Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सुत्तनिपात-अट्ठकथा • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
१५. मोघराजसुत्तवण्णना
15. Mogharājasuttavaṇṇanā
११२३. द्वाहं सक्कन्ति मोघराजसुत्तं। तत्थ द्वाहन्ति द्वे वारे अहं। सो हि पुब्बे अजितसुत्तस्स च तिस्समेत्तेय्यसुत्तस्स च अवसाने द्विक्खत्तुं भगवन्तं पुच्छि। भगवा पनस्स इन्द्रियपरिपाकं आगमयमानो न ब्याकासि। तेनाह – ‘‘द्वाहं सक्कं अपुच्छिस्स’’न्ति। यावततियञ्च देवीसि, ब्याकरोतीति मे सुतन्ति यावततियञ्च सहधम्मिकं पुट्ठो विसुद्धिदेवभूतो इसि भगवा सम्मासम्बुद्धो ब्याकरोतीति एवं मे सुतं। गोधावरीतीरेयेव किर सो एवमस्सोसि। तेनाह – ‘‘ब्याकरोतीति मे सुत’’न्ति।
1123.Dvāhaṃsakkanti mogharājasuttaṃ. Tattha dvāhanti dve vāre ahaṃ. So hi pubbe ajitasuttassa ca tissametteyyasuttassa ca avasāne dvikkhattuṃ bhagavantaṃ pucchi. Bhagavā panassa indriyaparipākaṃ āgamayamāno na byākāsi. Tenāha – ‘‘dvāhaṃ sakkaṃ apucchissa’’nti. Yāvatatiyañca devīsi, byākarotīti me sutanti yāvatatiyañca sahadhammikaṃ puṭṭho visuddhidevabhūto isi bhagavā sammāsambuddho byākarotīti evaṃ me sutaṃ. Godhāvarītīreyeva kira so evamassosi. Tenāha – ‘‘byākarotīti me suta’’nti.
११२४. अयं लोकोति मनुस्सलोको। परो लोकोति तं ठपेत्वा अवसेसो। सदेवकोति ब्रह्मलोकं ठपेत्वा अवसेसो उपपत्तिदेवसम्मुतिदेवयुत्तो, ‘‘ब्रह्मलोको सदेवको’’ति एतं वा ‘‘सदेवके लोके’’तिआदिनयनिदस्सनमत्तं, तेन सब्बोपि तथावुत्तप्पकारो लोको वेदितब्बो।
1124.Ayaṃ lokoti manussaloko. Paro lokoti taṃ ṭhapetvā avaseso. Sadevakoti brahmalokaṃ ṭhapetvā avaseso upapattidevasammutidevayutto, ‘‘brahmaloko sadevako’’ti etaṃ vā ‘‘sadevake loke’’tiādinayanidassanamattaṃ, tena sabbopi tathāvuttappakāro loko veditabbo.
११२५. एवं अभिक्कन्तदस्साविन्ति एवं अग्गदस्साविं, सदेवकस्स लोकस्स अज्झासयाधिमुत्तिगतिपरायणादीनि पस्सितुं समत्थन्ति दस्सेति।
1125. Evaṃ abhikkantadassāvinti evaṃ aggadassāviṃ, sadevakassa lokassa ajjhāsayādhimuttigatiparāyaṇādīni passituṃ samatthanti dasseti.
११२६. सुञ्ञतो लोकं अवेक्खस्सूति अवसियपवत्तसल्लक्खणवसेन वा तुच्छसङ्खारसमनुपस्सनावसेन वाति द्वीहि कारणेहि सुञ्ञतो लोकं पस्स। अत्तानुदिट्ठिं ऊहच्चाति सक्कायदिट्ठिं उद्धरित्वा। सेसं सब्बत्थ पाकटमेव।
1126.Suññato lokaṃ avekkhassūti avasiyapavattasallakkhaṇavasena vā tucchasaṅkhārasamanupassanāvasena vāti dvīhi kāraṇehi suññato lokaṃ passa. Attānudiṭṭhiṃ ūhaccāti sakkāyadiṭṭhiṃ uddharitvā. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
एवं भगवा इमम्पि सुत्तं अरहत्तनिकूटेनेव देसेसि। देसनापरियोसाने च वुत्तसदिसो एव धम्माभिसमयो अहोसीति।
Evaṃ bhagavā imampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
परमत्थजोतिकाय खुद्दक-अट्ठकथाय
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
सुत्तनिपात-अट्ठकथाय मोघराजसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Suttanipāta-aṭṭhakathāya mogharājasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / सुत्तनिपातपाळि • Suttanipātapāḷi / १५. मोघराजमाणवपुच्छा • 15. Mogharājamāṇavapucchā