| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
5. මොඝරාජත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
5. Mogharājattheraapadānavaṇṇanā
අත්‌ථදස්‌සී තු භගවාතිආදිකං ආයස්‌මතො මොඝරාජත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො පදුමුත්‌තරස්‌ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා විඤ්‌ඤුතං පත්‌තො එකදිවසං සත්‌ථු සන්‌තිකෙ ධම්‌මං සුණන්‌තො සත්‌ථාරං එකං භික්‌ඛුං ලූඛචීවරධරානං අග්‌ගට්‌ඨානෙ ඨපෙන්‌තං දිස්‌වා තං ඨානන්‌තරං ආකඞ්‌ඛන්‌තො පණිධානං කත්‌වා තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ පුඤ්‌ඤානි කරොන්‌තො අත්‌ථදස්‌සිස්‌ස භගවතො කාලෙ පුන බ්‍රාහ්‌මණකුලෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා බ්‍රාහ්‌මණානං විජ්‌ජාසිප්‌පෙසු නිප්‌ඵත්‌තිං ගතො එකදිවසං අත්‌ථදස්‌සිං භගවන්‌තං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝපරිවුතං රථියං ගච්‌ඡන්‌තං දිස්‌වා පසන්‌නමානසො පඤ්‌චපතිට්‌ඨිතෙන වන්‌දිත්‌වා සිරසි අඤ්‌ජලිං කත්‌වා ‘‘යාවතා රූපිනො සත්‌ථා’’තිආදීහි ඡහි ගාථාහි අභිත්‌ථවිත්‌වා භාජනං පූරෙත්‌වා මධුං උපනෙසි. සත්‌ථා තං පටිග්‌ගහෙත්‌වා අනුමොදනං අකාසි. සො තෙන පුඤ්‌ඤකම්‌මෙන දෙවමනුස්‌සෙසු සංසරන්‌තො කස්‌සපභගවතො කාලෙ කට්‌ඨවාහනස්‌ස නාම රඤ්‌ඤො අමච්‌චො හුත්‌වා නිබ්‌බත්‌තො තෙන සත්‌ථු ආනයනත්‌ථාය පෙසිතො සත්‌ථු සන්‌තිකං ගන්‌ත්‌වා ධම්‌මං සුත්‌වා පටිලද්‌ධසද්‌ධො පබ්‌බජිත්‌වා වීසතිවස්‌සසහස්‌සානි සමණධම්‌මං කත්‌වා තතො චුතො එකං බුද්‌ධන්‌තරං සුගතීසුයෙව පරිවත්‌තෙන්‌තො ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ බ්‍රාහ්‌මණකුලෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා මොඝරාජාති ලද්‌ධනාමො බාවරීයබ්‍රාහ්‌මණස්‌ස සන්‌තිකෙ උග්‌ගහිතසිප්‌පො සංවෙගජාතො තාපසපබ්‌බජ්‌ජං පබ්‌බජිත්‌වා තාපසසහස්‌සපරිවාරො අජිතාදීහි සද්‌ධිං සත්‌ථු සන්‌තිකං පෙසිතො තෙසං පන්‌නරසමො හුත්‌වා පඤ්‌හං පුච්‌ඡිත්‌වා විස්‌සජ්‌ජනපරියොසානෙ අරහත්‌තං පාපුණි. අරහත්‌තං පන පත්‌වා සත්‌ථලූඛං සුත්‌තලූඛං රජනලූඛන්‌ති විසෙසෙන තිවිධෙනපි ලූඛෙන සමන්‌නාගතං පංසුකූලං ධාරෙසි. තෙන නං සත්‌ථා ලූඛචීවරධරානං අග්‌ගට්‌ඨානෙ ඨපෙසි.
Atthadassī tu bhagavātiādikaṃ āyasmato mogharājattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ satthu santike dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ lūkhacīvaradharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā taṃ ṭhānantaraṃ ākaṅkhanto paṇidhānaṃ katvā tattha tattha bhave puññāni karonto atthadassissa bhagavato kāle puna brāhmaṇakule nibbattitvā brāhmaṇānaṃ vijjāsippesu nipphattiṃ gato ekadivasaṃ atthadassiṃ bhagavantaṃ bhikkhusaṅghaparivutaṃ rathiyaṃ gacchantaṃ disvā pasannamānaso pañcapatiṭṭhitena vanditvā sirasi añjaliṃ katvā ‘‘yāvatā rūpino satthā’’tiādīhi chahi gāthāhi abhitthavitvā bhājanaṃ pūretvā madhuṃ upanesi. Satthā taṃ paṭiggahetvā anumodanaṃ akāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto kassapabhagavato kāle kaṭṭhavāhanassa nāma rañño amacco hutvā nibbatto tena satthu ānayanatthāya pesito satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vīsativassasahassāni samaṇadhammaṃ katvā tato cuto ekaṃ buddhantaraṃ sugatīsuyeva parivattento imasmiṃ buddhuppāde brāhmaṇakule nibbattitvā mogharājāti laddhanāmo bāvarīyabrāhmaṇassa santike uggahitasippo saṃvegajāto tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā tāpasasahassaparivāro ajitādīhi saddhiṃ satthu santikaṃ pesito tesaṃ pannarasamo hutvā pañhaṃ pucchitvā vissajjanapariyosāne arahattaṃ pāpuṇi. Arahattaṃ pana patvā satthalūkhaṃ suttalūkhaṃ rajanalūkhanti visesena tividhenapi lūkhena samannāgataṃ paṃsukūlaṃ dhāresi. Tena naṃ satthā lūkhacīvaradharānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi.
64. එවං සො පණිධානානුරූපෙන අරහත්‌තඵලං පත්‌වා අත්‌තනො පුබ්‌බසම්‌භාරං දිස්‌වා පුබ්‌බකම්‌මාපදානං පකාසෙන්‌තො අත්‌ථදස්‌සී තු භගවාතිආදිමාහ. තං සබ්‌බං උත්‌තානත්‌ථමෙව.
64. Evaṃ so paṇidhānānurūpena arahattaphalaṃ patvā attano pubbasambhāraṃ disvā pubbakammāpadānaṃ pakāsento atthadassī tu bhagavātiādimāha. Taṃ sabbaṃ uttānatthameva.
73. පුටකං පූරයිත්‌වානාති පුටකං වුච්‌චති වාරකං, ඝටං වා. අනෙළකං නිද්‌දොසං මක්‌ඛිකණ්‌ඩවිරහිතං ඛුද්‌දමධුනා ඝටං පූරෙත්‌වා තං උභොහි හත්‌ථෙහි පග්‌ගය්‌හ පකාරෙන ආදරෙන ගහෙත්‌වා මහෙසිනො භගවතො උපනෙසින්‌ති සම්‌බන්‌ධො. සෙසං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙවාති.
73.Puṭakaṃ pūrayitvānāti puṭakaṃ vuccati vārakaṃ, ghaṭaṃ vā. Aneḷakaṃ niddosaṃ makkhikaṇḍavirahitaṃ khuddamadhunā ghaṭaṃ pūretvā taṃ ubhohi hatthehi paggayha pakārena ādarena gahetvā mahesino bhagavato upanesinti sambandho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
මොඝරාජත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Mogharājattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 5. මොඝරාජත්‌ථෙරඅපදානං • 5. Mogharājattheraapadānaṃ
