Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
੩. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ
3. Micchādiṭṭhiniddeso
੧੩੬. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਕਤਮੇਹਿ ਦਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਭਿਨਿવੇਸੋ ਹੋਤਿ? ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ – વਤ੍ਥੁ 1। ਏવਂવਾਦੋ ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿવੇਸਪਰਾਮਾਸੋ 2 ਦਿਟ੍ਠਿ। ਦਿਟ੍ਠਿ ਨ વਤ੍ਥੁ, વਤ੍ਥੁ ਨ ਦਿਟ੍ਠਿ। ਅਞ੍ਞਾ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਞ੍ਞਂ વਤ੍ਥੁ। ਯਾ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿ ਯਞ੍ਚ વਤ੍ਥੁ – ਅਯਂ ਪਠਮਾ ਮਿਚ੍ਛਾવਤ੍ਥੁਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਤ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਇਮਾਨਿ ਸਞ੍ਞੋਜਨਾਨਿ, ਨ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋ। ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿ – વਤ੍ਥੁ…ਪੇ॰… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤ’’ਨ੍ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ… ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ 3 ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ, ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ, ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ – વਤ੍ਥੁ। ਏવਂવਾਦੋ ਮਿਚ੍ਛਾਭਿਨਿવੇਸਪਰਾਮਾਸੋ ਦਿਟ੍ਠਿ। ਦਿਟ੍ਠਿ ਨ વਤ੍ਥੁ, વਤ੍ਥੁ ਨ ਦਿਟ੍ਠਿ। ਅਞ੍ਞਾ ਦਿਟ੍ਠਿ, ਅਞ੍ਞਂ વਤ੍ਥੁ। ਯਾ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿ ਯਞ੍ਚ વਤ੍ਥੁ – ਅਯਂ ਦਸਮਾ ਮਿਚ੍ਛਾવਤ੍ਥੁਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਤ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਦ੍વੇવ ਗਤਿਯੋ…ਪੇ॰… ਇਮਾਨਿ ਸਞ੍ਞੋਜਨਾਨਿ, ਨ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਯੋ। ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਇਮੇਹਿ ਦਸਹਾਕਾਰੇਹਿ ਅਭਿਨਿવੇਸੋ ਹੋਤਿ।
136. Micchādiṭṭhiyā katamehi dasahākārehi abhiniveso hoti? ‘‘Natthi dinna’’nti – vatthu 4. Evaṃvādo micchābhinivesaparāmāso 5 diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā micchāvatthukā micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhi diṭṭhivipatti…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. ‘‘Natthi yiṭṭha’’nti – vatthu…pe… ‘‘natthi huta’’nti – vatthu… ‘‘natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko’’ti – vatthu… ‘‘natthi ayaṃ loko’’ti – vatthu… ‘‘natthi paro loko’’ti – vatthu… ‘‘natthi mātā’’ti – vatthu… ‘‘natthi pitā’’ti – vatthu… ‘‘natthi sattā opapātikā’’ti – vatthu… ‘‘natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā 6 sammāpaṭipannā, ye imañca lokaṃ, parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’’ti – vatthu. Evaṃvādo micchābhinivesaparāmāso diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ dasamā micchāvatthukā micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhi diṭṭhivipatti…pe… micchādiṭṭhikassa purisapuggalassa dveva gatiyo…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. Micchādiṭṭhiyā imehi dasahākārehi abhiniveso hoti.
ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਤਤਿਯੋ।
Micchādiṭṭhiniddeso tatiyo.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ੩. ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 3. Micchādiṭṭhiniddesavaṇṇanā