Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    5. මිගසාලාසුත්‌තං

    5. Migasālāsuttaṃ

    75. එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන මිගසාලාය උපාසිකාය නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො මිගසාලා උපාසිකා යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නා ඛො මිගසාලා උපාසිකා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොච –

    75. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmā ānando pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena migasālāya upāsikāya nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho migasālā upāsikā yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho migasālā upāsikā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –

    ‘‘කථං කථං නාමායං, භන්‌තෙ ආනන්‌ද, භගවතා ධම්‌මො දෙසිතො අඤ්‌ඤෙය්‍යො, යත්‍ර හි නාම බ්‍රහ්‌මචාරී ච අබ්‍රහ්‌මචාරී ච උභො සමසමගතිකා භවිස්‌සන්‌ති අභිසම්‌පරායං. පිතා මෙ, භන්‌තෙ, පුරාණො බ්‍රහ්‌මචාරී හොති ආරාචාරී 1 විරතො මෙථුනා ගාමධම්‌මා. සො කාලඞ්‌කතො භගවතා බ්‍යාකතො – ‘සකදාගාමී සත්‌තො 2 තුසිතං කායං උපපන්‌නො’ති. පිතාමහො මෙ 3, භන්‌තෙ, ඉසිදත්‌තො අබ්‍රහ්‌මචාරී අහොසි සදාරසන්‌තුට්‌ඨො. සොපි කාලඞ්‌කතො භගවතා බ්‍යාකතො – ‘සකදාගාමී සත්‌තො තුසිතං කායං උපපන්‌නො’ති.

    ‘‘Kathaṃ kathaṃ nāmāyaṃ, bhante ānanda, bhagavatā dhammo desito aññeyyo, yatra hi nāma brahmacārī ca abrahmacārī ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāyaṃ. Pitā me, bhante, purāṇo brahmacārī hoti ārācārī 4 virato methunā gāmadhammā. So kālaṅkato bhagavatā byākato – ‘sakadāgāmī satto 5 tusitaṃ kāyaṃ upapanno’ti. Pitāmaho me 6, bhante, isidatto abrahmacārī ahosi sadārasantuṭṭho. Sopi kālaṅkato bhagavatā byākato – ‘sakadāgāmī satto tusitaṃ kāyaṃ upapanno’ti.

    ‘‘කථං කථං නාමායං, භන්‌තෙ ආනන්‌ද, භගවතා ධම්‌මො දෙසිතො අඤ්‌ඤෙය්‍යො, යත්‍ර හි නාම බ්‍රහ්‌මචාරී ච අබ්‍රහ්‌මචාරී ච උභො සමසමගතිකා භවිස්‌සන්‌ති අභිසම්‌පරාය’’න්‌ති? ‘‘එවං ඛො පනෙතං, භගිනි, භගවතා බ්‍යාකත’’න්‌ති.

    ‘‘Kathaṃ kathaṃ nāmāyaṃ, bhante ānanda, bhagavatā dhammo desito aññeyyo, yatra hi nāma brahmacārī ca abrahmacārī ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāya’’nti? ‘‘Evaṃ kho panetaṃ, bhagini, bhagavatā byākata’’nti.

    අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො මිගසාලාය උපාසිකාය නිවෙසනෙ පිණ්‌ඩපාතං ගහෙත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කාමි. අථ ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො පච්‌ඡාභත්‌තං පිණ්‌ඩපාතපටික්‌කන්‌තො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච –

    Atha kho āyasmā ānando migasālāya upāsikāya nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho āyasmā ānando pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘ඉධාහං , භන්‌තෙ, පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන මිගසාලාය උපාසිකාය නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදිං. අථ ඛො, භන්‌තෙ, මිගසාලා උපාසිකා යෙනාහං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා මං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නා ඛො, භන්‌තෙ, මිගසාලා උපාසිකා මං එතදවොච –

    ‘‘Idhāhaṃ , bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena migasālāya upāsikāya nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃ. Atha kho, bhante, migasālā upāsikā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho, bhante, migasālā upāsikā maṃ etadavoca –

    ‘කථං කථං නාමායං, භන්‌තෙ ආනන්‌ද, භගවතා ධම්‌මො දෙසිතො අඤ්‌ඤෙය්‍යො, යත්‍ර හි නාම බ්‍රහ්‌මචාරී ච අබ්‍රහ්‌මචාරී ච උභො සමසමගතිකා භවිස්‌සන්‌ති අභිසම්‌පරායං. පිතා මෙ, භන්‌තෙ, පුරාණො බ්‍රහ්‌මචාරී අහොසි ආරාචාරී විරතො මෙථුනා ගාමධම්‌මා. සො කාලඞ්‌කතො භගවතා බ්‍යාකතො සකදාගාමී සත්‌තො තුසිතං කායං උපපන්‌නොති. පිතාමහො මෙ, භන්‌තෙ, ඉසිදත්‌තො අබ්‍රහ්‌මචාරී අහොසි සදාරසන්‌තුට්‌ඨො. සොපි කාලඞ්‌කතො භගවතා බ්‍යාකතො – සකදාගාමී සත්‌තො තුසිතං කායං උපපන්‌නොති.

    ‘Kathaṃ kathaṃ nāmāyaṃ, bhante ānanda, bhagavatā dhammo desito aññeyyo, yatra hi nāma brahmacārī ca abrahmacārī ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāyaṃ. Pitā me, bhante, purāṇo brahmacārī ahosi ārācārī virato methunā gāmadhammā. So kālaṅkato bhagavatā byākato sakadāgāmī satto tusitaṃ kāyaṃ upapannoti. Pitāmaho me, bhante, isidatto abrahmacārī ahosi sadārasantuṭṭho. Sopi kālaṅkato bhagavatā byākato – sakadāgāmī satto tusitaṃ kāyaṃ upapannoti.

    කථං කථං නාමායං, භන්‌තෙ ආනන්‌ද, භගවතා ධම්‌මො දෙසිතො අඤ්‌ඤෙය්‍යො, යත්‍ර හි නාම බ්‍රහ්‌මචාරී ච අබ්‍රහ්‌මචාරී ච උභො සමසමගතිකා භවිස්‌සන්‌ති අභිසම්‌පරාය’න්‌ති? එවං වුත්‌තෙ අහං, භන්‌තෙ, මිගසාලං උපාසිකං එතදවොචං – ‘එවං ඛො පනෙතං, භගිනි, භගවතා බ්‍යාකත’’’න්‌ති.

    Kathaṃ kathaṃ nāmāyaṃ, bhante ānanda, bhagavatā dhammo desito aññeyyo, yatra hi nāma brahmacārī ca abrahmacārī ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāya’nti? Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, migasālaṃ upāsikaṃ etadavocaṃ – ‘evaṃ kho panetaṃ, bhagini, bhagavatā byākata’’’nti.

    ‘‘කා චානන්‌ද, මිගසාලා උපාසිකා බාලා අබ්‍යත්‌තා අම්‌මකා අම්‌මකපඤ්‌ඤා 7, කෙ ච පුරිසපුග්‌ගලපරොපරියෙ ඤාණෙ?

    ‘‘Kā cānanda, migasālā upāsikā bālā abyattā ammakā ammakapaññā 8, ke ca purisapuggalaparopariye ñāṇe?

    ‘‘දසයිමෙ, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලා සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා ලොකස්‌මිං. කතමෙ දස? ඉධානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො දුස්‌සීලො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං නප්‌පජානාති, යත්‌ථස්‌ස තං දුස්‌සීල්‍යං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි අකතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි අකතං හොති, දිට්‌ඨියාපි අප්‌පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං න ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා හානාය පරෙති, නො විසෙසාය; හානගාමීයෙව හොති, නො විසෙසගාමී.

    ‘‘Dasayime, ānanda, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame dasa? Idhānanda, ekacco puggalo dussīlo hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa taṃ dussīlyaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi akataṃ hoti, bāhusaccenapi akataṃ hoti, diṭṭhiyāpi appaṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ na labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hānāya pareti, no visesāya; hānagāmīyeva hoti, no visesagāmī.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො දුස්‌සීලො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං දුස්‌සීල්‍යං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං 9 හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා විසෙසාය පරෙති, නො හානාය; විසෙසගාමීයෙව හොති, නො හානගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo dussīlo hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa taṃ dussīlyaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ 10 hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā visesāya pareti, no hānāya; visesagāmīyeva hoti, no hānagāmī.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද, පමාණිකා පමිණන්‌ති – ‘ඉමස්‌සපි තෙව ධම්‌මා, අපරස්‌සපි තෙව ධම්‌මා. කස්‌මා නෙසං එකො හීනො එකො පණීතො’ති? තඤ්‌හි තෙසං, ආනන්‌ද, හොති දීඝරත්‌තං අහිතාය දුක්‌ඛාය.

    ‘‘Tatrānanda, pamāṇikā pamiṇanti – ‘imassapi teva dhammā, aparassapi teva dhammā. Kasmā nesaṃ eko hīno eko paṇīto’ti? Tañhi tesaṃ, ānanda, hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද, ය්‌වායං පුග්‌ගලො දුස්‌සීලො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං දුස්‌සීල්‍යං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. අයං, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලො අමුනා පුරිමෙන පුග්‌ගලෙන අභික්‌කන්‌තතරො ච පණීතතරො ච. තං කිස්‌ස හෙතු? ඉමං හානන්‌ද, පුග්‌ගලං ධම්‌මසොතො නිබ්‌බහති. තදන්‌තරං කො ජානෙය්‍ය, අඤ්‌ඤත්‍ර තථාගතෙන! තස්‌මාතිහානන්‌ද, මා පුග්‌ගලෙසු පමාණිකා අහුවත්‌ථ , මා පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හිත්‌ථ. ඛඤ්‌ඤති හානන්‌ද, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හන්‌තො. අහං වා, ආනන්‌ද 11, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හෙය්‍යං යො වා පනස්‌ස මාදිසො.

    ‘‘Tatrānanda, yvāyaṃ puggalo dussīlo hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa taṃ dussīlyaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. Ayaṃ, ānanda, puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Imaṃ hānanda, puggalaṃ dhammasoto nibbahati. Tadantaraṃ ko jāneyya, aññatra tathāgatena! Tasmātihānanda, mā puggalesu pamāṇikā ahuvattha , mā puggalesu pamāṇaṃ gaṇhittha. Khaññati hānanda, puggalesu pamāṇaṃ gaṇhanto. Ahaṃ vā, ānanda 12, puggalesu pamāṇaṃ gaṇheyyaṃ yo vā panassa mādiso.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලවා හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං නප්‌පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං සීලං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි අකතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි අකතං හොති, දිට්‌ඨියාපි අප්‌පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං න ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා හානාය පරෙති, නො විසෙසාය; හානගාමීයෙව හොති, නො විසෙසගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo sīlavā hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti yatthassa taṃ sīlaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi akataṃ hoti, bāhusaccenapi akataṃ hoti, diṭṭhiyāpi appaṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ na labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hānāya pareti, no visesāya; hānagāmīyeva hoti, no visesagāmī.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො සීලවා හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං සීලං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා විසෙසාය පරෙති, නො හානාය; විසෙසගාමීයෙව හොති, නො හානගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo sīlavā hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa taṃ sīlaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā visesāya pareti, no hānāya; visesagāmīyeva hoti, no hānagāmī.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද, පමාණිකා පමිණන්‌ති…පෙ.… අහං වා, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හෙය්‍යං යො වා පනස්‌ස මාදිසො.

    ‘‘Tatrānanda, pamāṇikā pamiṇanti…pe… ahaṃ vā, ānanda, puggalesu pamāṇaṃ gaṇheyyaṃ yo vā panassa mādiso.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො තිබ්‌බරාගො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං නප්‌පජානාති යත්‌ථස්‌ස සො රාගො අපරිසෙසො නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි අකතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි අකතං හොති, දිට්‌ඨියාපි අප්‌පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං න ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා හානාය පරෙති, නො විසෙසාය; හානගාමීයෙව හොති, නො විසෙසගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo tibbarāgo hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti yatthassa so rāgo apariseso nirujjhati. Tassa savanenapi akataṃ hoti, bāhusaccenapi akataṃ hoti, diṭṭhiyāpi appaṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ na labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hānāya pareti, no visesāya; hānagāmīyeva hoti, no visesagāmī.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො තිබ්‌බරාගො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස සො රාගො අපරිසෙසො නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා විසෙසාය පරෙති, නො හානාය; විසෙසගාමීයෙව හොති, නො හානගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo tibbarāgo hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa so rāgo apariseso nirujjhati. Tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā visesāya pareti, no hānāya; visesagāmīyeva hoti, no hānagāmī.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද , පමාණිකා පමිණන්‌ති…පෙ.… අහං වා, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හෙය්‍යං යො වා පනස්‌ස මාදිසො.

    ‘‘Tatrānanda , pamāṇikā pamiṇanti…pe… ahaṃ vā, ānanda, puggalesu pamāṇaṃ gaṇheyyaṃ yo vā panassa mādiso.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො කොධනො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං නප්‌පජානාති යත්‌ථස්‌ස සො කොධො අපරිසෙසො නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි අකතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි අකතං හොති, දිට්‌ඨියාපි අප්‌පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං න ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා හානාය පරෙති, නො විසෙසාය; හානගාමීයෙව හොති, නො විසෙසගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo kodhano hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti yatthassa so kodho apariseso nirujjhati. Tassa savanenapi akataṃ hoti, bāhusaccenapi akataṃ hoti, diṭṭhiyāpi appaṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ na labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hānāya pareti, no visesāya; hānagāmīyeva hoti, no visesagāmī.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො කොධනො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස සො කොධො අපරිසෙසො නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා විසෙසාය පරෙති, නො හානාය; විසෙසගාමීයෙව හොති, නො හානගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo kodhano hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa so kodho apariseso nirujjhati. Tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā visesāya pareti, no hānāya; visesagāmīyeva hoti, no hānagāmī.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද, පමාණිකා පමිණන්‌ති…පෙ.… අහං වා, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හෙය්‍යං යො වා පනස්‌ස මාදිසො.

    ‘‘Tatrānanda, pamāṇikā pamiṇanti…pe… ahaṃ vā, ānanda, puggalesu pamāṇaṃ gaṇheyyaṃ yo vā panassa mādiso.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො උද්‌ධතො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං නප්‌පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං උද්‌ධච්‌චං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි අකතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි අකතං හොති, දිට්‌ඨියාපි අප්‌පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං න ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා හානාය පරෙති, නො විසෙසාය; හානගාමීයෙව හොති, නො විසෙසගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo uddhato hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti yatthassa taṃ uddhaccaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi akataṃ hoti, bāhusaccenapi akataṃ hoti, diṭṭhiyāpi appaṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ na labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā hānāya pareti, no visesāya; hānagāmīyeva hoti, no visesagāmī.

    ‘‘ඉධ පනානන්‌ද, එකච්‌චො පුග්‌ගලො උද්‌ධතො හොති. තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං උද්‌ධච්‌චං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා විසෙසාය පරෙති, නො හානාය; විසෙසගාමීයෙව හොති, නො හානගාමී.

    ‘‘Idha panānanda, ekacco puggalo uddhato hoti. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa taṃ uddhaccaṃ aparisesaṃ nirujjhati. Tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā visesāya pareti, no hānāya; visesagāmīyeva hoti, no hānagāmī.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද , පමාණිකා පමිණන්‌ති – ‘ඉමස්‌සපි තෙව ධම්‌මා, අපරස්‌සපි තෙව ධම්‌මා. කස්‌මා නෙසං එකො හීනො එකො පණීතො’ති? තඤ්‌හි තෙසං, ආනන්‌ද, හොති දීඝරත්‌තං අහිතාය දුක්‌ඛාය.

    ‘‘Tatrānanda , pamāṇikā pamiṇanti – ‘imassapi teva dhammā, aparassapi teva dhammā. Kasmā nesaṃ eko hīno eko paṇīto’ti? Tañhi tesaṃ, ānanda, hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya.

    ‘‘තත්‍රානන්‌ද, ය්‌වායං පුග්‌ගලො උද්‌ධතො හොති තඤ්‌ච චෙතොවිමුත්‌තිං පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තිං යථාභූතං පජානාති යත්‌ථස්‌ස තං උද්‌ධච්‌චං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣති, තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොති, බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොති, දිට්‌ඨියාපි පටිවිද්‌ධං හොති, සාමායිකම්‌පි විමුත්‌තිං ලභති. අයං, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලො අමුනා පුරිමෙන පුග්‌ගලෙන අභික්‌කන්‌තතරො ච පණීතතරො ච. තං කිස්‌ස හෙතු ? ඉමං හානන්‌ද, පුග්‌ගලං ධම්‌මසොතො නිබ්‌බහති. තදන්‌තරං කො ජානෙය්‍ය අඤ්‌ඤත්‍ර තථාගතෙන! තස්‌මාතිහානන්‌ද, මා පුග්‌ගලෙසු පමාණිකා අහුවත්‌ථ; මා පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හිත්‌ථ. ඛඤ්‌ඤති හානන්‌ද, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හන්‌තො. අහං වා, ආනන්‌ද, පුග්‌ගලෙසු පමාණං ගණ්‌හෙය්‍යං යො වා පනස්‌ස මාදිසො.

    ‘‘Tatrānanda, yvāyaṃ puggalo uddhato hoti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa taṃ uddhaccaṃ aparisesaṃ nirujjhati, tassa savanenapi kataṃ hoti, bāhusaccenapi kataṃ hoti, diṭṭhiyāpi paṭividdhaṃ hoti, sāmāyikampi vimuttiṃ labhati. Ayaṃ, ānanda, puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu ? Imaṃ hānanda, puggalaṃ dhammasoto nibbahati. Tadantaraṃ ko jāneyya aññatra tathāgatena! Tasmātihānanda, mā puggalesu pamāṇikā ahuvattha; mā puggalesu pamāṇaṃ gaṇhittha. Khaññati hānanda, puggalesu pamāṇaṃ gaṇhanto. Ahaṃ vā, ānanda, puggalesu pamāṇaṃ gaṇheyyaṃ yo vā panassa mādiso.

    ‘‘කා චානන්‌ද, මිගසාලා උපාසිකා බාලා අබ්‍යත්‌තා අම්‌මකා අම්‌මකපඤ්‌ඤා, කෙ ච පුරිසපුග්‌ගලපරොපරියෙ ඤාණෙ! ඉමෙ ඛො, ආනන්‌ද, දස පුග්‌ගලා සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා ලොකස්‌මිං.

    ‘‘Kā cānanda, migasālā upāsikā bālā abyattā ammakā ammakapaññā, ke ca purisapuggalaparopariye ñāṇe! Ime kho, ānanda, dasa puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ.

    ‘‘යථාරූපෙන, ආනන්‌ද, සීලෙන පුරාණො සමන්‌නාගතො අහොසි තථාරූපෙන සීලෙන ඉසිදත්‌තො සමන්‌නාගතො අභවිස්‌ස, නයිධ පුරාණො ඉසිදත්‌තස්‌ස ගතිම්‌පි අඤ්‌ඤස්‌ස. යථාරූපාය චානන්‌ද, පඤ්‌ඤාය ඉසිදත්‌තො සමන්‌නාගතො අහොසි තථාරූපාය පඤ්‌ඤාය පුරාණො සමන්‌නාගතො අභවිස්‌ස, නයිධ ඉසිදත්‌තො පුරාණස්‌ස ගතිම්‌පි අඤ්‌ඤස්‌ස. ඉති ඛො, ආනන්‌ද, ඉමෙ පුග්‌ගලා උභො එකඞ්‌ගහීනා’’ති. පඤ්‌චමං.

    ‘‘Yathārūpena, ānanda, sīlena purāṇo samannāgato ahosi tathārūpena sīlena isidatto samannāgato abhavissa, nayidha purāṇo isidattassa gatimpi aññassa. Yathārūpāya cānanda, paññāya isidatto samannāgato ahosi tathārūpāya paññāya purāṇo samannāgato abhavissa, nayidha isidatto purāṇassa gatimpi aññassa. Iti kho, ānanda, ime puggalā ubho ekaṅgahīnā’’ti. Pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. අනාචාරී (ක.)
    2. සකදාගාමිසත්‌තො (සී. ස්‍යා. පී.)
    3. පෙත්‌තාපි යො මෙ (සී.), පිත පියො මෙ (ස්‍යා.) අ. නි. 6.44
    4. anācārī (ka.)
    5. sakadāgāmisatto (sī. syā. pī.)
    6. pettāpi yo me (sī.), pita piyo me (syā.) a. ni. 6.44
    7. අම්‌බකා අම්‌බකපඤ්‌ඤා (සී. පී.), අන්‌ධකා අන්‌ධකපඤ්‌ඤා (ස්‍යා.)
    8. ambakā ambakapaññā (sī. pī.), andhakā andhakapaññā (syā.)
    9. සුප්‌පටිවිද්‌ධං (ස්‍යා.)
    10. suppaṭividdhaṃ (syā.)
    11. අහඤ්‌චානන්‌ද (සී. ස්‍යා. ක.) අ. නි. 6.44 පස්‌සිතබ්‌බං
    12. ahañcānanda (sī. syā. ka.) a. ni. 6.44 passitabbaṃ



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5. මිගසාලාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Migasālāsuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 5-10. මිගසාලාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-10. Migasālāsuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact