| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๔. เมตฺตากถา
4. Mettākathā
๒๒. สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘เมตฺตาย , ภิกฺขเว, เจโตวิมุตฺติยา อาเสวิตาย ภาวิตาย พหุลีกตาย ยานีกตาย วตฺถุกตาย อนุฎฺฐิตาย ปริจิตาย สุสมารทฺธาย เอกาทสานิสํสา ปาฎิกงฺขาฯ กตเม เอกาทส? สุขํ สุปติ, สุขํ ปฎิพุชฺฌติ, น ปาปกํ สุปินํ ปสฺสติ, มนุสฺสานํ ปิโย โหติ, อมนุสฺสานํ ปิโย โหติ, เทวตา รกฺขนฺติ, นาสฺส อคฺคิ วา วิสํ วา สตฺถํ วา กมติ, ตุวฎํ จิตฺตํ สมาธิยติ, มุขวโณฺณ วิปฺปสีทติ, อสมฺมูโฬฺห กาลงฺกโรติ, อุตฺตริ 1 อปฺปฎิวิชฺฌโนฺต พฺรหฺมโลกูปโค โหติฯ เมตฺตาย, ภิกฺขเว, เจโตวิมุตฺติยา อาเสวิตาย ภาวิตาย พหุลีกตาย ยานีกตาย วตฺถุกตาย อนุฎฺฐิตาย ปริจิตาย สุสมารทฺธาย – อิเม เอกาทสานิสํสา ปาฎิกงฺขา’’ ฯ
22. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Mettāya , bhikkhave, cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya ekādasānisaṃsā pāṭikaṅkhā. Katame ekādasa? Sukhaṃ supati, sukhaṃ paṭibujjhati, na pāpakaṃ supinaṃ passati, manussānaṃ piyo hoti, amanussānaṃ piyo hoti, devatā rakkhanti, nāssa aggi vā visaṃ vā satthaṃ vā kamati, tuvaṭaṃ cittaṃ samādhiyati, mukhavaṇṇo vippasīdati, asammūḷho kālaṅkaroti, uttari 2 appaṭivijjhanto brahmalokūpago hoti. Mettāya, bhikkhave, cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya – ime ekādasānisaṃsā pāṭikaṅkhā’’ .
อตฺถิ อโนธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ, อตฺถิ โอธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ, อตฺถิ ทิสาผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติฯ กติหากาเรหิ อโนธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ, กติหากาเรหิ โอธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ, กติหากาเรหิ ทิสาผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ? ปญฺจหากาเรหิ อโนธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ, สตฺตหากาเรหิ โอธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ, ทสหากาเรหิ ทิสาผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติฯ
Atthi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti, atthi odhiso pharaṇā mettācetovimutti, atthi disāpharaṇā mettācetovimutti. Katihākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti, katihākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti, katihākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti? Pañcahākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti, sattahākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti, dasahākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti.
กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อโนธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ? สเพฺพ สตฺตา อเวรา อพฺยาปชฺชา 3 อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุฯ สเพฺพ ปาณา…เป.… สเพฺพ ภูตา…เป.… สเพฺพ ปุคฺคลา…เป.… สเพฺพ อตฺตภาวปริยาปนฺนา อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตูติฯ อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อโนธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติฯ
Katamehi pañcahākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti? Sabbe sattā averā abyāpajjā 4 anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe pāṇā…pe… sabbe bhūtā…pe… sabbe puggalā…pe… sabbe attabhāvapariyāpannā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantūti. Imehi pañcahākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti.
กตเมหิ สตฺตหากาเรหิ โอธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ? สพฺพา อิตฺถิโย อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุฯ สเพฺพ ปุริสา…เป.… สเพฺพ อริยา…เป.… สเพฺพ อนริยา…เป.… สเพฺพ เทวา…เป.… สเพฺพ มนุสฺสา…เป.… สเพฺพ วินิปาติกา อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตูติฯ อิเมหิ สตฺตหากาเรหิ โอธิโส ผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติฯ
Katamehi sattahākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti? Sabbā itthiyo averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe purisā…pe… sabbe ariyā…pe… sabbe anariyā…pe… sabbe devā…pe… sabbe manussā…pe… sabbe vinipātikā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantūti. Imehi sattahākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti.
กตเมหิ ทสหากาเรหิ ทิสาผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติ? สเพฺพ ปุรตฺถิมาย ทิสาย สตฺตา อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุ ฯ สเพฺพ ปจฺฉิมาย ทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ อุตฺตราย ทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ ทกฺขิณาย ทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ ปุรตฺถิมาย อนุทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ ปจฺฉิมาย อนุทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ อุตฺตราย อนุทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ ทกฺขิณาย อนุทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ เหฎฺฐิมาย ทิสาย สตฺตา…เป.… สเพฺพ อุปริมาย ทิสาย สตฺตา อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุฯ สเพฺพ ปุรตฺถิมาย ทิสาย ปาณา…เป.… ภูตา… ปุคฺคลา… อตฺตภาวปริยาปนฺนา… สพฺพา อิตฺถิโย… สเพฺพ ปุริสา… สเพฺพ อริยา… สเพฺพ อนริยา… สเพฺพ เทวา… สเพฺพ มนุสฺสา… สเพฺพ วินิปาติกา อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุฯ สเพฺพ ปจฺฉิมาย ทิสาย วินิปาติกา…เป.… สเพฺพ อุตฺตราย ทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ ทกฺขิณาย ทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ ปุรตฺถิมาย อนุทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ ปจฺฉิมาย อนุทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ อุตฺตราย อนุทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ ทกฺขิณาย อนุทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ เหฎฺฐิมาย ทิสาย วินิปาติกา… สเพฺพ อุปริมาย ทิสาย วินิปาติกา อเวรา อพฺยาปชฺชา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตูติฯ อิเมหิ ทสหากาเรหิ ทิสาผรณา เมตฺตาเจโตวิมุตฺติฯ
Katamehi dasahākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti? Sabbe puratthimāya disāya sattā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu . Sabbe pacchimāya disāya sattā…pe… sabbe uttarāya disāya sattā…pe… sabbe dakkhiṇāya disāya sattā…pe… sabbe puratthimāya anudisāya sattā…pe… sabbe pacchimāya anudisāya sattā…pe… sabbe uttarāya anudisāya sattā…pe… sabbe dakkhiṇāya anudisāya sattā…pe… sabbe heṭṭhimāya disāya sattā…pe… sabbe uparimāya disāya sattā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe puratthimāya disāya pāṇā…pe… bhūtā… puggalā… attabhāvapariyāpannā… sabbā itthiyo… sabbe purisā… sabbe ariyā… sabbe anariyā… sabbe devā… sabbe manussā… sabbe vinipātikā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe pacchimāya disāya vinipātikā…pe… sabbe uttarāya disāya vinipātikā… sabbe dakkhiṇāya disāya vinipātikā… sabbe puratthimāya anudisāya vinipātikā… sabbe pacchimāya anudisāya vinipātikā… sabbe uttarāya anudisāya vinipātikā… sabbe dakkhiṇāya anudisāya vinipātikā… sabbe heṭṭhimāya disāya vinipātikā… sabbe uparimāya disāya vinipātikā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantūti. Imehi dasahākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / เมตฺตากถาวณฺณนา • Mettākathāvaṇṇanā
