| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
5. මිගසාලාසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Migasālāsuttavaṇṇanā
75. පඤ්‌චමස්‌ස ආදිම්‌හි තාව යං වත්‌තබ්‌බං, තං ඡක්‌කනිපාතෙ වුත්‌තමෙව. දුස්‌සීලො හොතීතිආදීසු පන දුස්‌සීලොති නිස්‌සීලො. චෙතොවිමුත්‌තින්‌ති ඵලසමාධිං. පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තින්‌ති ඵලඤාණං. නප්‌පජානාතීති උග්‌ගහපරිපුච්‌ඡාවසෙන න ජානාති. දුස්‌සීල්‍යං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣතීති එත්‌ථ පඤ්‌ච දුස්‌සීල්‍යානි තාව සොතාපත්‌තිමග්‌ගෙන පහීයන්‌ති, දස අරහත්‌තමග්‌ගෙන. ඵලක්‌ඛණෙ තානි පහීනානි නාම හොන්‌ති. ඵලක්‌ඛණං සන්‌ධාය ඉධ ‘‘නිරුජ්‌ඣතී’’ති වුත්‌තං. පුථුජ්‌ජනස්‌ස සීලං පඤ්‌චහි කාරණෙහි භිජ්‌ජති පාරාජිකාපජ්‌ජනෙන සික්‌ඛාපච්‌චක්‌ඛානෙන තිත්‌ථියපක්‌ඛන්‌දනෙන අරහත්‌තෙන මරණෙනාති. තත්‌ථ පුරිමා තයො භාවනාපරිහානාය සංවත්‌තන්‌ති, චතුත්‌ථො වඩ්‌ඪියා, පඤ්‌චමො නෙව හානාය න වඩ්‌ඪියා. කථං පනෙතං අරහත්‌තෙන සීලං භිජ්‌ජතීති? පුථුජ්‌ජනස්‌ස හි සීලං අච්‌චන්‌තකුසලමෙව හොති, අරහත්‌තමග්‌ගො ච කුසලාකුසලකම්‌මක්‌ඛයාය සංවත්‌තතීති එවං තෙන තං භිජ්‌ජති. සවනෙනපි අකතං හොතීති සොතබ්‌බයුත්‌තකං අස්‌සුතං හොති. බාහුසච්‌චෙනපි අකතං හොතීති එත්‌ථ බාහුසච්‌චන්‌ති වීරියං. වීරියෙන කත්‌තබ්‌බයුත්‌තකං අකතං හොති, තස්‌ස අකතත්‌තා සග්‌ගතොපි මග්‌ගතොපි පරිහායති. දිට්‌ඨියාපි අප්‌පටිවිද්‌ධං හොතීති දිට්‌ඨියා පටිවිජ්‌ඣිතබ්‌බං අප්‌පටිවිද්‌ධං හොති අපච්‌චක්‌ඛකතං. සාමයිකම්‌පි විමුත්‌තිං න ලභතීති කාලානුකාලං ධම්‌මස්‌සවනං නිස්‌සාය පීතිපාමොජ්‌ජං න ලභති. හානාය පරෙතීති හානාය පවත්‌තති.
75. Pañcamassa ādimhi tāva yaṃ vattabbaṃ, taṃ chakkanipāte vuttameva. Dussīlo hotītiādīsu pana dussīloti nissīlo. Cetovimuttinti phalasamādhiṃ. Paññāvimuttinti phalañāṇaṃ. Nappajānātīti uggahaparipucchāvasena na jānāti. Dussīlyaṃ aparisesaṃ nirujjhatīti ettha pañca dussīlyāni tāva sotāpattimaggena pahīyanti, dasa arahattamaggena. Phalakkhaṇe tāni pahīnāni nāma honti. Phalakkhaṇaṃ sandhāya idha ‘‘nirujjhatī’’ti vuttaṃ. Puthujjanassa sīlaṃ pañcahi kāraṇehi bhijjati pārājikāpajjanena sikkhāpaccakkhānena titthiyapakkhandanena arahattena maraṇenāti. Tattha purimā tayo bhāvanāparihānāya saṃvattanti, catuttho vaḍḍhiyā, pañcamo neva hānāya na vaḍḍhiyā. Kathaṃ panetaṃ arahattena sīlaṃ bhijjatīti? Puthujjanassa hi sīlaṃ accantakusalameva hoti, arahattamaggo ca kusalākusalakammakkhayāya saṃvattatīti evaṃ tena taṃ bhijjati. Savanenapiakataṃ hotīti sotabbayuttakaṃ assutaṃ hoti. Bāhusaccenapi akataṃ hotīti ettha bāhusaccanti vīriyaṃ. Vīriyena kattabbayuttakaṃ akataṃ hoti, tassa akatattā saggatopi maggatopi parihāyati. Diṭṭhiyāpi appaṭividdhaṃ hotīti diṭṭhiyā paṭivijjhitabbaṃ appaṭividdhaṃ hoti apaccakkhakataṃ. Sāmayikampi vimuttiṃ na labhatīti kālānukālaṃ dhammassavanaṃ nissāya pītipāmojjaṃ na labhati. Hānāya paretīti hānāya pavattati.
යථාභූතං පජානාතීති ‘‘සොතාපත්‌තිඵලං පත්‌වා පඤ්‌චවිධං දුස්‌සීල්‍යං අපරිසෙසං නිරුජ්‌ඣතී’’ති උග්‌ගහපරිපුච්‌ඡාවසෙන ජානාති. තස්‌ස සවනෙනපි කතං හොතීති සොතබ්‌බයුත්‌තකං සුතං හොති. බාහුසච්‌චෙනපි කතං හොතීති වීරියෙන කත්‌තබ්‌බයුත්‌තකං අන්‌තමසො දුබ්‌බලවිපස්‌සනාමත්‌තකම්‌පි කතං හොති. දිට්‌ඨියාපි සුප්‌පටිවිද්‌ධං හොතීති අන්‌තමසො ලොකියපඤ්‌ඤායපි පච්‌චයපටිවෙධො කතො හොති. ඉමස්‌ස හි පුග්‌ගලස්‌ස පඤ්‌ඤා සීලං පරිධොවති, සො පඤ්‌ඤාපරිධොතෙන විසෙසං පාපුණාති.
Yathābhūtaṃ pajānātīti ‘‘sotāpattiphalaṃ patvā pañcavidhaṃ dussīlyaṃ aparisesaṃ nirujjhatī’’ti uggahaparipucchāvasena jānāti. Tassa savanenapi kataṃ hotīti sotabbayuttakaṃ sutaṃ hoti. Bāhusaccenapi kataṃ hotīti vīriyena kattabbayuttakaṃ antamaso dubbalavipassanāmattakampi kataṃ hoti. Diṭṭhiyāpi suppaṭividdhaṃ hotīti antamaso lokiyapaññāyapi paccayapaṭivedho kato hoti. Imassa hi puggalassa paññā sīlaṃ paridhovati, so paññāparidhotena visesaṃ pāpuṇāti.
පමාණිකාති පුග්‌ගලෙසු පමාණග්‌ගාහකා. පමිණන්‌තීති පමෙතුං තුලෙතුං අරහන්‌ති. එකො හීනොති එකො ගුණෙහි හීනො. පණීතොති එකො ගුණෙහි පණීතො උත්‌තමො. තං හීති තං පමාණකරණං. අභික්‌කන්‌තතරොති සුන්‌දරතරො. පණීතතරොති උත්‌තමතරො. ධම්‌මසොතො නිබ්‌බහතීති සූරං හුත්‌වා පවත්‌තමානං විපස්‌සනාඤාණං නිබ්‌බහති, අරියභූමිං පාපෙති. තදන්‌තරං කො ජානෙය්‍යාති තං එවං කාරණං කො ජානෙය්‍ය. සීලවා හොතීති ලොකියසීලෙන සීලවා හොති. යත්‌ථස්‌ස තං සීලන්‌ති අරහත්‌තවිමුත්‌තිං පත්‌වා සීලං අපරිසෙසම්‌පි නිරුජ්‌ඣති නාම, තත්‌ථ යුත්‌ති වුත්‌තායෙව. ඉතො පරෙසු ද්‌වීසු අඞ්‌ගෙසු අනාගාමිඵලං විමුත්‌ති නාම, පඤ්‌චමෙ අරහත්‌තමෙව. සෙසමෙත්‌ථ වුත්‌තනයානුසාරෙනෙව වෙදිතබ්‌බං. ඡට්‌ඨං උත්‌තානත්‌ථමෙව.
Pamāṇikāti puggalesu pamāṇaggāhakā. Pamiṇantīti pametuṃ tuletuṃ arahanti. Eko hīnoti eko guṇehi hīno. Paṇītoti eko guṇehi paṇīto uttamo. Taṃ hīti taṃ pamāṇakaraṇaṃ. Abhikkantataroti sundarataro. Paṇītataroti uttamataro. Dhammasoto nibbahatīti sūraṃ hutvā pavattamānaṃ vipassanāñāṇaṃ nibbahati, ariyabhūmiṃ pāpeti. Tadantaraṃko jāneyyāti taṃ evaṃ kāraṇaṃ ko jāneyya. Sīlavā hotīti lokiyasīlena sīlavā hoti. Yatthassa taṃ sīlanti arahattavimuttiṃ patvā sīlaṃ aparisesampi nirujjhati nāma, tattha yutti vuttāyeva. Ito paresu dvīsu aṅgesu anāgāmiphalaṃ vimutti nāma, pañcame arahattameva. Sesamettha vuttanayānusāreneva veditabbaṃ. Chaṭṭhaṃ uttānatthameva.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 5. මිගසාලාසුත්‌තං • 5. Migasālāsuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 5-10. මිගසාලාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-10. Migasālāsuttādivaṇṇanā
