| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
१०. मोग्गल्लानसुत्तं
10. Moggallānasuttaṃ
२१८. एकं समयं भगवा राजगहे विहरति इसिगिलिपस्से काळसिलायं महता भिक्खुसङ्घेन सद्धिं पञ्चमत्तेहि भिक्खुसतेहि सब्बेहेव अरहन्तेहि। तेसं सुदं आयस्मा महामोग्गल्लानो चेतसा चित्तं समन्नेसति 1 विप्पमुत्तं निरुपधिं। अथ खो आयस्मतो वङ्गीसस्स एतदहोसि – ‘‘अयं खो भगवा राजगहे विहरति इसिगिलिपस्से काळसिलायं महता भिक्खुसङ्घेन सद्धिं पञ्चमत्तेहि भिक्खुसतेहि सब्बेहेव अरहन्तेहि। तेसं सुदं आयस्मा महामोग्गल्लानो चेतसा चित्तं समन्नेसति विप्पमुत्तं निरुपधिं। यंनूनाहं आयस्मन्तं महामोग्गल्लानं भगवतो सम्मुखा सारुप्पाहि गाथाहि अभित्थवेय्य’’न्ति।
218. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati isigilipasse kāḷasilāyaṃ mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi sabbeheva arahantehi. Tesaṃ sudaṃ āyasmā mahāmoggallāno cetasā cittaṃ samannesati 2 vippamuttaṃ nirupadhiṃ. Atha kho āyasmato vaṅgīsassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho bhagavā rājagahe viharati isigilipasse kāḷasilāyaṃ mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi sabbeheva arahantehi. Tesaṃ sudaṃ āyasmā mahāmoggallāno cetasā cittaṃ samannesati vippamuttaṃ nirupadhiṃ. Yaṃnūnāhaṃ āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ bhagavato sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthaveyya’’nti.
अथ खो आयस्मा वङ्गीसो उट्ठायासना एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा येन भगवा तेनञ्जलिं पणामेत्वा भगवन्तं एतदवोच – ‘‘पटिभाति मं, भगवा, पटिभाति मं, सुगता’’ति। ‘‘पटिभातु तं, वङ्गीसा’’ति भगवा अवोच। अथ खो आयस्मा वङ्गीसो आयस्मन्तं महामोग्गल्लानं भगवतो सम्मुखा सारुप्पाहि गाथाहि अभित्थवि –
Atha kho āyasmā vaṅgīso uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ, bhagavā, paṭibhāti maṃ, sugatā’’ti. ‘‘Paṭibhātu taṃ, vaṅgīsā’’ti bhagavā avoca. Atha kho āyasmā vaṅgīso āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ bhagavato sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthavi –
‘‘नगस्स पस्से आसीनं, मुनिं दुक्खस्स पारगुं।
‘‘Nagassa passe āsīnaṃ, muniṃ dukkhassa pāraguṃ;
सावका पयिरुपासन्ति, तेविज्जा मच्चुहायिनो॥
Sāvakā payirupāsanti, tevijjā maccuhāyino.
‘‘एवं सब्बङ्गसम्पन्नं, मुनिं दुक्खस्स पारगुं।
‘‘Evaṃ sabbaṅgasampannaṃ, muniṃ dukkhassa pāraguṃ;
अनेकाकारसम्पन्नं, पयिरुपासन्ति गोतम’’न्ति॥
Anekākārasampannaṃ, payirupāsanti gotama’’nti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / १०. मोग्गल्लानसुत्तवण्णना • 10. Moggallānasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / १०. मोग्गल्लानसुत्तवण्णना • 10. Moggallānasuttavaṇṇanā
