Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi

    ೩. ಮೋಹನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ

    3. Mohanasikkhāpadaṃ

    ೪೪೪. ತತಿಯೇ ಅನುಸದ್ದೋ ಪಟಿಪಾಟಿಅತ್ಥಂ ಅನ್ತೋಕತ್ವಾ ವಿಚ್ಛತ್ಥವಾಚಕೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅನುಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಅದ್ಧಮಾಸೇ ಅದ್ಧಮಾಸೇ’’ತಿ। ಸೋತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೋ। ಉಪೋಸಥೇ ಉಪೋಸಥೇ ಉದ್ದಿಸಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಅನುಪೋಸಥಿಕಂ। ಏತ್ಥಾಪಿ ಹಿ ಅನುಸದ್ದೋ ವಿಚ್ಛತ್ಥವಾಚಕೋ। ಸೋತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೋ। ಉದ್ದಿಸಿಯಮಾನೋ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ತಸ್ಮಿಂ ಅನಾಚಾರೇ’’ತಿ ಪದೇನ ‘‘ತತ್ಥಾ’’ತಿ ಪದಸ್ಸತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಯಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ ಪದೇನ ಯಂಸದ್ದಸ್ಸ ವಿಸಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಯಥಾಧಮ್ಮೋತಿ ಏತ್ಥ ಧಮ್ಮಸದ್ದೇನ ಧಮ್ಮೋ ಚ ವಿನಯೋ ಚ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ಆಹ ‘‘ಧಮ್ಮೋ ಚ ವಿನಯೋ ಚಾ’’ತಿ। ಯಥಾತಿ ಯೇನಾಕಾರೇನ। ಸಾಧುಸದ್ದೋ ಸುನ್ದರತ್ಥೋ, ಸದ್ದೋ ಪದಪೂರಣೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸುಟ್ಠೂ’’ತಿ। ಅಟ್ಠಿನ್ತಿ ಚ ‘‘ಕತ್ವಾ’’ತಿ ಚ ದ್ವೇ ಪದಾನಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಾನಿ। ‘‘ಅಟ್ಠಿಕತ್ವಾ’’ತಿ ವಾ ಏಕಂ ಪದಂ। ತತ್ಥ ಪುಬ್ಬನಯೇ ಅತ್ಥೋ ಯಸ್ಸತ್ಥೀತಿ ಅಟ್ಠಿ ತ್ಥಕಾರಸ್ಸ ಟ್ಠಕಾರಂ ಕತ್ವಾ, ತಂ ಅಟ್ಠಿಂ। ಕತ್ವಾತಿ ತ್ವಾಪಚ್ಚಯನ್ತಉತ್ತರಪದೇನ ಸಮಾಸೋ ನ ಹೋತಿ। ಅಟ್ಠಿಕಭಾವನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಇಕಸದ್ದೇನ ‘‘ಅಟ್ಠೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಈಪಚ್ಚಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಭಾವ’’ನ್ತಿಪದೇನ ಭಾವಪಚ್ಚಯೇನ ವಿನಾ ಭಾವತ್ಥಸ್ಸ ಞಾಪೇತಬ್ಬತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅತ್ಥೋ ಪನೇವಂ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ – ಅಟ್ಠಿಭಾವಂ ಕತ್ವಾತಿ। ಪಚ್ಛಿಮನಯೇ ಅತ್ಥೋ ಯಸ್ಸತ್ಥೀತಿ ಅಟ್ಠಿಕೋ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ತ್ಥಕಾರಸ್ಸ ಟ್ಠಕಾರಂ ಕತ್ವಾ। ಅತ್ಥಯಿತಬ್ಬೋ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬೋತಿ ವಾ ಅಟ್ಠಿಕೋ, ಅಟ್ಠಿಕಇತಿ ನಾಮಸದ್ದತೋ ತ್ವಾಪಚ್ಚಯೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ‘‘ಅಟ್ಠಿಕತ್ವಾ’’ತಿ ಇದಂ ಪದಂ ಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನಂ। ಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನೇ ವತ್ತಮಾನೇ ಕರಧಾತು ವಾ ಭೂಧಾತು ವಾ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾತಿ ದಸ್ಸೇಭುಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಕತ್ವಾ ಹುತ್ವಾ’’ತಿ। ತಂ ಸಬ್ಬಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಟ್ಠಿಕತ್ವಾತಿ ಅಟ್ಠಿಕಭಾವಂ ಕತ್ವಾ, ಅಟ್ಠಿಕೋ ಹುತ್ವಾ’’ತಿ। ತತಿಯಂ।

    444. Tatiye anusaddo paṭipāṭiatthaṃ antokatvā vicchatthavācakoti āha ‘‘anupaṭipāṭiyā addhamāse addhamāse’’ti. Soti pātimokkho. Uposathe uposathe uddisitabbanti anuposathikaṃ. Etthāpi hi anusaddo vicchatthavācako. Soti pātimokkho. Uddisiyamāno nāma hotīti yojanā. ‘‘Tasmiṃ anācāre’’ti padena ‘‘tatthā’’ti padassatthaṃ dasseti. ‘‘Yaṃ āpatti’’nti padena yaṃsaddassa visayaṃ dasseti. Yathādhammoti ettha dhammasaddena dhammo ca vinayo ca adhippetoti āha ‘‘dhammo ca vinayo cā’’ti. Yathāti yenākārena. Sādhusaddo sundarattho, kasaddo padapūraṇoti āha ‘‘suṭṭhū’’ti. Aṭṭhinti ca ‘‘katvā’’ti ca dve padāni daṭṭhabbāni. ‘‘Aṭṭhikatvā’’ti vā ekaṃ padaṃ. Tattha pubbanaye attho yassatthīti aṭṭhi tthakārassa ṭṭhakāraṃ katvā, taṃ aṭṭhiṃ. Katvāti tvāpaccayantauttarapadena samāso na hoti. Aṭṭhikabhāvanti ettha ikasaddena ‘‘aṭṭhī’’ti ettha īpaccayaṃ dasseti. ‘‘Bhāva’’ntipadena bhāvapaccayena vinā bhāvatthassa ñāpetabbataṃ dasseti. Attho panevaṃ daṭṭhabbo – aṭṭhibhāvaṃ katvāti. Pacchimanaye attho yassatthīti aṭṭhiko purimanayeneva tthakārassa ṭṭhakāraṃ katvā. Atthayitabbo icchitabboti vā aṭṭhiko, aṭṭhikaiti nāmasaddato tvāpaccayo kātabbo. ‘‘Aṭṭhikatvā’’ti idaṃ padaṃ kiriyāvisesanaṃ. Kiriyāvisesane vattamāne karadhātu vā bhūdhātu vā yojetabbāti dassebhuṃ vuttaṃ ‘‘katvā hutvā’’ti. Taṃ sabbaṃ dassento āha ‘‘aṭṭhikatvāti aṭṭhikabhāvaṃ katvā, aṭṭhiko hutvā’’ti. Tatiyaṃ.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೮. ಸಹಧಮ್ಮಿಕವಗ್ಗೋ • 8. Sahadhammikavaggo

    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೩. ಮೋಹನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Mohanasikkhāpadavaṇṇanā

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೩. ಮೋಹನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Mohanasikkhāpadavaṇṇanā

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೩. ಮೋಹನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Mohanasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact