Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
องฺคุตฺตรนิกาโย
Aṅguttaranikāyo
อฎฺฐกนิปาตปาฬิ
Aṭṭhakanipātapāḷi
๑. ปฐมปณฺณาสกํ
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
๑. เมตฺตาวโคฺค
1. Mettāvaggo
๑. เมตฺตาสุตฺตํ
1. Mettāsuttaṃ
๑. เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘ภิกฺขโว’’ติฯ ‘‘ภทเนฺต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจโสฺสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
1 ‘‘เมตฺตาย, ภิกฺขเว, เจโตวิมุตฺติยา อาเสวิตาย ภาวิตาย พหุลีกตาย ยานีกตาย วตฺถุกตาย อนุฎฺฐิตาย ปริจิตาย สุสมารทฺธาย อฎฺฐานิสํสา ปาฎิกงฺขาฯ กตเม อฎฺฐ? สุขํ สุปติ, สุขํ ปฎิพุชฺฌติ, น ปาปกํ สุปินํ ปสฺสติ, มนุสฺสานํ ปิโย โหติ, อมนุสฺสานํ ปิโย โหติ, เทวตา รกฺขนฺติ, นาสฺส อคฺคิ วา วิสํ วา สตฺถํ วา กมติ, อุตฺตริํ อปฺปฎิวิชฺฌโนฺต พฺรหฺมโลกูปโค โหติฯ เมตฺตาย, ภิกฺขเว, เจโตวิมุตฺติยา อาเสวิตาย ภาวิตาย พหุลีกตาย ยานีกตาย วตฺถุกตาย อนุฎฺฐิตาย ปริจิตาย สุสมารทฺธาย อิเม อฎฺฐานิสํสา ปาฎิกงฺขา’’ติฯ
2 ‘‘Mettāya, bhikkhave, cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya aṭṭhānisaṃsā pāṭikaṅkhā. Katame aṭṭha? Sukhaṃ supati, sukhaṃ paṭibujjhati, na pāpakaṃ supinaṃ passati, manussānaṃ piyo hoti, amanussānaṃ piyo hoti, devatā rakkhanti, nāssa aggi vā visaṃ vā satthaṃ vā kamati, uttariṃ appaṭivijjhanto brahmalokūpago hoti. Mettāya, bhikkhave, cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya ime aṭṭhānisaṃsā pāṭikaṅkhā’’ti.
ตนู สํโยชนา โหนฺติ, ปสฺสโต อุปธิกฺขยํฯ
Tanū saṃyojanā honti, passato upadhikkhayaṃ.
‘‘เอกมฺปิ เจ ปาณมทุฎฺฐจิโตฺต,
‘‘Ekampi ce pāṇamaduṭṭhacitto,
เมตฺตายติ กุสลี เตน โหติ;
Mettāyati kusalī tena hoti;
สเพฺพ จ ปาเณ มนสานุกมฺปี,
Sabbe ca pāṇe manasānukampī,
ปหูตมริโย ปกโรติ ปุญฺญํฯ
Pahūtamariyo pakaroti puññaṃ.
‘‘เย สตฺตสณฺฑํ ปถวิํ วิเชตฺวา,
‘‘Ye sattasaṇḍaṃ pathaviṃ vijetvā,
ราชิสโย ยชมานา อนุปริยคา;
Rājisayo yajamānā anupariyagā;
อสฺสเมธํ ปุริสเมธํ,
Assamedhaṃ purisamedhaṃ,
สมฺมาปาสํ วาชเปยฺยํ นิรคฺคฬํฯ
Sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ.
‘‘เมตฺตสฺส จิตฺตสฺส สุภาวิตสฺส,
‘‘Mettassa cittassa subhāvitassa,
กลมฺปิ เต นานุภวนฺติ โสฬสิํ;
Kalampi te nānubhavanti soḷasiṃ;
จนฺทปฺปภา ตารคณาว สเพฺพ,
Candappabhā tāragaṇāva sabbe,
‘‘โย น หนฺติ น ฆาเตติ, น ชินาติ น ชาปเย;
‘‘Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye;
เมตฺตํโส สพฺพภูตานํ, เวรํ ตสฺส น เกนจี’’ติฯ ปฐมํ;
Mettaṃso sabbabhūtānaṃ, veraṃ tassa na kenacī’’ti. paṭhamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑. เมตฺตาสุตฺตวณฺณนา • 1. Mettāsuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑. เมตฺตาสุตฺตวณฺณนา • 1. Mettāsuttavaṇṇanā