Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya

    ९. मेत्तसुत्तं

    9. Mettasuttaṃ

    ६२. 1 ‘‘मा , भिक्खवे, पुञ्‍ञानं भायित्थ। सुखस्सेतं, भिक्खवे , अधिवचनं यदिदं पुञ्‍ञानि 2। अभिजानामि खो पनाहं 3, भिक्खवे, दीघरत्तं कतानं पुञ्‍ञानं दीघरत्तं इट्ठं 4 कन्तं मनापं विपाकं पच्‍चनुभूतं। सत्त वस्सानि मेत्तं चित्तं भावेसिं । सत्त वस्सानि मेत्तं चित्तं भावेत्वा सत्त संवट्टविवट्टकप्पे नयिमं लोकं पुनागमासिं। संवट्टमाने सुदाहं 5, भिक्खवे, लोके आभस्सरूपगो होमि, विवट्टमाने लोके सुञ्‍ञं ब्रह्मविमानं उपपज्‍जामि।

    62.6 ‘‘Mā , bhikkhave, puññānaṃ bhāyittha. Sukhassetaṃ, bhikkhave , adhivacanaṃ yadidaṃ puññāni 7. Abhijānāmi kho panāhaṃ 8, bhikkhave, dīgharattaṃ katānaṃ puññānaṃ dīgharattaṃ iṭṭhaṃ 9 kantaṃ manāpaṃ vipākaṃ paccanubhūtaṃ. Satta vassāni mettaṃ cittaṃ bhāvesiṃ . Satta vassāni mettaṃ cittaṃ bhāvetvā satta saṃvaṭṭavivaṭṭakappe nayimaṃ lokaṃ punāgamāsiṃ. Saṃvaṭṭamāne sudāhaṃ 10, bhikkhave, loke ābhassarūpago homi, vivaṭṭamāne loke suññaṃ brahmavimānaṃ upapajjāmi.

    ‘‘तत्र सुदं, भिक्खवे, ब्रह्मा होमि महाब्रह्मा अभिभू अनभिभूतो अञ्‍ञदत्थुदसो वसवत्ती। छत्तिंसक्खत्तुं खो पनाहं, भिक्खवे, सक्‍को अहोसिं देवानमिन्दो; अनेकसतक्खत्तुं राजा अहोसिं चक्‍कवत्ती धम्मिको धम्मराजा चातुरन्तो विजितावी जनपदत्थावरियप्पत्तो सत्तरतनसमन्‍नागतो। तस्स मय्हं, भिक्खवे, इमानि सत्त रतनानि अहेसुं, सेय्यथिदं – चक्‍करतनं, हत्थिरतनं, अस्सरतनं, मणिरतनं, इत्थिरतनं, गहपतिरतनं, परिणायकरतनमेव सत्तमं। परोसहस्सं खो पन मे, भिक्खवे, पुत्ता अहेसुं सूरा वीरङ्गरूपा परसेनप्पमद्दना। सो इमं पथविं सागरपरियन्तं अदण्डेन असत्थेन धम्मेन अभिविजिय अज्झावसि’’न्ति 11

    ‘‘Tatra sudaṃ, bhikkhave, brahmā homi mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī. Chattiṃsakkhattuṃ kho panāhaṃ, bhikkhave, sakko ahosiṃ devānamindo; anekasatakkhattuṃ rājā ahosiṃ cakkavattī dhammiko dhammarājā cāturanto vijitāvī janapadatthāvariyappatto sattaratanasamannāgato. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, imāni satta ratanāni ahesuṃ, seyyathidaṃ – cakkaratanaṃ, hatthiratanaṃ, assaratanaṃ, maṇiratanaṃ, itthiratanaṃ, gahapatiratanaṃ, pariṇāyakaratanameva sattamaṃ. Parosahassaṃ kho pana me, bhikkhave, puttā ahesuṃ sūrā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So imaṃ pathaviṃ sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena dhammena abhivijiya ajjhāvasi’’nti 12.

    ‘‘पस्स पुञ्‍ञानं विपाकं, कुसलानं सुखेसिनो 13

    ‘‘Passa puññānaṃ vipākaṃ, kusalānaṃ sukhesino 14;

    मेत्तं चित्तं विभावेत्वा, सत्त वस्सानि भिक्खवो 15

    Mettaṃ cittaṃ vibhāvetvā, satta vassāni bhikkhavo 16;

    सत्तसंवट्टविवट्टकप्पे , नयिमं लोकं पुनागमिं 17

    Sattasaṃvaṭṭavivaṭṭakappe , nayimaṃ lokaṃ punāgamiṃ 18.

    ‘‘संवट्टमाने लोकम्हि, होमि आभस्सरूपगो।

    ‘‘Saṃvaṭṭamāne lokamhi, homi ābhassarūpago;

    विवट्टमाने लोकस्मिं, सुञ्‍ञब्रह्मूपगो अहुं॥

    Vivaṭṭamāne lokasmiṃ, suññabrahmūpago ahuṃ.

    ‘‘सत्तक्खत्तुं महाब्रह्मा, वसवत्ती तदा अहुं।

    ‘‘Sattakkhattuṃ mahābrahmā, vasavattī tadā ahuṃ;

    छत्तिंसक्खत्तुं देविन्दो, देवरज्‍जमकारयिं॥

    Chattiṃsakkhattuṃ devindo, devarajjamakārayiṃ.

    ‘‘चक्‍कवत्ती अहुं राजा, जम्बुमण्डस्स 19 इस्सरो।

    ‘‘Cakkavattī ahuṃ rājā, jambumaṇḍassa 20 issaro;

    मुद्धावसित्तो 21 खत्तियो, मनुस्साधिपती अहुं॥

    Muddhāvasitto 22 khattiyo, manussādhipatī ahuṃ.

    ‘‘अदण्डेन असत्थेन, विजेय्य पथविं इमं।

    ‘‘Adaṇḍena asatthena, vijeyya pathaviṃ imaṃ;

    असाहसेन कम्मेन 23, समेन अनुसासि तं॥

    Asāhasena kammena 24, samena anusāsi taṃ.

    ‘‘धम्मेन रज्‍जं कारेत्वा, अस्मिं पथविमण्डले।

    ‘‘Dhammena rajjaṃ kāretvā, asmiṃ pathavimaṇḍale;

    महद्धने महाभोगे, अड्ढे अजायिहं कुले॥

    Mahaddhane mahābhoge, aḍḍhe ajāyihaṃ kule.

    ‘‘सब्बकामेहि सम्पन्‍ने 25, रतनेहि च सत्तहि।

    ‘‘Sabbakāmehi sampanne 26, ratanehi ca sattahi;

    बुद्धा सङ्गाहका लोके, तेहि एतं सुदेसितं॥

    Buddhā saṅgāhakā loke, tehi etaṃ sudesitaṃ.

    ‘‘एसो हेतु महन्तस्स, पथब्यो मे न विपज्‍जति 27

    ‘‘Eso hetu mahantassa, pathabyo me na vipajjati 28;

    पहूतवित्तूपकरणो, राजा होति 29 पतापवा॥

    Pahūtavittūpakaraṇo, rājā hoti 30 patāpavā.

    ‘‘इद्धिमा यसवा होति 31, जम्बुमण्डस्स 32 इस्सरो।

    ‘‘Iddhimā yasavā hoti 33, jambumaṇḍassa 34 issaro;

    को सुत्वा नप्पसीदेय्य, अपि कण्हाभिजातियो॥

    Ko sutvā nappasīdeyya, api kaṇhābhijātiyo.

    ‘‘तस्मा हि अत्तकामेन 35, महत्तमभिकङ्खता।

    ‘‘Tasmā hi attakāmena 36, mahattamabhikaṅkhatā;

    सद्धम्मो गरुकातब्बो, सरं बुद्धानसासन’’न्ति॥ नवमं।

    Saddhammo garukātabbo, saraṃ buddhānasāsana’’nti. navamaṃ;







    Footnotes:
    1. इतिवु॰ २२ इतिवुत्तकेपि
    2. यदिदं पुञ्‍ञन्ति (सी॰), यदिदं पुञ्‍ञानि (क॰)
    3. भिक्खवे दीघरत्तं इट्ठं (स्या॰), भिक्खवे दीघरत्तं पुञ्‍ञानं इट्ठं (?)
    4. भिक्खवे दीघरत्तं इट्ठं (स्या॰), भिक्खवे दीघरत्तं पुञ्‍ञानं इट्ठं (?)
    5. संवट्टमानस्सुदाहं (क॰)
    6. itivu. 22 itivuttakepi
    7. yadidaṃ puññanti (sī.), yadidaṃ puññāni (ka.)
    8. bhikkhave dīgharattaṃ iṭṭhaṃ (syā.), bhikkhave dīgharattaṃ puññānaṃ iṭṭhaṃ (?)
    9. bhikkhave dīgharattaṃ iṭṭhaṃ (syā.), bhikkhave dīgharattaṃ puññānaṃ iṭṭhaṃ (?)
    10. saṃvaṭṭamānassudāhaṃ (ka.)
    11. अज्झावसन्ति (स्या॰) अज्झावसति (सी॰ क॰)
    12. ajjhāvasanti (syā.) ajjhāvasati (sī. ka.)
    13. सुखेसिनं (सी॰)
    14. sukhesinaṃ (sī.)
    15. भिक्खवे (क॰)
    16. bhikkhave (ka.)
    17. पुनागमं (स्या॰)
    18. punāgamaṃ (syā.)
    19. जब्मुदीपस्स (सी॰), जम्बुसण्डस्स (स्या॰)
    20. jabmudīpassa (sī.), jambusaṇḍassa (syā.)
    21. मुद्धाभिसित्तो (क॰)
    22. muddhābhisitto (ka.)
    23. धम्मेन (सी॰ स्या॰)
    24. dhammena (sī. syā.)
    25. सम्पुण्णे (क॰)
    26. sampuṇṇe (ka.)
    27. एस हेतु महन्तस्स, पुथब्यो येन वुच्‍चति (सी॰ स्या॰)
    28. esa hetu mahantassa, puthabyo yena vuccati (sī. syā.)
    29. होमि (सी॰ स्या॰)
    30. homi (sī. syā.)
    31. होमि (सी॰ स्या॰)
    32. जम्बुसण्डस्स (सी॰ स्या॰)
    33. homi (sī. syā.)
    34. jambusaṇḍassa (sī. syā.)
    35. अत्थकामेन (स्या॰ क॰)
    36. atthakāmena (syā. ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ९. मेत्तसुत्तवण्णना • 9. Mettasuttavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ९. मेत्तसुत्तवण्णना • 9. Mettasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact