Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഇതിവുത്തകപാളി • Itivuttakapāḷi |
൭. മേത്താഭാവനാസുത്തം
7. Mettābhāvanāsuttaṃ
൨൭. വുത്തഞ്ഹേതം ഭഗവതാ, വുത്തമരഹതാതി മേ സുതം –
27. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘യാനി കാനിചി, ഭിക്ഖവേ, ഓപധികാനി പുഞ്ഞകിരിയവത്ഥൂനി സബ്ബാനി താനി മേത്തായ ചേതോവിമുത്തിയാ കലം നാഗ്ഘന്തി സോളസിം. മേത്തായേവ താനി ചേതോവിമുത്തി അധിഗ്ഗഹേത്വാ ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ച.
‘‘Yāni kānici, bhikkhave, opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ. Mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.
‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, യാ കാചി താരകരൂപാനം പഭാ സബ്ബാ താ ചന്ദിയാ പഭായ കലം നാഗ്ഘന്തി സോളസിം, ചന്ദപഭായേവ താ അധിഗ്ഗഹേത്വാ ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ച; ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യാനി കാനിചി ഓപധികാനി പുഞ്ഞകിരിയവത്ഥൂനി സബ്ബാനി താനി മേത്തായ ചേതോവിമുത്തിയാ കലം നാഗ്ഘന്തി സോളസിം, മേത്തായേവ താനി ചേതോവിമുത്തി അധിഗ്ഗഹേത്വാ ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ച.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, yā kāci tārakarūpānaṃ pabhā sabbā tā candiyā pabhāya kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, candapabhāyeva tā adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.
‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, വസ്സാനം പച്ഛിമേ മാസേ സരദസമയേ വിദ്ധേ വിഗതവലാഹകേ ദേവേ 1 ആദിച്ചോ നഭം അബ്ഭുസ്സക്കമാനോ 2 സബ്ബം ആകാസഗതം 3 തമഗതം അഭിവിഹച്ച 4 ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ച; ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യാനി കാനിചി ഓപധികാനി പുഞ്ഞകിരിയവത്ഥൂനി സബ്ബാനി താനി മേത്തായ ചേതോവിമുത്തിയാ കലം നാഗ്ഘന്തി സോളസിം, മേത്തായേവ താനി ചേതോവിമുത്തി അധിഗ്ഗഹേത്വാ ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ച.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve 5 ādicco nabhaṃ abbhussakkamāno 6 sabbaṃ ākāsagataṃ 7 tamagataṃ abhivihacca 8 bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati ca.
‘‘സേയ്യഥാപി , ഭിക്ഖവേ, രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം ഓസധിതാരകാ ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ച; ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യാനി കാനിചി ഓപധികാനി പുഞ്ഞകിരിയവത്ഥൂനി സബ്ബാനി താനി മേത്തായ ചേതോവിമുത്തിയാ കലം നാഗ്ഘന്തി സോളസിം , മേത്തായേവ താനി ചേതോവിമുത്തി അധിഗ്ഗഹേത്വാ ഭാസതേ ച തപതേ ച വിരോചതി ചാ’’തി. ഏതമത്ഥം ഭഗവാ അവോച. തത്ഥേതം ഇതി വുച്ചതി –
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, rattiyā paccūsasamayaṃ osadhitārakā bhāsate ca tapate ca virocati ca; evameva kho, bhikkhave, yāni kānici opadhikāni puññakiriyavatthūni sabbāni tāni mettāya cetovimuttiyā kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ , mettāyeva tāni cetovimutti adhiggahetvā bhāsate ca tapate ca virocati cā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘യോ ച മേത്തം ഭാവയതി, അപ്പമാണം പടിസ്സതോ;
‘‘Yo ca mettaṃ bhāvayati, appamāṇaṃ paṭissato;
‘‘ഏകമ്പി ചേ പാണമദുട്ഠചിത്തോ, മേത്തായതി കുസലോ തേന ഹോതി;
‘‘Ekampi ce pāṇamaduṭṭhacitto, mettāyati kusalo tena hoti;
സബ്ബേ ച പാണേ മനസാനുകമ്പം, പഹൂതമരിയോ പകരോതി പുഞ്ഞം.
Sabbe ca pāṇe manasānukampaṃ, pahūtamariyo pakaroti puññaṃ.
അസ്സമേധം പുരിസമേധം, സമ്മാപാസം വാജപേയ്യം നിരഗ്ഗളം.
Assamedhaṃ purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ.
‘‘മേത്തസ്സ ചിത്തസ്സ സുഭാവിതസ്സ, കലമ്പി തേ നാനുഭവന്തി സോളസിം;
‘‘Mettassa cittassa subhāvitassa, kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ;
ചന്ദപ്പഭാ താരഗണാവ സബ്ബേ.
Candappabhā tāragaṇāva sabbe.
‘‘യോ ന ഹന്തി ന ഘാതേതി, ന ജിനാതി ന ജാപയേ;
‘‘Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye;
മേത്തംസോ സബ്ബഭൂതേസു, വേരം തസ്സ ന കേനചീ’’തി.
Mettaṃso sabbabhūtesu, veraṃ tassa na kenacī’’ti.
അയമ്പി അത്ഥോ വുത്തോ ഭഗവതാ, ഇതി മേ സുതന്തി. സത്തമം.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Sattamaṃ.
തതിയോ വഗ്ഗോ നിട്ഠിതോ.
Tatiyo vaggo niṭṭhito.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
ചിത്തം മേത്തം 15 ഉഭോ അത്ഥേ, പുഞ്ജം വേപുല്ലപബ്ബതം;
Cittaṃ mettaṃ 16 ubho atthe, puñjaṃ vepullapabbataṃ;
ഏകധമ്മേസു സുത്തന്താ, സത്തവീസതിസങ്ഗഹാതി.
Ekadhammesu suttantā, sattavīsatisaṅgahāti.
ഏകകനിപാതോ നിട്ഠിതോ.
Ekakanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഇതിവുത്തക-അട്ഠകഥാ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ൭. മേത്താഭാവനാസുത്തവണ്ണനാ • 7. Mettābhāvanāsuttavaṇṇanā