| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
४. मोग्गल्लानसुत्तवण्णना
4. Moggallānasuttavaṇṇanā
८२६. चतुत्थे उद्धताति उद्धच्चपकतिका विप्फन्दमानचित्ता। उद्धच्चेन हि एकारम्मणे चित्तं विप्फन्दति धजयट्ठियं वातेन पहतधजो विय। उन्नळाति उग्गतनळा, उट्ठिततुच्छमानाति वुत्तं होति। चपलाति पत्तचीवरमण्डनादिचापल्लेन युत्ता। मुखराति मुखखरा, खरवचनाति वुत्तं होति। विकिण्णवाचाति असंयतवचना दिवसम्पि निरत्थकवचनप्पलापिनो। मुट्ठस्सतीति नट्ठस्सतिनो। असम्पजानाति पञ्ञारहिता। असमाहिताति उपचारप्पनासमाधिविरहिता। भन्तचित्ताति उब्भन्तचित्ता समाधिविरहेन लद्धोकासेन उद्धच्चेन । पाकतिन्द्रियाति असंवुतिन्द्रिया। इद्धाभिसङ्खारन्ति आपोकसिणं समापज्जित्वा वुट्ठाय पासादपतिट्ठितं पथविभागं ‘‘उदक’’न्ति अधिट्ठाय, उदकपिट्ठे ठितपासादं वेहासं अब्भुग्गन्त्वा अङ्गुट्ठकेन पहरि। गम्भीरनेमोति गम्भीरआवाटो, गम्भीरभूमिभागं अनुपविट्ठोति अत्थो । सुनिखातोति सुट्ठु निखातो, कोट्टेत्वा सुट्ठु ठपितो। इध अभिञ्ञापादकिद्धि कथिता।
826. Catutthe uddhatāti uddhaccapakatikā vipphandamānacittā. Uddhaccena hi ekārammaṇe cittaṃ vipphandati dhajayaṭṭhiyaṃ vātena pahatadhajo viya. Unnaḷāti uggatanaḷā, uṭṭhitatucchamānāti vuttaṃ hoti. Capalāti pattacīvaramaṇḍanādicāpallena yuttā. Mukharāti mukhakharā, kharavacanāti vuttaṃ hoti. Vikiṇṇavācāti asaṃyatavacanā divasampi niratthakavacanappalāpino. Muṭṭhassatīti naṭṭhassatino. Asampajānāti paññārahitā. Asamāhitāti upacārappanāsamādhivirahitā. Bhantacittāti ubbhantacittā samādhivirahena laddhokāsena uddhaccena . Pākatindriyāti asaṃvutindriyā. Iddhābhisaṅkhāranti āpokasiṇaṃ samāpajjitvā vuṭṭhāya pāsādapatiṭṭhitaṃ pathavibhāgaṃ ‘‘udaka’’nti adhiṭṭhāya, udakapiṭṭhe ṭhitapāsādaṃ vehāsaṃ abbhuggantvā aṅguṭṭhakena pahari. Gambhīranemoti gambhīraāvāṭo, gambhīrabhūmibhāgaṃ anupaviṭṭhoti attho . Sunikhātoti suṭṭhu nikhāto, koṭṭetvā suṭṭhu ṭhapito. Idha abhiññāpādakiddhi kathitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ४. मोग्गल्लानसुत्तं • 4. Moggallānasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ४. मोग्गल्लानसुत्तवण्णना • 4. Moggallānasuttavaṇṇanā
