Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi

    ๓. เมตฺตคุเตฺถรอปทานํ

    3. Mettaguttheraapadānaṃ

    ๔๕.

    45.

    ‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร , อโสโก นาม ปพฺพโต;

    ‘‘Himavantassāvidūre , asoko nāma pabbato;

    ตตฺถาสิ อสฺสโม มยฺหํ, วิสฺสกเมฺมน 1 มาปิโตฯ

    Tatthāsi assamo mayhaṃ, vissakammena 2 māpito.

    ๔๖.

    46.

    ‘‘สุเมโธ นาม สมฺพุโทฺธ, อโคฺค การุณิโก มุนิ;

    ‘‘Sumedho nāma sambuddho, aggo kāruṇiko muni;

    นิวาสยิตฺวา ปุพฺพเณฺห, ปิณฺฑาย เม 3 อุปาคมิฯ

    Nivāsayitvā pubbaṇhe, piṇḍāya me 4 upāgami.

    ๔๗.

    47.

    ‘‘อุปาคตํ มหาวีรํ, สุเมธํ โลกนายกํ;

    ‘‘Upāgataṃ mahāvīraṃ, sumedhaṃ lokanāyakaṃ;

    ปคฺคยฺห สุคตปตฺตํ 5, สปฺปิเตลํ อปูรยิํ 6

    Paggayha sugatapattaṃ 7, sappitelaṃ apūrayiṃ 8.

    ๔๘.

    48.

    ‘‘ทตฺวานหํ พุทฺธเสเฎฺฐ, สุเมเธ โลกนายเก;

    ‘‘Datvānahaṃ buddhaseṭṭhe, sumedhe lokanāyake;

    อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวาน, ภิโยฺย 9 หาสํ ชเนสหํฯ

    Añjaliṃ paggahetvāna, bhiyyo 10 hāsaṃ janesahaṃ.

    ๔๙.

    49.

    ‘‘อิมินา สปฺปิทาเนน, เจตนาปณิธีหิ จ;

    ‘‘Iminā sappidānena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    เทวภูโต มนุโสฺส วา, ลภามิ วิปุลํ สุขํฯ

    Devabhūto manusso vā, labhāmi vipulaṃ sukhaṃ.

    ๕๐.

    50.

    ‘‘วินิปาตํ วิวเชฺชตฺวา, สํสรามิ ภวาภเว;

    ‘‘Vinipātaṃ vivajjetvā, saṃsarāmi bhavābhave;

    ตตฺถ จิตฺตํ ปณิธิตฺวา, ลภามิ อจลํ ปทํฯ

    Tattha cittaṃ paṇidhitvā, labhāmi acalaṃ padaṃ.

    ๕๑.

    51.

    ‘‘ลาภา ตุยฺหํ สุลทฺธํ เต, ยํ มํ อทฺทกฺขิ พฺราหฺมณ;

    ‘‘Lābhā tuyhaṃ suladdhaṃ te, yaṃ maṃ addakkhi brāhmaṇa;

    มม ทสฺสนมาคมฺม, อรหตฺตํ ภวิสฺสติ 11

    Mama dassanamāgamma, arahattaṃ bhavissati 12.

    ๕๒.

    52.

    ‘‘วิสฺสโตฺถ 13 โหหิ มา ภายิ, อธิคนฺตฺวา มหายสํ;

    ‘‘Vissattho 14 hohi mā bhāyi, adhigantvā mahāyasaṃ;

    มมญฺหิ สปฺปิํ ทตฺวาน, ปริโมกฺขสิ ชาติยาฯ

    Mamañhi sappiṃ datvāna, parimokkhasi jātiyā.

    ๕๓.

    53.

    ‘‘อิมินา สปฺปิทาเนน, เจตนาปณิธีหิ จ;

    ‘‘Iminā sappidānena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    เทวภูโต มนุโสฺส วา, ลภเส วิปุลํ สุขํฯ

    Devabhūto manusso vā, labhase vipulaṃ sukhaṃ.

    ๕๔.

    54.

    ‘‘อิมินา สปฺปิทาเนน, เมตฺตจิตฺตวตาย จ;

    ‘‘Iminā sappidānena, mettacittavatāya ca;

    อฎฺฐารเส กปฺปสเต, เทวโลเก รมิสฺสสิฯ

    Aṭṭhārase kappasate, devaloke ramissasi.

    ๕๕.

    55.

    ‘‘อฎฺฐติํสติกฺขตฺตุญฺจ, เทวราชา ภวิสฺสสิ;

    ‘‘Aṭṭhatiṃsatikkhattuñca, devarājā bhavissasi;

    ปเทสรชฺชํ วิปุลํ, คณนาโต อสงฺขิยํฯ

    Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ๕๖.

    56.

    ‘‘เอกปญฺญาสกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี ภวิสฺสสิ;

    ‘‘Ekapaññāsakkhattuñca, cakkavattī bhavissasi;

    จาตุรโนฺต วิชิตาวี, ชมฺพุมณฺฑสฺส 15 อิสฺสโรฯ

    Cāturanto vijitāvī, jambumaṇḍassa 16 issaro.

    ๕๗.

    57.

    ‘‘มหาสมุโทฺทวโกฺขโภ, ทุทฺธโร ปถวี ยถา;

    ‘‘Mahāsamuddovakkhobho, duddharo pathavī yathā;

    เอวเมว จ เต โภคา, อปฺปเมยฺยา ภวิสฺสเรฯ

    Evameva ca te bhogā, appameyyā bhavissare.

    ๕๘.

    58.

    ‘‘สฎฺฐิโกฎี หิรญฺญสฺส, จชิตฺวา 17 ปพฺพชิํ อหํ;

    ‘‘Saṭṭhikoṭī hiraññassa, cajitvā 18 pabbajiṃ ahaṃ;

    กิํ กุสลํ คเวสโนฺต, พาวริํ อุปสงฺกมิํฯ

    Kiṃ kusalaṃ gavesanto, bāvariṃ upasaṅkamiṃ.

    ๕๙.

    59.

    ‘‘ตตฺถ มเนฺต อธียามิ, ฉฬงฺคํ นาม ลกฺขณํ;

    ‘‘Tattha mante adhīyāmi, chaḷaṅgaṃ nāma lakkhaṇaṃ;

    ตมนฺธการํ วิธมํ, อุปฺปชฺชิ ตฺวํ มหามุนิฯ

    Tamandhakāraṃ vidhamaṃ, uppajji tvaṃ mahāmuni.

    ๖๐.

    60.

    ‘‘ตว ทสฺสนกาโมหํ, อาคโตมฺหิ มหามุนิ;

    ‘‘Tava dassanakāmohaṃ, āgatomhi mahāmuni;

    ตว ธมฺมํ สุณิตฺวาน, ปโตฺตมฺหิ อจลํ ปทํฯ

    Tava dhammaṃ suṇitvāna, pattomhi acalaṃ padaṃ.

    ๖๑.

    61.

    ‘‘ติํสกปฺปสหสฺสมฺหิ, สปฺปิํ พุทฺธสฺสทาสหํ;

    ‘‘Tiṃsakappasahassamhi, sappiṃ buddhassadāsahaṃ;

    เอตฺถนฺตเร นาภิชาเน, สปฺปิํ วิญฺญาปิตํ 19 มยาฯ

    Etthantare nābhijāne, sappiṃ viññāpitaṃ 20 mayā.

    ๖๒.

    62.

    ‘‘มม สงฺกปฺปมญฺญาย, อุปฺปชฺชติ ยทิจฺฉกํ;

    ‘‘Mama saṅkappamaññāya, uppajjati yadicchakaṃ;

    จิตฺตมญฺญาย นิพฺพตฺตํ, สเพฺพ สนฺตปฺปยามหํฯ

    Cittamaññāya nibbattaṃ, sabbe santappayāmahaṃ.

    ๖๓.

    63.

    ‘‘อโห พุทฺธา อโห ธมฺมา 21, อโห โน สตฺถุ สมฺปทา;

    ‘‘Aho buddhā aho dhammā 22, aho no satthu sampadā;

    โถกญฺหิ สปฺปิํ ทตฺวาน, อปฺปเมยฺยํ ลภามหํฯ

    Thokañhi sappiṃ datvāna, appameyyaṃ labhāmahaṃ.

    ๖๔.

    64.

    ‘‘มหาสมุเทฺท อุทกํ, ยาวตา เนรุปสฺสโต;

    ‘‘Mahāsamudde udakaṃ, yāvatā nerupassato;

    มม สปฺปิํ อุปาทาย, กลภาคํ น เหสฺสติ 23

    Mama sappiṃ upādāya, kalabhāgaṃ na hessati 24.

    ๖๕.

    65.

    ‘‘ยาวตา จกฺกวาฬสฺส, กริยนฺตสฺส 25 ราสิโต;

    ‘‘Yāvatā cakkavāḷassa, kariyantassa 26 rāsito;

    มม นิพฺพตฺตวตฺถานํ 27, โอกาโส โส น สมฺมติฯ

    Mama nibbattavatthānaṃ 28, okāso so na sammati.

    ๖๖.

    66.

    ‘‘ปพฺพตราชา หิมวา, ปวโรปิ สิลุจฺจโย;

    ‘‘Pabbatarājā himavā, pavaropi siluccayo;

    มมานุลิตฺตคนฺธสฺส, อุปนิธิํ 29 น เหสฺสติฯ

    Mamānulittagandhassa, upanidhiṃ 30 na hessati.

    ๖๗.

    67.

    ‘‘วตฺถํ คนฺธญฺจ สปฺปิญฺจ, อญฺญญฺจ ทิฎฺฐธมฺมิกํ;

    ‘‘Vatthaṃ gandhañca sappiñca, aññañca diṭṭhadhammikaṃ;

    อสงฺขตญฺจ นิพฺพานํ, สปฺปิทานสฺสิทํ ผลํฯ

    Asaṅkhatañca nibbānaṃ, sappidānassidaṃ phalaṃ.

    ๖๘.

    68.

    ‘‘สติปฎฺฐานสยโน, สมาธิฌานโคจโร;

    ‘‘Satipaṭṭhānasayano, samādhijhānagocaro;

    โพชฺฌงฺคโภชโน 31 อชฺช, สปฺปิทานสฺสิทํ ผลํฯ

    Bojjhaṅgabhojano 32 ajja, sappidānassidaṃ phalaṃ.

    ๖๙.

    69.

    ‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ๗๐.

    70.

    ‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ๗๑.

    71.

    ‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา เมตฺตคู เถโร อิมา คาถาโย

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā mettagū thero imā gāthāyo

    อภาสิตฺถาติฯ

    Abhāsitthāti.

    เมตฺตคุเตฺถรสฺสาปทานํ ตติยํฯ

    Mettaguttherassāpadānaṃ tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. วิสุกเมฺมน (สี. สฺยา. ก.)
    2. visukammena (sī. syā. ka.)
    3. มํ (สี.)
    4. maṃ (sī.)
    5. สุคตํ ปตฺตํ (สี.), สุภกํ ปตฺตํ (ปี.)
    6. สปฺปิเตเลน ปูรยิํ (สี.), สปฺปิเตลสฺส’ปูรยิํ (?)
    7. sugataṃ pattaṃ (sī.), subhakaṃ pattaṃ (pī.)
    8. sappitelena pūrayiṃ (sī.), sappitelassa’pūrayiṃ (?)
    9. ภีโย (สี.), ภีโยฺย (ปี.)
    10. bhīyo (sī.), bhīyyo (pī.)
    11. อรหา ตฺวํ ภวิสฺสสิ (สี. ปี.), อรหตฺตํ คมิสฺสสิ (สฺยา.)
    12. arahā tvaṃ bhavissasi (sī. pī.), arahattaṃ gamissasi (syā.)
    13. วิสฺสโฎฺฐ (สฺยา. ปี.), วิสโฎฺฐ (ก.)
    14. vissaṭṭho (syā. pī.), visaṭṭho (ka.)
    15. ชมฺพุสณฺฑสฺส (สี. ปี.)
    16. jambusaṇḍassa (sī. pī.)
    17. จตฺวาน (สี. ก.), ทตฺวาน (สฺยา. ปี.)
    18. catvāna (sī. ka.), datvāna (syā. pī.)
    19. วิญฺญาปิตา (?)
    20. viññāpitā (?)
    21. อโห พุโทฺธ อโห ธโมฺม (สี.) เถรคา. ๒๐๑ เถรคาถาย ตทฎฺฐกถาย จ สํสเนฺทตพฺพํ
    22. aho buddho aho dhammo (sī.) theragā. 201 theragāthāya tadaṭṭhakathāya ca saṃsandetabbaṃ
    23. หิสฺสติ (สฺยา. ก.), เอสฺสติ (สี.)
    24. hissati (syā. ka.), essati (sī.)
    25. การยนฺตสฺส (สฺยา.), กยิรนฺตสฺส (ปี.), อาหรนฺตสฺส (ก.)
    26. kārayantassa (syā.), kayirantassa (pī.), āharantassa (ka.)
    27. มยา นิวตฺถวตฺถานํ (ปี.)
    28. mayā nivatthavatthānaṃ (pī.)
    29. อุปนิธํ (สี. สฺยา. ก.), อุปนียํ (ปี.)
    30. upanidhaṃ (sī. syā. ka.), upanīyaṃ (pī.)
    31. … ชนโน (สฺยา. ก.)
    32. … janano (syā. ka.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๒. ปุณฺณกเตฺถรอปทานวณฺณนา • 2. Puṇṇakattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact