Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मिलिन्दपञ्हपाळि • Milindapañhapāḷi

    ७. मिगङ्गपञ्हो

    7. Migaṅgapañho

    . ‘‘भन्ते नागसेन, ‘मिगस्स तीणि अङ्गानि गहेतब्बानी’ति यं वदेसि, कतमानि तानि तीणि अङ्गानि गहेतब्बानी’’ति? ‘‘यथा, महाराज, मिगो दिवा अरञ्‍ञे चरति, रत्तिं अब्भोकासे, एवमेव खो, महाराज, योगिना योगावचरेन दिवा अरञ्‍ञे विहरितब्बं, रत्तिं अब्भोकासे। इदं, महाराज, मिगस्स पठमं अङ्गं गहेतब्बं।

    7. ‘‘Bhante nāgasena, ‘migassa tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, migo divā araññe carati, rattiṃ abbhokāse, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena divā araññe viharitabbaṃ, rattiṃ abbhokāse. Idaṃ, mahārāja, migassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘भासितम्पेतं, महाराज, भगवता देवातिदेवेन लोमहंसनपरियाये –

    ‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena lomahaṃsanapariyāye –

    ‘सो खो अहं, सारिपुत्त, या ता रत्तियो सीता हेमन्तिका अन्तरट्ठका हिमपातसमया 1, तथारूपासु रत्तीसु रत्तिं अब्भोकासे विहरामि, दिवा वनसण्डे। गिम्हानं पच्छिमे मासे दिवा अब्भोकासे विहरामि, रत्तिं वनसण्डे’ति।

    ‘So kho ahaṃ, sāriputta, yā tā rattiyo sītā hemantikā antaraṭṭhakā himapātasamayā 2, tathārūpāsu rattīsu rattiṃ abbhokāse viharāmi, divā vanasaṇḍe. Gimhānaṃ pacchime māse divā abbhokāse viharāmi, rattiṃ vanasaṇḍe’ti.

    ‘‘पुन चपरं, महाराज, मिगो सत्तिम्हि वा सरे वा ओपतन्ते वञ्‍चेति 3 पलायति, न कायमुपनेति, एवमेव खो, महाराज, योगिना योगावचरेन किलेसेसु ओपतन्तेसु वञ्‍चयितब्बं 4 पलायितब्बं, न चित्तमुपनेतब्बं। इदं, महाराज, मिगस्स दुतियं अङ्गं गहेतब्बं।

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, migo sattimhi vā sare vā opatante vañceti 5 palāyati, na kāyamupaneti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena kilesesu opatantesu vañcayitabbaṃ 6 palāyitabbaṃ, na cittamupanetabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, migassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘पुन चपरं, महाराज, मिगो मनुस्से दिस्वा येन वा तेन वा पलायति ‘मा मं ते अद्दसंसू’ति, एवमेव खो, महाराज, योगिना योगावचरेन भण्डनकलहविग्गहविवादसीले दुस्सीले कुसीते सङ्गणिकारामे दिस्वा येन वा तेन वा पलायितब्बं ‘मा मं ते अद्दसंसु, अहञ्‍च ते मा अद्दस’न्ति। इदं, महाराज, मिगस्स ततियं अङ्गं गहेतब्बं। भासितम्पेतं, महाराज, थेरेन सारिपुत्तेन धम्मसेनापतिना –

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, migo manusse disvā yena vā tena vā palāyati ‘mā maṃ te addasaṃsū’ti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena bhaṇḍanakalahaviggahavivādasīle dussīle kusīte saṅgaṇikārāme disvā yena vā tena vā palāyitabbaṃ ‘mā maṃ te addasaṃsu, ahañca te mā addasa’nti. Idaṃ, mahārāja, migassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –

    ‘‘‘मा मे कदाचि पापिच्छो, कुसीतो हीनवीरियो।

    ‘‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;

    अप्पस्सुतो अनाचारो, सम्मतो 7 अहु कत्थची’’’ति॥

    Appassuto anācāro, sammato 8 ahu katthacī’’’ti.

    मिगङ्गपञ्हो सत्तमो।

    Migaṅgapañho sattamo.







    Footnotes:
    1. अन्तरट्ठके हिमपातसमये (सी॰ पी॰ क॰)
    2. antaraṭṭhake himapātasamaye (sī. pī. ka.)
    3. वज्‍जेति (क॰)
    4. वज्‍जयितब्बं (क॰)
    5. vajjeti (ka.)
    6. vajjayitabbaṃ (ka.)
    7. समेतो (सी॰ पी॰)
    8. sameto (sī. pī.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact