Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
அங்கு³த்தரனிகாயே
Aṅguttaranikāye
அட்ட²கனிபாத-டீகா
Aṭṭhakanipāta-ṭīkā
1. பட²மபண்ணாஸகங்
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
1. மெத்தாவக்³கோ³
1. Mettāvaggo
1. மெத்தாஸுத்தவண்ணனா
1. Mettāsuttavaṇṇanā
1. அட்ட²கனிபாதஸ்ஸ பட²மே வட்³டி⁴தாயாதி பா⁴வனாபாரிபூரிவஸேன பரிப்³ரூஹிதாய. புனப்புனங் கதாயாதி பா⁴வனாய ப³ஹுலீகரணேன அபராபரங் பவத்திதாய. யுத்தயானஸதி³ஸகதாயாதி யதா² யுத்தஆஜஞ்ஞயானங் சே²கேன ஸாரதி²னா அதி⁴ட்டி²தங் யதா²ருசி பவத்ததி, ஏவங் யதா²ருசி பவத்தாரஹதங் க³மிதாய. பதிட்டா²னட்டே²னாதி ஸப்³ப³ஸம்பத்திஅதி⁴ட்டா²னட்டே²ன. பச்சுபட்டி²தாயாதி பா⁴வனாப³ஹுலீகாரேஹி பதி பதி உபட்டி²தாய அவிஜஹிதாய. ஸமந்ததோ சிதாயாதி ஸப்³ப³பா⁴கே³ன பா⁴வனானுரூபங் சயங் க³மிதாய. தேனாஹ ‘‘உபசிதாயா’’தி. ஸுட்டு² ஸமாரத்³தா⁴யாதி அதிவிய ஸம்மதே³வ நிப்³ப³த்திக³தாய.
1. Aṭṭhakanipātassa paṭhame vaḍḍhitāyāti bhāvanāpāripūrivasena paribrūhitāya. Punappunaṃ katāyāti bhāvanāya bahulīkaraṇena aparāparaṃ pavattitāya. Yuttayānasadisakatāyāti yathā yuttaājaññayānaṃ chekena sārathinā adhiṭṭhitaṃ yathāruci pavattati, evaṃ yathāruci pavattārahataṃ gamitāya. Patiṭṭhānaṭṭhenāti sabbasampattiadhiṭṭhānaṭṭhena. Paccupaṭṭhitāyāti bhāvanābahulīkārehi pati pati upaṭṭhitāya avijahitāya. Samantato citāyāti sabbabhāgena bhāvanānurūpaṃ cayaṃ gamitāya. Tenāha ‘‘upacitāyā’’ti. Suṭṭhu samāraddhāyāti ativiya sammadeva nibbattigatāya.
யோ ச மெத்தங் பா⁴வயதீதிஆதீ³ஸு யோ கோசி க³ஹட்டோ² வா பப்³ப³ஜிதோ வா. மெத்தந்தி மெத்தாஜா²னங்.
Yoca mettaṃ bhāvayatītiādīsu yo koci gahaṭṭho vā pabbajito vā. Mettanti mettājhānaṃ.
அப்பமாணந்தி பா⁴வனாவஸேன ஆரம்மணவஸேன ச அப்பமாணங். அஸுப⁴பா⁴வனாத³யோ விய ஹி ஆரம்மணே ஏகதே³ஸக்³க³ஹணங் அகத்வா அனவஸேஸப²ரணவஸேன அனோதி⁴ஸோ ப²ரணவஸேன ச, அப்பமாணாரம்மணதாய பகு³ணபா⁴வனாவஸேன ச அப்பமாணங். தனூ ஸங்யோஜனா ஹொந்தீதி மெத்தங் பாத³கங் கத்வா ஸம்மஸித்வா ஹெட்டி²மே அரியமக்³கே³ அதி⁴க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ ஸுகே²னேவ படிக⁴ஸங்யோஜனாத³யோ பஹீயமானா தனூ ஹொந்தீதி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
Appamāṇanti bhāvanāvasena ārammaṇavasena ca appamāṇaṃ. Asubhabhāvanādayo viya hi ārammaṇe ekadesaggahaṇaṃ akatvā anavasesapharaṇavasena anodhiso pharaṇavasena ca, appamāṇārammaṇatāya paguṇabhāvanāvasena ca appamāṇaṃ. Tanū saṃyojanā hontīti mettaṃ pādakaṃ katvā sammasitvā heṭṭhime ariyamagge adhigacchantassa sukheneva paṭighasaṃyojanādayo pahīyamānā tanū hontīti evamettha attho daṭṭhabbo.
ஏவங் கிலேஸப்பஹானஞ்ச நிப்³பா³னாதி⁴க³மஞ்ச மெத்தாபா⁴வனாய ஸிகா²ப்பத்தமானிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அஞ்ஞேபி ஆனிஸங்ஸே த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஏகம்பி சே’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² அது³ட்ட²சித்தோதி மெத்தாப³லேன ஸுட்டு² விக்க²ம்பி⁴தப்³யாபாத³தாய ப்³யாபாதே³ன அதூ³ஸிதசித்தோ. மெத்தாயதீதி ஹிதப²ரணவஸேன மெத்தங் கரோதி. குஸலீதி அதிஸயேன குஸலவா மஹாபுஞ்ஞோ, படிகா⁴தி³அனத்த²விக³மேன கே²மீ. ஸப்³பே³ ச பாணேதி ச-ஸத்³தோ³ ப்³யதிரேகோ. மனஸானுகம்பீதி சித்தேன அனுகம்பந்தோ. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ஏகஸத்தவிஸயாபி தாவ மெத்தா மஹாகுஸலராஸி, ஸப்³பே³ பன பாணே அத்தனோ புத்தங் விய ஹிதப²ரணேன மனஸா அனுகம்பந்தோ பஹுகங் பஹுங் அனப்பகங் அபரியந்தங் சதுஸட்டி²மஹாகப்பேபி அத்தனோ விபாகப்பப³ந்த⁴ங் பவத்தேதுங் ஸமத்த²ங் உளாரங் புஞ்ஞங் அரியோ பரிஸுத்³த⁴சித்தோ புக்³க³லோவ கரோதி நிப்பா²தே³தீதி. ஸத்தப⁴ரிதந்தி ஸத்தேஹி அவிரளங், ஆகிண்ணமனுஸ்ஸந்தி அத்தோ².
Evaṃ kilesappahānañca nibbānādhigamañca mettābhāvanāya sikhāppattamānisaṃsaṃ dassetvā idāni aññepi ānisaṃse dassetuṃ ‘‘ekampi ce’’tiādi vuttaṃ. Tattha aduṭṭhacittoti mettābalena suṭṭhu vikkhambhitabyāpādatāya byāpādena adūsitacitto. Mettāyatīti hitapharaṇavasena mettaṃ karoti. Kusalīti atisayena kusalavā mahāpuñño, paṭighādianatthavigamena khemī. Sabbe ca pāṇeti ca-saddo byatireko. Manasānukampīti cittena anukampanto. Idaṃ vuttaṃ hoti – ekasattavisayāpi tāva mettā mahākusalarāsi, sabbe pana pāṇe attano puttaṃ viya hitapharaṇena manasā anukampanto pahukaṃ pahuṃ anappakaṃ apariyantaṃ catusaṭṭhimahākappepi attano vipākappabandhaṃ pavattetuṃ samatthaṃ uḷāraṃ puññaṃ ariyo parisuddhacitto puggalova karoti nipphādetīti. Sattabharitanti sattehi aviraḷaṃ, ākiṇṇamanussanti attho.
ஸங்க³ஹவத்தூ²னீதி (ஸங்॰ நி॰ டீ॰ 1.1.120) லோகஸ்ஸ ஸங்க³ண்ஹனகாரணானி. நிப்ப²ன்னஸஸ்ஸதோ நவ பா⁴கே³ கஸ்ஸகஸ்ஸ த³த்வா ரஞ்ஞங் ஏகபா⁴க³க்³க³ஹணங் த³ஸமபா⁴க³க்³க³ஹணங். ஏவங் கஸ்ஸகா ஹட்ட²துட்டா² ஸஸ்ஸானி ஸம்பாதெ³ந்தீதி ஆஹ ‘‘ஸஸ்ஸஸம்பாத³னே மேதா⁴விதாதி அத்தோ²’’தி. ததோ ஓரபா⁴கே³ கிர ச²பா⁴க³க்³க³ஹணங் ஜாதங். ச²மாஸிகந்தி ச²ன்னங் ச²ன்னங் மாஸானங் பஹோனகங். பாஸேதீதி பாஸக³தே விய கரோதி. வாசாய பியங் வாசாபியங், தஸ்ஸ கம்மங் வாசாபெய்யங். ஸப்³ப³ஸோ ரட்ட²ஸ்ஸ இத்³தா⁴தி³பா⁴வதோ கே²மங். நிரப்³பு³த³ங் சோரியாபா⁴வதோ. இத்³த⁴ஞ்ஹி ரட்ட²ங் அசோரியங். ‘‘நிரக்³க³ள’’ந்தி வுச்சதி அபாருதக⁴ரபா⁴வதோ.
Saṅgahavatthūnīti (saṃ. ni. ṭī. 1.1.120) lokassa saṅgaṇhanakāraṇāni. Nipphannasassato nava bhāge kassakassa datvā raññaṃ ekabhāgaggahaṇaṃ dasamabhāgaggahaṇaṃ. Evaṃ kassakā haṭṭhatuṭṭhā sassāni sampādentīti āha ‘‘sassasampādane medhāvitāti attho’’ti. Tato orabhāge kira chabhāgaggahaṇaṃ jātaṃ. Chamāsikanti channaṃ channaṃ māsānaṃ pahonakaṃ. Pāsetīti pāsagate viya karoti. Vācāya piyaṃ vācāpiyaṃ, tassa kammaṃ vācāpeyyaṃ. Sabbaso raṭṭhassa iddhādibhāvato khemaṃ. Nirabbudaṃ coriyābhāvato. Iddhañhi raṭṭhaṃ acoriyaṃ. ‘‘Niraggaḷa’’nti vuccati apārutagharabhāvato.
உத்³த⁴ங்மூலகங் கத்வாதி உம்மூலங் கத்வா. த்³வீஹி பரியஞ்ஞேஹீதி மஹாயஞ்ஞஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³ பச்சா² ச பவத்தேதப்³பே³ஹி த்³வீஹி பரிவாரயஞ்ஞேஹி. ஸத்த…பே॰… பீ⁴ஸனஸ்ஸாதி ஸத்தனவுதாதி⁴கானங் பஞ்சன்னங் பஸுஸதானங் மாரணேன பே⁴ரவஸ்ஸ பாபபீ⁴ருகானங் ப⁴யாவஹஸ்ஸ. ததா² ஹி வத³ந்தி –
Uddhaṃmūlakaṃ katvāti ummūlaṃ katvā. Dvīhi pariyaññehīti mahāyaññassa pubbabhāge pacchā ca pavattetabbehi dvīhi parivārayaññehi. Satta…pe… bhīsanassāti sattanavutādhikānaṃ pañcannaṃ pasusatānaṃ māraṇena bheravassa pāpabhīrukānaṃ bhayāvahassa. Tathā hi vadanti –
‘‘ச²ஸதானி நியுஜ்ஜந்தி, பஸூனங் மஜ்ஜி²மே ஹனி;
‘‘Chasatāni niyujjanti, pasūnaṃ majjhime hani;
அஸ்ஸமேத⁴ஸ்ஸ யஞ்ஞஸ்ஸ, ஊனானி பஸூஹி தீஹீ’’தி. (ஸங்॰ நி॰ டீ॰ 1.1.120; அ॰ நி॰ டீ॰ 2.4.39);
Assamedhassa yaññassa, ūnāni pasūhi tīhī’’ti. (saṃ. ni. ṭī. 1.1.120; a. ni. ṭī. 2.4.39);
ஸம்மந்தி யுக³ச்சி²த்³தே³ பக்கி²பிதப்³ப³த³ண்ட³கங். பாஸந்தீதி கி²பந்தி. ஸங்ஹாரிமேஹீதி ஸகடேஹி வஹிதப்³பே³ஹி. புப்³பே³ கிர ஏகோ ராஜா ஸம்மாபாஸங் யஜந்தோ ஸரஸ்ஸதினதி³தீரே பத²வியா விவரே தி³ன்னே நிமுக்³கோ³யேவ அஹோஸி. அந்த⁴பா³லப்³ராஹ்மணா க³தானுக³திக³தா ‘‘அயங் தஸ்ஸ ஸக்³க³க³மனமக்³கோ³’’தி ஸஞ்ஞாய தத்த² ஸம்மாபாஸங் யஞ்ஞங் பட்ட²பெந்தி. தேன வுத்தங் ‘‘நிமுக்³கோ³காஸதோ பபு⁴தீ’’தி . அயூபோ அப்பகதி³வஸோ யாகோ³, ஸயூபோ ப³ஹுதி³வஸங் ஸாதெ⁴ய்யோ ஸத்ரயாகோ³. மந்தபதா³பி⁴ஸங்க²தானங் ஸப்பிமதூ⁴னங் ‘‘வாஜ’’மிதி ஸமஞ்ஞா. ஹிரஞ்ஞஸுவண்ணகோ³மஹிங்ஸாதி³ ஸத்தரஸகத³க்கி²ணஸ்ஸ. ஸாரக³ப்³ப⁴கொட்டா²கா³ராதீ³ஸு நத்தி² எத்த² அக்³க³ளாதி நிரக்³க³ளோ. தத்த² கிர யஞ்ஞே அத்தனோ ஸாபதெய்யங் அனவஸேஸதோ அனிகூ³ஹித்வா நிய்யாதீயதி.
Sammanti yugacchidde pakkhipitabbadaṇḍakaṃ. Pāsantīti khipanti. Saṃhārimehīti sakaṭehi vahitabbehi. Pubbe kira eko rājā sammāpāsaṃ yajanto sarassatinaditīre pathaviyā vivare dinne nimuggoyeva ahosi. Andhabālabrāhmaṇā gatānugatigatā ‘‘ayaṃ tassa saggagamanamaggo’’ti saññāya tattha sammāpāsaṃ yaññaṃ paṭṭhapenti. Tena vuttaṃ ‘‘nimuggokāsato pabhutī’’ti . Ayūpo appakadivaso yāgo, sayūpo bahudivasaṃ sādheyyo satrayāgo. Mantapadābhisaṅkhatānaṃ sappimadhūnaṃ ‘‘vāja’’miti samaññā. Hiraññasuvaṇṇagomahiṃsādi sattarasakadakkhiṇassa. Sāragabbhakoṭṭhāgārādīsu natthi ettha aggaḷāti niraggaḷo. Tattha kira yaññe attano sāpateyyaṃ anavasesato anigūhitvā niyyātīyati.
சந்த³ப்பபா⁴தி (இதிவு॰ அட்ட²॰ 27) சந்தி³மஸ்ஸேவ பபா⁴ய. தாராக³ணாவ ஸப்³பே³தி யதா² ஸப்³பே³பி தாராக³ணா சந்தி³மஸோபா⁴ய ஸோளஸிம்பி கலங் நாக்³க⁴ந்தி, ஏவங் தே அஸ்ஸமேதா⁴த³யோ யஞ்ஞா மெத்தஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ வுத்தலக்க²ணேன ஸுபா⁴விதஸ்ஸ ஸோளஸிம்பி கலங் நானுப⁴வந்தி, ந பாபுணந்தி, நாக்³க⁴ந்தீதி அத்தோ².
Candappabhāti (itivu. aṭṭha. 27) candimasseva pabhāya. Tārāgaṇāva sabbeti yathā sabbepi tārāgaṇā candimasobhāya soḷasimpi kalaṃ nāgghanti, evaṃ te assamedhādayo yaññā mettassa cittassa vuttalakkhaṇena subhāvitassa soḷasimpi kalaṃ nānubhavanti, na pāpuṇanti, nāgghantīti attho.
இதா³னி அபரேபி தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகே மெத்தாபா⁴வனாய ஆனிஸங்ஸே த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யோ ந ஹந்தீ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² யோதி மெத்தாப்³ரஹ்மவிஹாரபா⁴வனானுயுத்தோ புக்³க³லோ. ந ஹந்தீதி தேனேவ மெத்தாபா⁴வனானுபா⁴வேன தூ³ரவிக்க²ம்பி⁴தப்³யாபாத³தாய ந கஞ்சி ஸத்தங் ஹிங்ஸதி, லெட்³டு³த³ண்டா³தீ³ஹி ந விபா³த⁴தி வா. ந கா⁴தேதீதி பரங் ஸமாத³பெத்வா ந ஸத்தே மாராபேதி ந விபா³தா⁴பேதி ச. ந ஜினாதீதி ஸாரம்ப⁴விக்³கா³ஹிககதா²தி³வஸேன ந கஞ்சி ஜினாதி ஸாரம்ப⁴ஸ்ஸேவ அபா⁴வதோ, ஜானிகரணவஸேன வா அட்டகரணாதி³னா ந கஞ்சி ஜினாதி. தேனாஹ ‘‘ந அத்தனா பரஸ்ஸ ஜானிங் கரோதீ’’தி. ந ஜாபயேதி பரேஹி பயோஜெத்வா பரேஸம்பி த⁴னஜானிங் ந காராபெய்ய. தேனாஹ ‘‘ந பரேன பரஸ்ஸ ஜானிங் காரேதீ’’தி. மெத்தாய வா அங்ஸோ அவிஹேட²னட்டே²ன அவயவபூ⁴தோதி மெத்தங்ஸோ.
Idāni aparepi diṭṭhadhammikasamparāyike mettābhāvanāya ānisaṃse dassetuṃ ‘‘yo na hantī’’tiādi vuttaṃ. Tattha yoti mettābrahmavihārabhāvanānuyutto puggalo. Na hantīti teneva mettābhāvanānubhāvena dūravikkhambhitabyāpādatāya na kañci sattaṃ hiṃsati, leḍḍudaṇḍādīhi na vibādhati vā. Na ghātetīti paraṃ samādapetvā na satte mārāpeti na vibādhāpeti ca. Na jinātīti sārambhaviggāhikakathādivasena na kañci jināti sārambhasseva abhāvato, jānikaraṇavasena vā aṭṭakaraṇādinā na kañci jināti. Tenāha ‘‘na attanā parassa jāniṃ karotī’’ti. Na jāpayeti parehi payojetvā paresampi dhanajāniṃ na kārāpeyya. Tenāha ‘‘na parena parassa jāniṃ kāretī’’ti. Mettāya vā aṃso aviheṭhanaṭṭhena avayavabhūtoti mettaṃso.
மெத்தாஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Mettāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 1. மெத்தாஸுத்தங் • 1. Mettāsuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. மெத்தாஸுத்தவண்ணனா • 1. Mettāsuttavaṇṇanā