Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / इतिवुत्तकपाळि • Itivuttakapāḷi

    ७. मेत्ताभावनासुत्तं

    7. Mettābhāvanāsuttaṃ

    २७. वुत्तञ्हेतं भगवता, वुत्तमरहताति मे सुतं –

    27. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –

    ‘‘यानि कानिचि, भिक्खवे, ओपधिकानि पुञ्‍ञकिरियवत्थूनि सब्बानि तानि मेत्ताय चेतोविमुत्तिया कलं नाग्घन्ति सोळसिं। मेत्तायेव तानि चेतोविमुत्ति अधिग्गहेत्वा भासते च तपते च विरोचति च।

    ‘‘Yāni kānici, bhikkhave, opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ. Mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.

    ‘‘सेय्यथापि, भिक्खवे, या काचि तारकरूपानं पभा सब्बा ता चन्दिया पभाय कलं नाग्घन्ति सोळसिं, चन्दपभायेव ता अधिग्गहेत्वा भासते च तपते च विरोचति च; एवमेव खो, भिक्खवे, यानि कानिचि ओपधिकानि पुञ्‍ञकिरियवत्थूनि सब्बानि तानि मेत्ताय चेतोविमुत्तिया कलं नाग्घन्ति सोळसिं, मेत्तायेव तानि चेतोविमुत्ति अधिग्गहेत्वा भासते च तपते च विरोचति च।

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, yā kāci tārakarūpānaṃ pabhā sabbā tā candiyā pabhāya kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, candapabhāyeva tā adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.

    ‘‘सेय्यथापि, भिक्खवे, वस्सानं पच्छिमे मासे सरदसमये विद्धे विगतवलाहके देवे 1 आदिच्‍चो नभं अब्भुस्सक्‍कमानो 2 सब्बं आकासगतं 3 तमगतं अभिविहच्‍च 4 भासते च तपते च विरोचति च; एवमेव खो, भिक्खवे, यानि कानिचि ओपधिकानि पुञ्‍ञकिरियवत्थूनि सब्बानि तानि मेत्ताय चेतोविमुत्तिया कलं नाग्घन्ति सोळसिं, मेत्तायेव तानि चेतोविमुत्ति अधिग्गहेत्वा भासते च तपते च विरोचति च।

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve 5 ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno 6 sabbaṃ ākāsagataṃ 7 tamagataṃ abhivihacca 8 bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.

    ‘‘सेय्यथापि , भिक्खवे, रत्तिया पच्‍चूससमयं ओसधितारका भासते च तपते च विरोचति च; एवमेव खो, भिक्खवे, यानि कानिचि ओपधिकानि पुञ्‍ञकिरियवत्थूनि सब्बानि तानि मेत्ताय चेतोविमुत्तिया कलं नाग्घन्ति सोळसिं , मेत्तायेव तानि चेतोविमुत्ति अधिग्गहेत्वा भासते च तपते च विरोचति चा’’ति। एतमत्थं भगवा अवोच। तत्थेतं इति वुच्‍चति –

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, rattiyā paccūsasamayaṃ osadhitārakā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ , mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati cā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –

    ‘‘यो च मेत्तं भावयति, अप्पमाणं पटिस्सतो।

    ‘‘Yo ca mettaṃ bhāvayati, appamāṇaṃ paṭissato;

    तनू 9 संयोजना होन्ति, पस्सतो उपधिक्खयं॥

    Tanū 10 saṃyojanā honti, passato upadhikkhayaṃ.

    ‘‘एकम्पि चे पाणमदुट्ठचित्तो, मेत्तायति कुसलो तेन होति।

    ‘‘Ekampi ce pāṇamaduṭṭhacitto, mettāyati kusalo tena hoti;

    सब्बे च पाणे मनसानुकम्पं, पहूतमरियो पकरोति पुञ्‍ञं॥

    Sabbe ca pāṇe manasānukampaṃ, pahūtamariyo pakaroti puññaṃ.

    ‘‘ये 11 सत्तसण्डं पथविं विजित्वा, राजिसयो 12 यजमानानुपरियगा।

    ‘‘Ye 13 sattasaṇḍaṃ pathaviṃ vijitvā, rājisayo 14 yajamānānupariyagā;

    अस्समेधं पुरिसमेधं, सम्मापासं वाजपेय्यं निरग्गळं॥

    Assamedhaṃ purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ.

    ‘‘मेत्तस्स चित्तस्स सुभावितस्स, कलम्पि ते नानुभवन्ति सोळसिं।

    ‘‘Mettassa cittassa subhāvitassa, kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ;

    चन्दप्पभा तारगणाव सब्बे॥

    Candappabhā tāragaṇāva sabbe.

    ‘‘यो न हन्ति न घातेति, न जिनाति न जापये।

    ‘‘Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye;

    मेत्तंसो सब्बभूतेसु, वेरं तस्स न केनची’’ति॥

    Mettaṃso sabbabhūtesu, veraṃ tassa na kenacī’’ti.

    अयम्पि अत्थो वुत्तो भगवता, इति मे सुतन्ति। सत्तमं।

    Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Sattamaṃ.

    ततियो वग्गो निट्ठितो।

    Tatiyo vaggo niṭṭhito.

    तस्सुद्दानं –

    Tassuddānaṃ –

    चित्तं मेत्तं 15 उभो अत्थे, पुञ्‍जं वेपुल्‍लपब्बतं।

    Cittaṃ mettaṃ 16 ubho atthe, puñjaṃ vepullapabbataṃ;

    सम्पजानमुसावादो, दानञ्‍च मेत्तभावना 17॥

    Sampajānamusāvādo, dānañca mettabhāvanā 18.

    सत्तिमानि च 19 सुत्तानि, पुरिमानि च वीसति।

    Sattimāni ca 20 suttāni, purimāni ca vīsati;

    एकधम्मेसु सुत्तन्ता, सत्तवीसतिसङ्गहाति॥

    Ekadhammesu suttantā, sattavīsatisaṅgahāti.

    एककनिपातो निट्ठितो।

    Ekakanipāto niṭṭhito.




    Next: २. दुकनिपातो • 2. Dukanipāto




    Footnotes:
    1. नभे (सी॰)
    2. अब्भुग्गममानो (क॰ अट्ठ॰)
    3. आकासं (स्या॰)
    4. अभिहच्‍च (स्या॰)
    5. nabhe (sī.)
    6. abbhuggamamāno (ka. aṭṭha.)
    7. ākāsaṃ (syā.)
    8. abhihacca (syā.)
    9. तनु (सी॰)
    10. tanu (sī.)
    11. यो (सी॰)
    12. राजीसयो (सी॰)
    13. yo (sī.)
    14. rājīsayo (sī.)
    15. झायी (सी॰ स्या॰), झायि (पी॰ क॰)
    16. jhāyī (sī. syā.), jhāyi (pī. ka.)
    17. मेत्तभावञ्‍च (सी॰ स्या॰ पी॰), मेत्तवाचञ्‍च (क॰)
    18. mettabhāvañca (sī. syā. pī.), mettavācañca (ka.)
    19. सत्तिमानिध (सी॰ क॰)
    20. sattimānidha (sī. ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / इतिवुत्तक-अट्ठकथा • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ७. मेत्ताभावनासुत्तवण्णना • 7. Mettābhāvanāsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact