoti bhavampi nu. Brahmacārī paṭijānātīti ‘‘ahaṃ brahmacārī’’ti evaṃ brahmacariyavāsaṃ paṭijānātīti pucchati. Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘brāhmaṇasamaye vedaṃ uggaṇhantā aṭṭhacattālīsa vassāni brahmacariyaṃ caranti. Samaṇo pana gotamo agāraṃ ajjhāvasanto tīsu pāsādesu tividhanāṭakaratiyā abhirami, idāni kiṃ nu kho vakkhatī’’ti imamatthaṃ sandhāyevaṃ pucchati. Tato bhagavā mantena kaṇhasappaṃ gaṇhanto viya amittaṃ gīvāya pādena akkamanto viya attano saṃkilesakāle chabbassāni padhānacariyāya rajjasukhaṃ vā pāsādesu nāṭakasampattiṃ vā ārabbha vitakkamattassāpi anuppannabhāvaṃ sandhāya sīhanādaṃ nadanto yañhi taṃ brāhmaṇātiādimāha. Tattha dvayaṃdvayasamāpattinti dvīhi dvīhi samāpajjitabbabhāvaṃ. Dukkhasmāti sakalavaṭṭadukkhato. Sañjagghatīti hasitakathaṃ katheti. Saṃkīḷatīti keḷiṃ karoti. Saṃkeḷāyatīti mahāhasitaṃ hasati. Cakkhunā cakkhunti attano cakkhunā tassā cakkhuṃ paṭivijjhitvā upanijjhāyati. Tirokuṭṭaṃ vā tiropākāraṃ vāti parakuṭṭe vā parapākāre vā. Devoti eko devarājā. Devaññataroti aññataro devaputto. Anuttaraṃ sammāsambodhinti arahattañceva sabbaññutaññāṇañca.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๗. เมถุนสุตฺตํ • 7. Methunasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๗-๘. เมถุนสุตฺตาทิวณฺณนา • 7-8. Methunasuttādivaṇṇanā