Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi |
៧. មេត្តាភាវនាសុត្តំ
7. Mettābhāvanāsuttaṃ
២៧. វុត្តញ្ហេតំ ភគវតា, វុត្តមរហតាតិ មេ សុតំ –
27. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘យានិ កានិចិ, ភិក្ខវេ, ឱបធិកានិ បុញ្ញកិរិយវត្ថូនិ សព្ពានិ តានិ មេត្តាយ ចេតោវិមុត្តិយា កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ។ មេត្តាយេវ តានិ ចេតោវិមុត្តិ អធិគ្គហេត្វា ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ច។
‘‘Yāni kānici, bhikkhave, opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ. Mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.
‘‘សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, យា កាចិ តារករូបានំ បភា សព្ពា តា ចន្ទិយា បភាយ កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ, ចន្ទបភាយេវ តា អធិគ្គហេត្វា ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ច; ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, យានិ កានិចិ ឱបធិកានិ បុញ្ញកិរិយវត្ថូនិ សព្ពានិ តានិ មេត្តាយ ចេតោវិមុត្តិយា កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ, មេត្តាយេវ តានិ ចេតោវិមុត្តិ អធិគ្គហេត្វា ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ច។
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, yā kāci tārakarūpānaṃ pabhā sabbā tā candiyā pabhāya kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, candapabhāyeva tā adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.
‘‘សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, វស្សានំ បច្ឆិមេ មាសេ សរទសមយេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ 1 អាទិច្ចោ នភំ អព្ភុស្សក្កមានោ 2 សព្ពំ អាកាសគតំ 3 តមគតំ អភិវិហច្ច 4 ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ច; ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, យានិ កានិចិ ឱបធិកានិ បុញ្ញកិរិយវត្ថូនិ សព្ពានិ តានិ មេត្តាយ ចេតោវិមុត្តិយា កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ, មេត្តាយេវ តានិ ចេតោវិមុត្តិ អធិគ្គហេត្វា ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ច។
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve 5 ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno 6 sabbaṃ ākāsagataṃ 7 tamagataṃ abhivihacca 8 bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.
‘‘សេយ្យថាបិ , ភិក្ខវេ, រត្តិយា បច្ចូសសមយំ ឱសធិតារកា ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ច; ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, យានិ កានិចិ ឱបធិកានិ បុញ្ញកិរិយវត្ថូនិ សព្ពានិ តានិ មេត្តាយ ចេតោវិមុត្តិយា កលំ នាគ្ឃន្តិ សោឡសិំ , មេត្តាយេវ តានិ ចេតោវិមុត្តិ អធិគ្គហេត្វា ភាសតេ ច តបតេ ច វិរោចតិ ចា’’តិ។ ឯតមត្ថំ ភគវា អវោច។ តត្ថេតំ ឥតិ វុច្ចតិ –
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, rattiyā paccūsasamayaṃ osadhitārakā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ , mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati cā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘យោ ច មេត្តំ ភាវយតិ, អប្បមាណំ បដិស្សតោ;
‘‘Yo ca mettaṃ bhāvayati, appamāṇaṃ paṭissato;
‘‘ឯកម្បិ ចេ បាណមទុដ្ឋចិត្តោ, មេត្តាយតិ កុសលោ តេន ហោតិ;
‘‘Ekampi ce pāṇamaduṭṭhacitto, mettāyati kusalo tena hoti;
សព្ពេ ច បាណេ មនសានុកម្បំ, បហូតមរិយោ បករោតិ បុញ្ញំ។
Sabbe ca pāṇe manasānukampaṃ, pahūtamariyo pakaroti puññaṃ.
អស្សមេធំ បុរិសមេធំ, សម្មាបាសំ វាជបេយ្យំ និរគ្គឡំ។
Assamedhaṃ purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ.
‘‘មេត្តស្ស ចិត្តស្ស សុភាវិតស្ស, កលម្បិ តេ នានុភវន្តិ សោឡសិំ;
‘‘Mettassa cittassa subhāvitassa, kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ;
ចន្ទប្បភា តារគណាវ សព្ពេ។
Candappabhā tāragaṇāva sabbe.
‘‘យោ ន ហន្តិ ន ឃាតេតិ, ន ជិនាតិ ន ជាបយេ;
‘‘Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye;
មេត្តំសោ សព្ពភូតេសុ, វេរំ តស្ស ន កេនចី’’តិ។
Mettaṃso sabbabhūtesu, veraṃ tassa na kenacī’’ti.
អយម្បិ អត្ថោ វុត្តោ ភគវតា, ឥតិ មេ សុតន្តិ។ សត្តមំ។
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Sattamaṃ.
តតិយោ វគ្គោ និដ្ឋិតោ។
Tatiyo vaggo niṭṭhito.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
ចិត្តំ មេត្តំ 15 ឧភោ អត្ថេ, បុញ្ជំ វេបុល្លបព្ពតំ;
Cittaṃ mettaṃ 16 ubho atthe, puñjaṃ vepullapabbataṃ;
ឯកធម្មេសុ សុត្តន្តា, សត្តវីសតិសង្គហាតិ។
Ekadhammesu suttantā, sattavīsatisaṅgahāti.
ឯកកនិបាតោ និដ្ឋិតោ។
Ekakanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ៧. មេត្តាភាវនាសុត្តវណ្ណនា • 7. Mettābhāvanāsuttavaṇṇanā