Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๔. โมคฺคลฺลานสุตฺตวณฺณนา
4. Moggallānasuttavaṇṇanā
๘๒๖. อุทฺธจฺจปกติกาติ วิกฺขิตฺตสภาวา, วิพฺภนฺตจิตฺตาติ อโตฺถฯ อนวฎฺฐิตตาย วิปฺผนฺทิตจิตฺตตาย วิปฺผนฺทมานจิตฺตาฯ ตุจฺฉตาย นโฬ วิยาติ นโฬ, มาโน, อุคฺคโต นโฬ เอเตสนฺติ อุนฺนฬาติ อาห – ‘‘อุนฺนฬาติ…เป.… วุตฺตํ โหตี’’ติฯ จปลาติ จาปลฺยตา นาม โลลภาโวฯ มุราติ ขรวจนา, ผรุสวจนาติ อโตฺถฯ วิกิณฺณวาจา นาม สมฺผปฺปลาปิโนติ วุตฺตํ ‘‘อสํยตวจนา’’ติอาทิฯ ปฎิปตฺติธเมฺม ปมุฎฺฐา วินฎฺฐา ปฎิวินฎฺฐา สติ เอเตสนฺติ มุฎฺฐสตีติ อาห – ‘‘นฎฺฐสฺสติโน’’ติฯ อุพฺภนฺตจิตฺตาติ สมาธิโน อภาเวน อุทฺธเจฺจเนว อุปรูปริ ภนฺตจิตฺตาฯ ปากตินฺทฺริยา อภาวิตกายตาย คามทารกา วิย ปกติภูตอินฺทฺริยาฯ เนโม วุจฺจติ ภูมิยา พทฺธภาวนิมิตฺตปเทโส, คมฺภีโร เนโม เอตสฺสาติ คมฺภีรเนโมฯ สุฎฺฐุ นิขาโตติอาทิ ตสฺส ปาทสฺส สุปฺปติฎฺฐิตภาวทสฺสนํฯ
826.Uddhaccapakatikāti vikkhittasabhāvā, vibbhantacittāti attho. Anavaṭṭhitatāya vipphanditacittatāya vipphandamānacittā. Tucchatāya naḷo viyāti naḷo, māno, uggato naḷo etesanti unnaḷāti āha – ‘‘unnaḷāti…pe… vuttaṃ hotī’’ti. Capalāti cāpalyatā nāma lolabhāvo. Murāti kharavacanā, pharusavacanāti attho. Vikiṇṇavācā nāma samphappalāpinoti vuttaṃ ‘‘asaṃyatavacanā’’tiādi. Paṭipattidhamme pamuṭṭhā vinaṭṭhā paṭivinaṭṭhā sati etesanti muṭṭhasatīti āha – ‘‘naṭṭhassatino’’ti. Ubbhantacittāti samādhino abhāvena uddhacceneva uparūpari bhantacittā. Pākatindriyā abhāvitakāyatāya gāmadārakā viya pakatibhūtaindriyā. Nemo vuccati bhūmiyā baddhabhāvanimittapadeso, gambhīro nemo etassāti gambhīranemo. Suṭṭhu nikhātotiādi tassa pādassa suppatiṭṭhitabhāvadassanaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๔. โมคฺคลฺลานสุตฺตํ • 4. Moggallānasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๔. โมคฺคลฺลานสุตฺตวณฺณนา • 4. Moggallānasuttavaṇṇanā