Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౪. మోగ్గల్లానసుత్తం
4. Moggallānasuttaṃ
౮౨౬. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి పుబ్బారామే మిగారమాతుపాసాదే. తేన ఖో పన సమయేన సమ్బహులా భిక్ఖూ హేట్ఠామిగారమాతుపాసాదే విహరన్తి ఉద్ధతా ఉన్నళా చపలా ముఖరా వికిణ్ణవాచా ముట్ఠస్సతినో అసమ్పజానా అసమాహితా భన్తచిత్తా 1 పాకతిన్ద్రియా.
826. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū heṭṭhāmigāramātupāsāde viharanti uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā bhantacittā 2 pākatindriyā.
అథ ఖో భగవా ఆయస్మన్తం మహామోగ్గల్లానం ఆమన్తేసి – ‘‘ఏతే ఖో, మోగ్గల్లాన, సబ్రహ్మచారినో హేట్ఠామిగారమాతుపాసాదే విహరన్తి ఉద్ధతా ఉన్నళా చపలా ముఖరా వికిణ్ణవాచా ముట్ఠస్సతినో అసమ్పజానా అసమాహితా భన్తచిత్తా పాకతిన్ద్రియా. గచ్ఛ, మోగ్గల్లాన, తే భిక్ఖూ సంవేజేహీ’’తి.
Atha kho bhagavā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ āmantesi – ‘‘ete kho, moggallāna, sabrahmacārino heṭṭhāmigāramātupāsāde viharanti uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā bhantacittā pākatindriyā. Gaccha, moggallāna, te bhikkhū saṃvejehī’’ti.
‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో ఆయస్మా మహామోగ్గల్లానో భగవతో పటిస్సుత్వా తథారూపం ఇద్ధాభిసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖారేసి 3 యథా పాదఙ్గుట్ఠకేన మిగారమాతుపాసాదం సఙ్కమ్పేసి సమ్పకమ్పేసి సమ్పచాలేసి. అథ ఖో తే భిక్ఖూ సంవిగ్గా లోమహట్ఠజాతా ఏకమన్తం అట్ఠంసు – ‘‘అచ్ఛరియం వత, భో, అబ్భుతం వత, భో! నివాతఞ్చ వత అయఞ్చ మిగారమాతుపాసాదో గమ్భీరనేమో సునిఖాతో అచలో అసమ్పకమ్పీ, అథ చ పన సఙ్కమ్పితో సమ్పకమ్పితో సమ్పచాలితో’’తి!
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavato paṭissutvā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhāresi 4 yathā pādaṅguṭṭhakena migāramātupāsādaṃ saṅkampesi sampakampesi sampacālesi. Atha kho te bhikkhū saṃviggā lomahaṭṭhajātā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Nivātañca vata ayañca migāramātupāsādo gambhīranemo sunikhāto acalo asampakampī, atha ca pana saṅkampito sampakampito sampacālito’’ti!
అథ ఖో భగవా యేన తే భిక్ఖూ తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా తే భిక్ఖూ భగవా ఏతదవోచ – ‘‘కిం ను తుమ్హే, భిక్ఖవే, సంవిగ్గా లోమహట్ఠజాతా ఏకమన్తం ఠితా’’తి? ‘‘అచ్ఛరియం, భన్తే, అబ్భుతం భన్తే! నివాతఞ్చ వత అయఞ్చ మిగారమాతుపాసాదో గమ్భీరనేమో సునిఖాతో అచలో అసమ్పకమ్పీ, అథ చ పన సఙ్కమ్పితో సమ్పకమ్పితో సమ్పచాలితో’’తి! ‘‘తుమ్హేవ ఖో, భిక్ఖవే, సంవేజేతుకామేన మోగ్గల్లానేన భిక్ఖునా పాదఙ్గుట్ఠకేన మిగారమాతుపాసాదో, సఙ్కమ్పితో సమ్పకమ్పితో సమ్పచాలితో. తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, కతమేసం ధమ్మానం భావితత్తా బహులీకతత్తా మోగ్గల్లానో భిక్ఖు ఏవంమహిద్ధికో ఏవంమహానుభావో’’తి ? ‘‘భగవంమూలకా నో, భన్తే, ధమ్మా, భగవంనేత్తికా భగవంపటిసరణా. సాధు వత, భన్తే, భగవన్తంయేవ పటిభాతు ఏతస్స భాసితస్స అత్థో. భగవతో సుత్వా భిక్ఖూ ధారేస్సన్తీ’’తి.
Atha kho bhagavā yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te bhikkhū bhagavā etadavoca – ‘‘kiṃ nu tumhe, bhikkhave, saṃviggā lomahaṭṭhajātā ekamantaṃ ṭhitā’’ti? ‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ bhante! Nivātañca vata ayañca migāramātupāsādo gambhīranemo sunikhāto acalo asampakampī, atha ca pana saṅkampito sampakampito sampacālito’’ti! ‘‘Tumheva kho, bhikkhave, saṃvejetukāmena moggallānena bhikkhunā pādaṅguṭṭhakena migāramātupāsādo, saṅkampito sampakampito sampacālito. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamesaṃ dhammānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo’’ti ? ‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā, bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti.
‘‘తేన హి, భిక్ఖవే, సుణాథ. చతున్నం ఖో, భిక్ఖవే, ఇద్ధిపాదానం భావితత్తా బహులీకతత్తా మోగ్గల్లానో భిక్ఖు ఏవంమహిద్ధికో ఏవంమహానుభావో. కతమేసం చతున్నం? ఇధ, భిక్ఖవే, మోగ్గల్లానో భిక్ఖు ఛన్దసమాధిప్పధానసఙ్ఖారసమన్నాగతం ఇద్ధిపాదం భావేతి, వీరియసమాధి…పే॰… చిత్తసమాధి…పే॰… వీమంసాసమాధిప్పధానసఙ్ఖారసమన్నాగతం ఇద్ధిపాదం భావేతి – ‘ఇతి మే వీమంసా న చ అతిలీనా భవిస్సతి, న చ అతిప్పగ్గహితా భవిస్సతి; న చ అజ్ఝత్తం సంఖిత్తా భవిస్సతి, న చ బహిద్ధా విక్ఖిత్తా భవిస్సతి’. పచ్ఛాపురేసఞ్ఞీ చ విహరతి – యథా పురే తథా పచ్ఛా, యథా పచ్ఛా తథా పురే; యథా అధో తథా ఉద్ధం యథా ఉద్ధం తథా అధో; యథా దివా తథా రత్తిం, యథా రత్తిం తథా దివా. ఇతి వివటేన చేతసా అపరియోనద్ధేన సప్పభాసం చిత్తం భావేతి. ఇమేసం ఖో, భిక్ఖవే, చతున్నం ఇద్ధిపాదానం భావితత్తా బహులీకతత్తా మోగ్గల్లానో భిక్ఖు ఏవంమహిద్ధికో ఏవంమహానుభావో. ఇమేసఞ్చ పన, భిక్ఖవే, చతున్నం ఇద్ధిపాదానం భావితత్తా బహులీకతత్తా మోగ్గల్లానో భిక్ఖు అనేకవిహితం ఇద్ధివిధం పచ్చనుభోతి…పే॰… యావ బ్రహ్మలోకాపి కాయేన వసం వత్తేతి…పే॰… ఇమేసఞ్చ పన, భిక్ఖవే, చతున్నం ఇద్ధిపాదానం భావితత్తా బహులీకతత్తా మోగ్గల్లానో భిక్ఖు ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరతీ’’తి. చతుత్థం.
‘‘Tena hi, bhikkhave, suṇātha. Catunnaṃ kho, bhikkhave, iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo. Katamesaṃ catunnaṃ? Idha, bhikkhave, moggallāno bhikkhu chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti – ‘iti me vīmaṃsā na ca atilīnā bhavissati, na ca atippaggahitā bhavissati; na ca ajjhattaṃ saṃkhittā bhavissati, na ca bahiddhā vikkhittā bhavissati’. Pacchāpuresaññī ca viharati – yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā. Iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti. Imesaṃ kho, bhikkhave, catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo. Imesañca pana, bhikkhave, catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti…pe… imesañca pana, bhikkhave, catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౪. మోగ్గల్లానసుత్తవణ్ణనా • 4. Moggallānasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౪. మోగ్గల్లానసుత్తవణ్ణనా • 4. Moggallānasuttavaṇṇanā