Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဇာတက-အဋ္ဌကထာ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [၃၆၉] ၉. မိတ္တဝိန္ဒကဇာတကဝဏ္ဏနာ

    [369] 9. Mittavindakajātakavaṇṇanā

    က္ယာဟံ ဒေဝာနမကရန္တိ ဣဒံ သတ္ထာ ဇေတဝနေ ဝိဟရန္တော ဧကံ ဒုဗ္ဗစဘိက္ခုံ အာရဗ္ဘ ကထေသိ။ ဝတ္ထု မဟာမိတ္တဝိန္ဒကဇာတကေ (ဇာ. ၁.၅.၁၀၀ အာဒယော) အာဝိ ဘဝိသ္သတိ။ အယံ ပန မိတ္တဝိန္ဒကော သမုဒ္ဒေ ခိတ္တော အတ္ရိစ္ဆော ဟုတ္ဝာ ပုရတော ဂန္တ္ဝာ နေရယိကသတ္တာနံ ပစ္စနဋ္ဌာနံ ဥသ္သဒနိရယံ ဒိသ္ဝာ ‘‘ဧကံ နဂရ’’န္တိ သညာယ ပဝိသိတ္ဝာ ခုရစက္ကံ အသ္သာဒေသိ။ တဒာ ဗောဓိသတ္တော ဒေဝပုတ္တော ဟုတ္ဝာ ဥသ္သဒနိရယစာရိကံ စရတိ။ သော တံ ဒိသ္ဝာ ပုစ္ဆန္တော ပဌမံ ဂာထမာဟ –

    Kyāhaṃdevānamakaranti idaṃ satthā jetavane viharanto ekaṃ dubbacabhikkhuṃ ārabbha kathesi. Vatthu mahāmittavindakajātake (jā. 1.5.100 ādayo) āvi bhavissati. Ayaṃ pana mittavindako samudde khitto atriccho hutvā purato gantvā nerayikasattānaṃ paccanaṭṭhānaṃ ussadanirayaṃ disvā ‘‘ekaṃ nagara’’nti saññāya pavisitvā khuracakkaṃ assādesi. Tadā bodhisatto devaputto hutvā ussadanirayacārikaṃ carati. So taṃ disvā pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ၁၀၀.

    100.

    ‘‘က္ယာဟံ ဒေဝာနမကရံ၊ ကိံ ပာပံ ပကတံ မယာ။

    ‘‘Kyāhaṃ devānamakaraṃ, kiṃ pāpaṃ pakataṃ mayā;

    ယံ မေ သိရသ္မိံ ဩဟစ္စ၊ စက္ကံ ဘမတိ မတ္ထကေ’’တိ။

    Yaṃ me sirasmiṃ ohacca, cakkaṃ bhamati matthake’’ti.

    တတ္ထ က္ယာဟံ ဒေဝာနမကရန္တိ သာမိ ဒေဝပုတ္တ, ကိံ နာမ အဟံ ဒေဝာနံ အကရိံ, ကိံ မံ ဒေဝာ ပောထေန္တီတိ။ ကိံ ပာပံ ပကတံ မယာတိ ဒုက္ခမဟန္တတာယ ဝေဒနာပ္ပတ္တော အတ္တနာ ကတံ ပာပံ အသလ္လက္ခေန္တော ဧဝမာဟ။ ယံ မေတိ ယေန ပာပေန မမ သိရသ္မိံ ဩဟစ္စ ဩဟနိတ္ဝာ ဣဒံ ခုရစက္ကံ မမ မတ္ထကေ ဘမတိ, တံ ကိံ နာမာတိ?

    Tattha kyāhaṃ devānamakaranti sāmi devaputta, kiṃ nāma ahaṃ devānaṃ akariṃ, kiṃ maṃ devā pothentīti. Kiṃ pāpaṃ pakataṃ mayāti dukkhamahantatāya vedanāppatto attanā kataṃ pāpaṃ asallakkhento evamāha. Yaṃ meti yena pāpena mama sirasmiṃ ohacca ohanitvā idaṃ khuracakkaṃ mama matthake bhamati, taṃ kiṃ nāmāti?

    တံ သုတ္ဝာ ဗောဓိသတ္တော ဒုတိယံ ဂာထမာဟ –

    Taṃ sutvā bodhisatto dutiyaṃ gāthamāha –

    ၁၀၁.

    101.

    ‘‘အတိက္ကမ္မ ရမဏကံ၊ သဒာမတ္တဉ္စ ဒူဘကံ။

    ‘‘Atikkamma ramaṇakaṃ, sadāmattañca dūbhakaṃ;

    ဗ္ရဟ္မတ္တရဉ္စ ပာသာဒံ၊ ကေနတ္ထေန ဣဓာဂတော’’တိ။

    Brahmattarañca pāsādaṃ, kenatthena idhāgato’’ti.

    တတ္ထ ရမဏကန္တိ ဖလိကပာသာဒံ။ သဒာမတ္တန္တိ ရဇတပာသာဒံ။ ဒူဘကန္တိ မဏိပာသာဒံ။ ဗ္ရဟ္မတ္တရဉ္စ ပာသာဒန္တိ သုဝဏ္ဏပာသာဒဉ္စ။ ကေနတ္ထေနာတိ တ္ဝံ ဧတေသု ရမဏကာဒီသု စတသ္သော အဋ္ဌ သောဠသ ဒ္ဝတ္တိံသာတိ ဧတာ ဒေဝဓီတရော ပဟာယ တေ ပာသာဒေ အတိက္ကမိတ္ဝာ ကေန ကာရဏေန ဣဓ အာဂတောတိ။

    Tattha ramaṇakanti phalikapāsādaṃ. Sadāmattanti rajatapāsādaṃ. Dūbhakanti maṇipāsādaṃ. Brahmattarañca pāsādanti suvaṇṇapāsādañca. Kenatthenāti tvaṃ etesu ramaṇakādīsu catasso aṭṭha soḷasa dvattiṃsāti etā devadhītaro pahāya te pāsāde atikkamitvā kena kāraṇena idha āgatoti.

    တတော မိတ္တဝိန္ဒကော တတိယံ ဂာထမာဟ –

    Tato mittavindako tatiyaṃ gāthamāha –

    ၁၀၂.

    102.

    ‘‘ဣတော ဗဟုတရာ ဘောဂာ၊ အတ္ရ မညေ ဘဝိသ္သရေ။

    ‘‘Ito bahutarā bhogā, atra maññe bhavissare;

    ဣတိ ဧတာယ သညာယ၊ ပသ္သ မံ ဗ္ယသနံ ဂတ’’န္တိ။

    Iti etāya saññāya, passa maṃ byasanaṃ gata’’nti.

    တတ္ထ ဣတော ဗဟုတရာတိ ဣမေသု စတူသု ပာသာဒေသု ဘောဂေဟိ အတိရေကတရာ ဘဝိသ္သန္တိ။

    Tattha ito bahutarāti imesu catūsu pāsādesu bhogehi atirekatarā bhavissanti.

    တတော ဗောဓိသတ္တော သေသဂာထာ အဘာသိ –

    Tato bodhisatto sesagāthā abhāsi –

    ၁၀၃.

    103.

    ‘‘စတုဗ္ဘိ အဋ္ဌဇ္ဈဂမာ၊ အဋ္ဌာဟိပိ စ သောဠသ။

    ‘‘Catubbhi aṭṭhajjhagamā, aṭṭhāhipi ca soḷasa;

    သောဠသာဟိ စ ဗာတ္တိံသ၊ အတ္ရိစ္ဆံ စက္ကမာသဒော။

    Soḷasāhi ca bāttiṃsa, atricchaṃ cakkamāsado;

    ဣစ္ဆာဟတသ္သ ပောသသ္သ၊ စက္ကံ ဘမတိ မတ္ထကေ။

    Icchāhatassa posassa, cakkaṃ bhamati matthake.

    ၁၀၄.

    104.

    ‘‘ဥပရိဝိသာလာ ဒုပ္ပူရာ၊ ဣစ္ဆာ ဝိသဋဂာမိနီ။

    ‘‘Uparivisālā duppūrā, icchā visaṭagāminī;

    ယေ စ တံ အနုဂိဇ္ဈန္တိ၊ တေ ဟောန္တိ စက္ကဓာရိနော’’တိ။

    Ye ca taṃ anugijjhanti, te honti cakkadhārino’’ti.

    တတ္ထ ဥပရိဝိသာလာတိ မိတ္တဝိန္ဒက တဏ္ဟာ နာမေသာ အာသေဝိယမာနာ ဥပရိဝိသာလာ ဟောတိ ပတ္ထဋာ, မဟာသမုဒ္ဒော ဝိယ ဒုပ္ပူရာ, ရူပာဒီသု အာရမ္မဏေသု တံ တံ အာရမ္မဏံ ဣစ္ဆမာနာယ ဣစ္ဆာယ ပတ္ထဋာယ ဝိသဋဂာမိနီ, တသ္မာ ယေ ပုရိသာ တံ ဧဝရူပံ တဏ္ဟံ အနုဂိဇ္ဈန္တိ, ပုနပ္ပုနံ ဂိဒ္ဓာ ဟုတ္ဝာ ဂဏ္ဟန္တိ။ တေ ဟောန္တိ စက္ကဓာရိနောတိ တေ ဧတံ ခုရစက္ကံ ဓာရေန္တီတိ ဝဒတိ။

    Tattha uparivisālāti mittavindaka taṇhā nāmesā āseviyamānā uparivisālā hoti patthaṭā, mahāsamuddo viya duppūrā, rūpādīsu ārammaṇesu taṃ taṃ ārammaṇaṃ icchamānāya icchāya patthaṭāya visaṭagāminī, tasmā ye purisā taṃ evarūpaṃ taṇhaṃ anugijjhanti, punappunaṃ giddhā hutvā gaṇhanti. Te honti cakkadhārinoti te etaṃ khuracakkaṃ dhārentīti vadati.

    မိတ္တဝိန္ဒကံ ပန ကထေန္တမေဝ နိပိသမာနံ တံ ခုရစက္ကံ ဘသ္သိ, တေန သော ပုန ကထေတုံ နာသက္ခိ။ ဒေဝပုတ္တော အတ္တနော ဒေဝဋ္ဌာနမေဝ ဂတော။

    Mittavindakaṃ pana kathentameva nipisamānaṃ taṃ khuracakkaṃ bhassi, tena so puna kathetuṃ nāsakkhi. Devaputto attano devaṭṭhānameva gato.

    သတ္ထာ ဣမံ ဓမ္မဒေသနံ အာဟရိတ္ဝာ ဇာတကံ သမောဓာနေသိ – ‘‘တဒာ မိတ္တဝိန္ဒကော ဒုဗ္ဗစဘိက္ခု အဟောသိ, ဒေဝပုတ္တော ပန အဟမေဝ အဟောသိ’’န္တိ။

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā mittavindako dubbacabhikkhu ahosi, devaputto pana ahameva ahosi’’nti.

    မိတ္တဝိန္ဒကဇာတကဝဏ္ဏနာ နဝမာ။

    Mittavindakajātakavaṇṇanā navamā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဇာတကပာဠိ • Jātakapāḷi / ၃၆၉. မိတ္တဝိန္ဒကဇာတကံ • 369. Mittavindakajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact