| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៥-១០. មិគសាលាសុត្តាទិវណ្ណនា
5-10. Migasālāsuttādivaṇṇanā
៧៥-៨០. បញ្ចមេ ឥមស្ស ហិ បុគ្គលស្ស សីលវិរហិតស្ស បញ្ញា សីលំ បរិធោវតីតិ អខណ្ឌាទិភាវាបាទនេន សីលំ អាទិមជ្ឈបរិយោសានេសុ បញ្ញាយ សុវិសោធិតំ ករោតិ។ យស្ស ហិ អព្ភន្តរេ សីលសំវរោ នត្ថិ, ឧគ្ឃដិតញ្ញុតាយ បន ចាតុប្បទិកគាថាបរិយោសានេ បញ្ញាយ សីលំ ធោវិត្វា សហ បដិសម្ភិទាហិ អរហត្តំ បាបុណាតិ, អយំ បញ្ញាយ សីលំ ធោវតិ នាម សេយ្យថាបិ សន្តតិមហាមត្តោ។
75-80. Pañcame imassa hi puggalassa sīlavirahitassa paññā sīlaṃ paridhovatīti akhaṇḍādibhāvāpādanena sīlaṃ ādimajjhapariyosānesu paññāya suvisodhitaṃ karoti. Yassa hi abbhantare sīlasaṃvaro natthi, ugghaṭitaññutāya pana cātuppadikagāthāpariyosāne paññāya sīlaṃ dhovitvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇāti, ayaṃ paññāya sīlaṃ dhovati nāma seyyathāpi santatimahāmatto.
សីលវា បន បញ្ញំ ធោវតិ។ យស្ស (ទី. និ. អដ្ឋ. ១.៣១៧) ហិ បុថុជ្ជនស្ស សីលំ សដ្ឋិអសីតិវស្សានិ អខណ្ឌំ ហោតិ, សោ មរណកាលេបិ សព្ពកិលេសេ ឃាតេត្វា សីលេន បញ្ញំ ធោវិត្វា អរហត្តំ គណ្ហាតិ កន្ទរសាលបរិវេណេ មហាសដ្ឋិវស្សត្ថេរោ វិយ។ ថេរេ កិរ មរណមញ្ចេ និបជ្ជិត្វា ពលវវេទនាយ និត្ថុនន្តេ តិស្សមហារាជា ‘‘ថេរំ បស្សិស្សាមី’’តិ គន្ត្វា បរិវេណទ្វារេ ឋិតោ តំ សទ្ទំ សុត្វា បុច្ឆិ ‘‘កស្ស សទ្ទោ អយ’’ន្តិ។ ថេរស្ស និត្ថុននសទ្ទោតិ។ ‘‘បព្ពជ្ជាយ សដ្ឋិវស្សេន វេទនាបរិគ្គហមត្តម្បិ ន កតំ, ឥទានិ ន តំ វន្ទិស្សាមី’’តិ និវត្តិត្វា មហាពោធិំ វន្ទិតុំ គតោ។ តតោ ឧបដ្ឋាកទហរោ ថេរំ អាហ ‘‘កិំ នោ, ភន្តេ, លជ្ជាបេថ, សទ្ធោបិ រាជា វិប្បដិសារី ហុត្វា ‘ន វន្ទិស្សាមី’តិ គតោ’’តិ។ កស្មា, អាវុសោតិ? តុម្ហាកំ និត្ថុននសទ្ទំ សុត្វាតិ។ ‘‘តេន ហិ មេ ឱកាសំ ករោថា’’តិ វត្វា វេទនំ វិក្ខម្ភេត្វា អរហត្តំ បត្វា ទហរស្ស សញ្ញំ អទាសិ ‘‘គច្ឆាវុសោ, ឥទានិ រាជានំ អម្ហេ វន្ទាបេហី’’តិ។ ទហរោ គន្ត្វា ‘‘ឥទានិ កិរ ថេរំ វន្ទថា’’តិ អាហ។ រាជា សុសុមារបតិតេន ថេរំ វន្ទន្តោ ‘‘នាហំ អយ្យស្ស អរហត្តំ វន្ទាមិ, បុថុជ្ជនភូមិយំ បន ឋត្វា រក្ខិតសីលមេវ វន្ទាមី’’តិ អាហ។ ឯវំ សីលេន បញ្ញំ ធោវតិ នាម។ សេសំ វុត្តមេវ។ ឆដ្ឋាទីសុ នត្ថិ វត្តព្ពំ។
Sīlavā pana paññaṃ dhovati. Yassa (dī. ni. aṭṭha. 1.317) hi puthujjanassa sīlaṃ saṭṭhiasītivassāni akhaṇḍaṃ hoti, so maraṇakālepi sabbakilese ghātetvā sīlena paññaṃ dhovitvā arahattaṃ gaṇhāti kandarasālapariveṇe mahāsaṭṭhivassatthero viya. There kira maraṇamañce nipajjitvā balavavedanāya nitthunante tissamahārājā ‘‘theraṃ passissāmī’’ti gantvā pariveṇadvāre ṭhito taṃ saddaṃ sutvā pucchi ‘‘kassa saddo aya’’nti. Therassa nitthunanasaddoti. ‘‘Pabbajjāya saṭṭhivassena vedanāpariggahamattampi na kataṃ, idāni na taṃ vandissāmī’’ti nivattitvā mahābodhiṃ vandituṃ gato. Tato upaṭṭhākadaharo theraṃ āha ‘‘kiṃ no, bhante, lajjāpetha, saddhopi rājā vippaṭisārī hutvā ‘na vandissāmī’ti gato’’ti. Kasmā, āvusoti? Tumhākaṃ nitthunanasaddaṃ sutvāti. ‘‘Tena hi me okāsaṃ karothā’’ti vatvā vedanaṃ vikkhambhetvā arahattaṃ patvā daharassa saññaṃ adāsi ‘‘gacchāvuso, idāni rājānaṃ amhe vandāpehī’’ti. Daharo gantvā ‘‘idāni kira theraṃ vandathā’’ti āha. Rājā susumārapatitena theraṃ vandanto ‘‘nāhaṃ ayyassa arahattaṃ vandāmi, puthujjanabhūmiyaṃ pana ṭhatvā rakkhitasīlameva vandāmī’’ti āha. Evaṃ sīlena paññaṃ dhovati nāma. Sesaṃ vuttameva. Chaṭṭhādīsu natthi vattabbaṃ.
មិគសាលាសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Migasālāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
អាកង្ខវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ākaṅkhavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៥. មិគសាលាសុត្តំ • 5. Migasālāsuttaṃ
៦. តយោធម្មសុត្តំ • 6. Tayodhammasuttaṃ
៧. កាកសុត្តំ • 7. Kākasuttaṃ
៨. និគណ្ឋសុត្តំ • 8. Nigaṇṭhasuttaṃ
៩. អាឃាតវត្ថុសុត្តំ • 9. Āghātavatthusuttaṃ
១០. អាឃាតបដិវិនយសុត្តំ • 10. Āghātapaṭivinayasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៥. មិគសាលាសុត្តវណ្ណនា • 5. Migasālāsuttavaṇṇanā
៧. កាកសុត្តវណ្ណនា • 7. Kākasuttavaṇṇanā
៩. អាឃាតវត្ថុសុត្តវណ្ណនា • 9. Āghātavatthusuttavaṇṇanā
