Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya

    ൪. മോഗ്ഗല്ലാനസുത്തം

    4. Moggallānasuttaṃ

    ൮൨൬. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി പുബ്ബാരാമേ മിഗാരമാതുപാസാദേ. തേന ഖോ പന സമയേന സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ഹേട്ഠാമിഗാരമാതുപാസാദേ വിഹരന്തി ഉദ്ധതാ ഉന്നളാ ചപലാ മുഖരാ വികിണ്ണവാചാ മുട്ഠസ്സതിനോ അസമ്പജാനാ അസമാഹിതാ ഭന്തചിത്താ 1 പാകതിന്ദ്രിയാ.

    826. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū heṭṭhāmigāramātupāsāde viharanti uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā bhantacittā 2 pākatindriyā.

    അഥ ഖോ ഭഗവാ ആയസ്മന്തം മഹാമോഗ്ഗല്ലാനം ആമന്തേസി – ‘‘ഏതേ ഖോ, മോഗ്ഗല്ലാന, സബ്രഹ്മചാരിനോ ഹേട്ഠാമിഗാരമാതുപാസാദേ വിഹരന്തി ഉദ്ധതാ ഉന്നളാ ചപലാ മുഖരാ വികിണ്ണവാചാ മുട്ഠസ്സതിനോ അസമ്പജാനാ അസമാഹിതാ ഭന്തചിത്താ പാകതിന്ദ്രിയാ. ഗച്ഛ, മോഗ്ഗല്ലാന, തേ ഭിക്ഖൂ സംവേജേഹീ’’തി.

    Atha kho bhagavā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ āmantesi – ‘‘ete kho, moggallāna, sabrahmacārino heṭṭhāmigāramātupāsāde viharanti uddhatā unnaḷā capalā mukharā vikiṇṇavācā muṭṭhassatino asampajānā asamāhitā bhantacittā pākatindriyā. Gaccha, moggallāna, te bhikkhū saṃvejehī’’ti.

    ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ ഭഗവതോ പടിസ്സുത്വാ തഥാരൂപം ഇദ്ധാഭിസങ്ഖാരം അഭിസങ്ഖാരേസി 3 യഥാ പാദങ്ഗുട്ഠകേന മിഗാരമാതുപാസാദം സങ്കമ്പേസി സമ്പകമ്പേസി സമ്പചാലേസി. അഥ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ സംവിഗ്ഗാ ലോമഹട്ഠജാതാ ഏകമന്തം അട്ഠംസു – ‘‘അച്ഛരിയം വത, ഭോ, അബ്ഭുതം വത, ഭോ! നിവാതഞ്ച വത അയഞ്ച മിഗാരമാതുപാസാദോ ഗമ്ഭീരനേമോ സുനിഖാതോ അചലോ അസമ്പകമ്പീ, അഥ ച പന സങ്കമ്പിതോ സമ്പകമ്പിതോ സമ്പചാലിതോ’’തി!

    ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavato paṭissutvā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhāresi 4 yathā pādaṅguṭṭhakena migāramātupāsādaṃ saṅkampesi sampakampesi sampacālesi. Atha kho te bhikkhū saṃviggā lomahaṭṭhajātā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Nivātañca vata ayañca migāramātupāsādo gambhīranemo sunikhāto acalo asampakampī, atha ca pana saṅkampito sampakampito sampacālito’’ti!

    അഥ ഖോ ഭഗവാ യേന തേ ഭിക്ഖൂ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘കിം നു തുമ്ഹേ, ഭിക്ഖവേ, സംവിഗ്ഗാ ലോമഹട്ഠജാതാ ഏകമന്തം ഠിതാ’’തി? ‘‘അച്ഛരിയം, ഭന്തേ, അബ്ഭുതം ഭന്തേ! നിവാതഞ്ച വത അയഞ്ച മിഗാരമാതുപാസാദോ ഗമ്ഭീരനേമോ സുനിഖാതോ അചലോ അസമ്പകമ്പീ, അഥ ച പന സങ്കമ്പിതോ സമ്പകമ്പിതോ സമ്പചാലിതോ’’തി! ‘‘തുമ്ഹേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സംവേജേതുകാമേന മോഗ്ഗല്ലാനേന ഭിക്ഖുനാ പാദങ്ഗുട്ഠകേന മിഗാരമാതുപാസാദോ, സങ്കമ്പിതോ സമ്പകമ്പിതോ സമ്പചാലിതോ. തം കിം മഞ്ഞഥ, ഭിക്ഖവേ, കതമേസം ധമ്മാനം ഭാവിതത്താ ബഹുലീകതത്താ മോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖു ഏവംമഹിദ്ധികോ ഏവംമഹാനുഭാവോ’’തി ? ‘‘ഭഗവംമൂലകാ നോ, ഭന്തേ, ധമ്മാ, ഭഗവംനേത്തികാ ഭഗവംപടിസരണാ. സാധു വത, ഭന്തേ, ഭഗവന്തംയേവ പടിഭാതു ഏതസ്സ ഭാസിതസ്സ അത്ഥോ. ഭഗവതോ സുത്വാ ഭിക്ഖൂ ധാരേസ്സന്തീ’’തി.

    Atha kho bhagavā yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te bhikkhū bhagavā etadavoca – ‘‘kiṃ nu tumhe, bhikkhave, saṃviggā lomahaṭṭhajātā ekamantaṃ ṭhitā’’ti? ‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ bhante! Nivātañca vata ayañca migāramātupāsādo gambhīranemo sunikhāto acalo asampakampī, atha ca pana saṅkampito sampakampito sampacālito’’ti! ‘‘Tumheva kho, bhikkhave, saṃvejetukāmena moggallānena bhikkhunā pādaṅguṭṭhakena migāramātupāsādo, saṅkampito sampakampito sampacālito. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamesaṃ dhammānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo’’ti ? ‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā, bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti.

    ‘‘തേന ഹി, ഭിക്ഖവേ, സുണാഥ. ചതുന്നം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഇദ്ധിപാദാനം ഭാവിതത്താ ബഹുലീകതത്താ മോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖു ഏവംമഹിദ്ധികോ ഏവംമഹാനുഭാവോ. കതമേസം ചതുന്നം? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖു ഛന്ദസമാധിപ്പധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി, വീരിയസമാധി…പേ॰… ചിത്തസമാധി…പേ॰… വീമംസാസമാധിപ്പധാനസങ്ഖാരസമന്നാഗതം ഇദ്ധിപാദം ഭാവേതി – ‘ഇതി മേ വീമംസാ ന ച അതിലീനാ ഭവിസ്സതി, ന ച അതിപ്പഗ്ഗഹിതാ ഭവിസ്സതി; ന ച അജ്ഝത്തം സംഖിത്താ ഭവിസ്സതി, ന ച ബഹിദ്ധാ വിക്ഖിത്താ ഭവിസ്സതി’. പച്ഛാപുരേസഞ്ഞീ ച വിഹരതി – യഥാ പുരേ തഥാ പച്ഛാ, യഥാ പച്ഛാ തഥാ പുരേ; യഥാ അധോ തഥാ ഉദ്ധം യഥാ ഉദ്ധം തഥാ അധോ; യഥാ ദിവാ തഥാ രത്തിം, യഥാ രത്തിം തഥാ ദിവാ. ഇതി വിവടേന ചേതസാ അപരിയോനദ്ധേന സപ്പഭാസം ചിത്തം ഭാവേതി. ഇമേസം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചതുന്നം ഇദ്ധിപാദാനം ഭാവിതത്താ ബഹുലീകതത്താ മോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖു ഏവംമഹിദ്ധികോ ഏവംമഹാനുഭാവോ. ഇമേസഞ്ച പന, ഭിക്ഖവേ, ചതുന്നം ഇദ്ധിപാദാനം ഭാവിതത്താ ബഹുലീകതത്താ മോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖു അനേകവിഹിതം ഇദ്ധിവിധം പച്ചനുഭോതി…പേ॰… യാവ ബ്രഹ്മലോകാപി കായേന വസം വത്തേതി…പേ॰… ഇമേസഞ്ച പന, ഭിക്ഖവേ, ചതുന്നം ഇദ്ധിപാദാനം ഭാവിതത്താ ബഹുലീകതത്താ മോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖു ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതീ’’തി. ചതുത്ഥം.

    ‘‘Tena hi, bhikkhave, suṇātha. Catunnaṃ kho, bhikkhave, iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo. Katamesaṃ catunnaṃ? Idha, bhikkhave, moggallāno bhikkhu chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti – ‘iti me vīmaṃsā na ca atilīnā bhavissati, na ca atippaggahitā bhavissati; na ca ajjhattaṃ saṃkhittā bhavissati, na ca bahiddhā vikkhittā bhavissati’. Pacchāpuresaññī ca viharati – yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā. Iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti. Imesaṃ kho, bhikkhave, catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo. Imesañca pana, bhikkhave, catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti…pe… imesañca pana, bhikkhave, catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā moggallāno bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. വിബ്ഭന്തചിത്താ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰)
    2. vibbhantacittā (sī. syā. kaṃ.)
    3. അഭിസങ്ഖരേസി (സ്യാ॰ പീ॰ ക॰)
    4. abhisaṅkharesi (syā. pī. ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൪. മോഗ്ഗല്ലാനസുത്തവണ്ണനാ • 4. Moggallānasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൪. മോഗ്ഗല്ലാനസുത്തവണ്ണനാ • 4. Moggallānasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact