Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཛཱཏཀ-ཨཊྛཀཐཱ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [༡༡༤] ༤. མིཏཙིནྟཱིཛཱཏཀཝཎྞནཱ

    [114] 4. Mitacintījātakavaṇṇanā

    བཧུཙིནྟཱི ཨཔྤཙིནྟཱིཏི ཨིདཾ སཏྠཱ ཛེཏཝནེ ཝིཧརནྟོ དྭེ མཧལླཀཏྠེརེ ཨཱརབྦྷ ཀཐེསི། ཏེ ཀིར ཛནཔདེ ཨེཀསྨིཾ ཨརཉྙཱཝཱསེ ཝསྶཾ ཝསིཏྭཱ ‘‘སཏྠུ དསྶནཏྠཱཡ གཙྪིསྶཱམཱ’’ཏི པཱཐེཡྻཾ སཛྫེཏྭཱ ‘‘ཨཛྫ གཙྪཱམ, སྭེ གཙྪཱམཱ’’ཏི མཱསཾ ཨཏིཀྐཱམེཏྭཱ པུན པཱཐེཡྻཾ སཛྫེཏྭཱ ཏཐེཝ མཱསཾ, པུན མཱསནྟི ཨེཝཾ ཨཏྟནོ ཀུསཱིཏབྷཱཝེན ཙེཝ ནིཝཱསཊྛཱནེ ཙ ཨཔེཀྑཱཡ ཏཡོ མཱསེ ཨཏིཀྐཱམེཏྭཱ ཏཏོ ནིཀྑམྨ ཛེཏཝནཾ གནྟྭཱ སབྷཱགཊྛཱནེ པཏྟཙཱིཝརཾ པཊིསཱམེཏྭཱ སཏྠཱརཾ པསྶིཾསུ། ཨཐ ནེ བྷིཀྑཱུ པུཙྪིཾསུ ‘‘ཙིརཾ ཝོ, ཨཱཝུསོ, བུདྡྷུཔཊྛཱནཾ ཨཀརོནྟཱནཾ, ཀསྨཱ ཨེཝཾ ཙིརཱཡིཏྠཱ’’ཏི? ཏེ ཏམཏྠཾ ཨཱརོཙེསུཾ། ཨཐ ནེསཾ སོ ཨཱལསིཡཀུསཱིཏབྷཱཝོ བྷིཀྑུསངྒྷེ པཱཀཊོ ཛཱཏོ། དྷམྨསབྷཱཡམྤི ཏེསཾ བྷིཀྑཱུནམེཝ ཨཱལསིཡབྷཱཝཾ ནིསྶཱཡ ཀཐཾ སམུཊྛཱཔེསུཾ། སཏྠཱ ཨཱགནྟྭཱ ‘‘ཀཱཡ ནུཏྠ, བྷིཀྑཝེ, ཨེཏརཧི ཀཐཱཡ སནྣིསིནྣཱ’’ཏི པུཙྪིཏྭཱ ‘‘ཨིམཱཡ ནཱམཱ’’ཏི ཝུཏྟེ ཏེ པཀྐོསཱཔེཏྭཱ ‘‘སཙྩཾ ཀིར ཏུམྷེ, བྷིཀྑཝེ, ཨལསཱ ཀུསཱིཏཱ’’ཏི པུཙྪིཏྭཱ ‘‘སཙྩཾ, བྷནྟེ’’ཏི ཝུཏྟེ ‘‘ན, བྷིཀྑཝེ, ཨིདཱནེཝེཏེ ཨལསཱ, པུབྦེཔི ཨལསཱ ཙེཝ ནིཝཱསཊྛཱནེ ཙ སཱལཡཱ སཱཔེཀྑཱ’’ཏི ཝཏྭཱ ཨཏཱིཏཾ ཨཱཧརི།

    Bahucintī appacintīti idaṃ satthā jetavane viharanto dve mahallakatthere ārabbha kathesi. Te kira janapade ekasmiṃ araññāvāse vassaṃ vasitvā ‘‘satthu dassanatthāya gacchissāmā’’ti pātheyyaṃ sajjetvā ‘‘ajja gacchāma, sve gacchāmā’’ti māsaṃ atikkāmetvā puna pātheyyaṃ sajjetvā tatheva māsaṃ, puna māsanti evaṃ attano kusītabhāvena ceva nivāsaṭṭhāne ca apekkhāya tayo māse atikkāmetvā tato nikkhamma jetavanaṃ gantvā sabhāgaṭṭhāne pattacīvaraṃ paṭisāmetvā satthāraṃ passiṃsu. Atha ne bhikkhū pucchiṃsu ‘‘ciraṃ vo, āvuso, buddhupaṭṭhānaṃ akarontānaṃ, kasmā evaṃ cirāyitthā’’ti? Te tamatthaṃ ārocesuṃ. Atha nesaṃ so ālasiyakusītabhāvo bhikkhusaṅghe pākaṭo jāto. Dhammasabhāyampi tesaṃ bhikkhūnameva ālasiyabhāvaṃ nissāya kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchitvā ‘‘imāya nāmā’’ti vutte te pakkosāpetvā ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, alasā kusītā’’ti pucchitvā ‘‘saccaṃ, bhante’’ti vutte ‘‘na, bhikkhave, idānevete alasā, pubbepi alasā ceva nivāsaṭṭhāne ca sālayā sāpekkhā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    ཨཏཱིཏེ བཱརཱཎསིཡཾ བྲཧྨདཏྟེ རཛྫཾ ཀཱརེནྟེ བཱརཱཎསིནདིཡཾ ཏཡོ མཙྪཱ ཨཧེསུཾ, བཧུཙིནྟཱི, ཨཔྤཙིནྟཱི, མིཏཙིནྟཱིཏི ཏེསཾ ནཱམཱནི། ཏེ ཨརཉྙཏོ མནུསྶཔཐཾ ཨཱགམིཾསུ། ཏཏྠ མིཏཙིནྟཱི ཨིཏརེ དྭེ ཨེཝམཱཧ ‘‘ཨཡཾ མནུསྶཔཐོ ནཱམ སཱསངྐོ སཔྤཊིབྷཡོ, ཀེཝཊྚཱ ནཱནཔྤཀཱརཱནི ཛཱལཀུམིནཱདཱིནི ཁིཔིཏྭཱ མཙྪེ གཎྷནྟི, མཡཾ ཨརཉྙམེཝ གཙྪཱམཱ’’ཏི། ཨིཏརེ དྭེ ཛནཱ ཨལསཏཱཡ ཙེཝ ཨཱམིསགིདྡྷཏཱཡ ཙ ‘‘ཨཛྫ གཙྪཱམ, སྭེ གཙྪཱམཱ’’ཏི ཏཡོ མཱསེ ཨཏིཀྐཱམེསུཾ། ཨཐ ཀེཝཊྚཱ ནདིཡཾ ཛཱལཾ ཁིཔིཾསུ། བཧུཙིནྟཱི ཙ ཨཔྤཙིནྟཱི ཙ གོཙརཾ གཎྷནྟཱ པུརཏོ གཙྪནྟི། ཏེ ཨཏྟནོ ཨནྡྷབཱལཏཱཡ ཛཱལགནྡྷཾ ཨསལླཀྑེཏྭཱ ཛཱལཀུཙྪིམེཝ པཝིསིཾསུ། མིཏཙིནྟཱི པཙྪཏོ ཨཱགཙྪནྟོ ཛཱལགནྡྷཾ སལླཀྑེཏྭཱ ཏེསཉྩ ཛཱལཀུཙྪིཾ པཝིཊྛབྷཱཝཾ ཉཏྭཱ ‘‘ཨིམེསཾ ཀུསཱིཏཱནཾ ཨནྡྷབཱལཱནཾ ཛཱིཝིཏདཱནཾ དསྶཱམཱི’’ཏི ཙིནྟེཏྭཱ བཧིཔསྶེན ཛཱལཀུཙྪིཊྛཱནཾ གནྟྭཱ ཛཱལཀུཙྪིཾ ཕཱལེཏྭཱ ནིཀྑནྟསདིསོ ཧུཏྭཱ ཨུདཀཾ ཨཱལུལེ༹ནྟོ ཛཱལསྶ པུརཏོ པཏིཏྭཱ པུན ཛཱལཀུཙྪིཾ པཝིསིཏྭཱ པཙྪིམབྷཱགེན ཕཱལེཏྭཱ ནིཀྑནྟསདིསོ ཨུདཀཾ ཨཱལུལེ༹ནྟོ པཙྪིམབྷཱགེ པཏི། ཀེཝཊྚཱ ‘‘མཙྪཱ ཛཱལཾ ཕཱལེཏྭཱ གཏཱ’’ཏི མཉྙམཱནཱ ཛཱལཀོཊིཡཾ གཧེཏྭཱ ཨུཀྑིཔིཾསུ། ཏེ དྭེཔི མཙྪཱ ཛཱལཏོ མུཙྩིཏྭཱ ཨུདཀེ པཏིཾསུ། ཨིཏི ཏེཧི མིཏཙིནྟིཾ ནིསྶཱཡ ཛཱིཝིཏཾ ལདྡྷཾ།

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bārāṇasinadiyaṃ tayo macchā ahesuṃ, bahucintī, appacintī, mitacintīti tesaṃ nāmāni. Te araññato manussapathaṃ āgamiṃsu. Tattha mitacintī itare dve evamāha ‘‘ayaṃ manussapatho nāma sāsaṅko sappaṭibhayo, kevaṭṭā nānappakārāni jālakuminādīni khipitvā macche gaṇhanti, mayaṃ araññameva gacchāmā’’ti. Itare dve janā alasatāya ceva āmisagiddhatāya ca ‘‘ajja gacchāma, sve gacchāmā’’ti tayo māse atikkāmesuṃ. Atha kevaṭṭā nadiyaṃ jālaṃ khipiṃsu. Bahucintī ca appacintī ca gocaraṃ gaṇhantā purato gacchanti. Te attano andhabālatāya jālagandhaṃ asallakkhetvā jālakucchimeva pavisiṃsu. Mitacintī pacchato āgacchanto jālagandhaṃ sallakkhetvā tesañca jālakucchiṃ paviṭṭhabhāvaṃ ñatvā ‘‘imesaṃ kusītānaṃ andhabālānaṃ jīvitadānaṃ dassāmī’’ti cintetvā bahipassena jālakucchiṭṭhānaṃ gantvā jālakucchiṃ phāletvā nikkhantasadiso hutvā udakaṃ āluḷento jālassa purato patitvā puna jālakucchiṃ pavisitvā pacchimabhāgena phāletvā nikkhantasadiso udakaṃ āluḷento pacchimabhāge pati. Kevaṭṭā ‘‘macchā jālaṃ phāletvā gatā’’ti maññamānā jālakoṭiyaṃ gahetvā ukkhipiṃsu. Te dvepi macchā jālato muccitvā udake patiṃsu. Iti tehi mitacintiṃ nissāya jīvitaṃ laddhaṃ.

    སཏྠཱ ཨིམཾ ཨཏཱིཏཾ ཨཱཧརིཏྭཱ ཨབྷིསམྦུདྡྷོ ཧུཏྭཱ ཨིམཾ གཱཐམཱཧ –

    Satthā imaṃ atītaṃ āharitvā abhisambuddho hutvā imaṃ gāthamāha –

    ༡༡༤.

    114.

    ‘‘བཧུཙིནྟཱི ཨཔྤཙིནྟཱི, ཨུབྷོ ཛཱལེ ཨབཛ྄ཛྷརེ།

    ‘‘Bahucintī appacintī, ubho jāle abajjhare;

    མིཏཙིནྟཱི པམོཙེསི, ཨུབྷོ ཏཏྠ སམཱགཏཱ’’ཏི༎

    Mitacintī pamocesi, ubho tattha samāgatā’’ti.

    ཏཏྠ བཧུཙིནྟཱིཏི བཧུཙིནྟནཏཱཡ ཝིཏཀྐབཧུལཏཱཡ ཨེཝཾལདྡྷནཱམོ། ཨིཏརེསུཔི དྭཱིསུ ཨཡམེཝ ནཡོ། ཨུབྷོ ཏཏྠ སམཱགཏཱཏི མིཏཙིནྟིཾ ནིསྶཱཡ ལདྡྷཛཱིཝིཏཱ ཏཏྠ ཨུདཀེ པུན ཨུབྷོཔི ཛནཱ མིཏཙིནྟིནཱ སདྡྷིཾ སམཱགཏཱཏི ཨཏྠོ།

    Tattha bahucintīti bahucintanatāya vitakkabahulatāya evaṃladdhanāmo. Itaresupi dvīsu ayameva nayo. Ubho tattha samāgatāti mitacintiṃ nissāya laddhajīvitā tattha udake puna ubhopi janā mitacintinā saddhiṃ samāgatāti attho.

    ཨེཝཾ སཏྠཱ ཨིམཾ དྷམྨདེསནཾ ཨཱཧརིཏྭཱ སཙྩཱནི པཀཱསེཏྭཱ ཛཱཏཀཾ སམོདྷཱནེསི, སཙྩཔརིཡོསཱནེ མཧལླཀཱ བྷིཀྑཱུ སོཏཱཔཏྟིཕལེ པཏིཊྛཧིཾསུ། ཏདཱ བཧུཙིནྟཱི ཙ ཨཔྤཙིནྟཱི ཙ ཨིམེ དྭེ ཨཧེསུཾ, མིཏཙིནྟཱི པན ཨཧམེཝ ཨཧོསིནྟི།

    Evaṃ satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne mahallakā bhikkhū sotāpattiphale patiṭṭhahiṃsu. Tadā bahucintī ca appacintī ca ime dve ahesuṃ, mitacintī pana ahameva ahosinti.

    མིཏཙིནྟཱིཛཱཏཀཝཎྞནཱ ཙཏུཏྠཱ།

    Mitacintījātakavaṇṇanā catutthā.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཁུདྡཀནིཀཱཡ • Khuddakanikāya / ཛཱཏཀཔཱལི༹ • Jātakapāḷi / ༡༡༤. མིཏཙིནྟིཛཱཏཀཾ • 114. Mitacintijātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact