Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
២. មោឡិយផគ្គុនសុត្តំ
2. Moḷiyaphaggunasuttaṃ
១២. សាវត្ថិយំ វិហរតិ…បេ.… ‘‘ចត្តារោមេ , ភិក្ខវេ, អាហារា ភូតានំ វា សត្តានំ ឋិតិយា សម្ភវេសីនំ វា អនុគ្គហាយ។ កតមេ ចត្តារោ? កពឡីការោ អាហារោ – ឱឡារិកោ វា សុខុមោ វា, ផស្សោ ទុតិយោ, មនោសញ្ចេតនា តតិយា, វិញ្ញាណំ ចតុត្ថំ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោ អាហារា ភូតានំ វា សត្តានំ ឋិតិយា សម្ភវេសីនំ វា អនុគ្គហាយា’’តិ។
12. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘cattārome , bhikkhave, āhārā bhūtānaṃ vā sattānaṃ ṭhitiyā sambhavesīnaṃ vā anuggahāya. Katame cattāro? Kabaḷīkāro āhāro – oḷāriko vā sukhumo vā, phasso dutiyo, manosañcetanā tatiyā, viññāṇaṃ catutthaṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro āhārā bhūtānaṃ vā sattānaṃ ṭhitiyā sambhavesīnaṃ vā anuggahāyā’’ti.
ឯវំ វុត្តេ, អាយស្មា មោឡិយផគ្គុនោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, វិញ្ញាណាហារំ អាហារេតី’’តិ? ‘‘នោ កល្លោ បញ្ហោ’’តិ ភគវា អវោច – ‘‘‘អាហារេតី’តិ អហំ ន វទាមិ។ ‘អាហារេតី’តិ ចាហំ វទេយ្យំ, តត្រស្ស កល្លោ បញ្ហោ – ‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, អាហារេតី’តិ ? ឯវំ ចាហំ ន វទាមិ។ ឯវំ មំ អវទន្តំ យោ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ – ‘កិស្ស នុ ខោ, ភន្តេ, វិញ្ញាណាហារោ’តិ, ឯស កល្លោ បញ្ហោ។ តត្រ កល្លំ វេយ្យាករណំ – ‘វិញ្ញាណាហារោ អាយតិំ បុនព្ភវាភិនិព្ពត្តិយា បច្ចយោ, តស្មិំ ភូតេ សតិ សឡាយតនំ, សឡាយតនបច្ចយា ផស្សោ’’’តិ។
Evaṃ vutte, āyasmā moḷiyaphagguno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, viññāṇāhāraṃ āhāretī’’ti? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘āhāretī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Āhāretī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, āhāretī’ti ? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kissa nu kho, bhante, viññāṇāhāro’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘viññāṇāhāro āyatiṃ punabbhavābhinibbattiyā paccayo, tasmiṃ bhūte sati saḷāyatanaṃ, saḷāyatanapaccayā phasso’’’ti.
‘‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, ផុសតី’’តិ? ‘‘នោ កល្លោ បញ្ហោ’’តិ ភគវា អវោច – ‘‘‘ផុសតី’តិ អហំ ន វទាមិ។ ‘ផុសតី’តិ ចាហំ វទេយ្យំ, តត្រស្ស កល្លោ បញ្ហោ – ‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, ផុសតី’តិ? ឯវំ ចាហំ ន វទាមិ។ ឯវំ មំ អវទន្តំ យោ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ – ‘កិំបច្ចយា នុ ខោ, ភន្តេ, ផស្សោ’តិ, ឯស កល្លោ បញ្ហោ។ តត្រ កល្លំ វេយ្យាករណំ – ‘សឡាយតនបច្ចយា ផស្សោ, ផស្សបច្ចយា វេទនា’’’តិ។
‘‘Ko nu kho, bhante, phusatī’’ti? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘phusatī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Phusatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, phusatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, phasso’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘saḷāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā’’’ti.
‘‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, វេទយតី’’តិ 1? ‘‘នោ កល្លោ បញ្ហោ’’តិ ភគវា អវោច – ‘‘‘វេទយតី’តិ អហំ ន វទាមិ។ ‘វេទយតី’តិ ចាហំ វទេយ្យំ, តត្រស្ស កល្លោ បញ្ហោ – ‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, វេទយតី’តិ? ឯវំ ចាហំ ន វទាមិ។ ឯវំ មំ អវទន្តំ យោ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ – ‘កិំបច្ចយា នុ ខោ, ភន្តេ, វេទនា’តិ, ឯស កល្លោ បញ្ហោ។ តត្រ កល្លំ វេយ្យាករណំ – ‘ផស្សបច្ចយា វេទនា, វេទនាបច្ចយា តណ្ហា’’’តិ។
‘‘Ko nu kho, bhante, vedayatī’’ti 2? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘vedayatī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Vedayatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, vedayatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, vedanā’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā’’’ti.
‘‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, តសតី’’តិ 3? ‘‘នោ កល្លោ បញ្ហោ’’តិ ភគវា អវោច – ‘‘‘តសតី’តិ អហំ ន វទាមិ ។ ‘តសតី’តិ ចាហំ វទេយ្យំ, តត្រស្ស កល្លោ បញ្ហោ – ‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, តសតី’តិ? ឯវំ ចាហំ ន វទាមិ។ ឯវំ មំ អវទន្តំ យោ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ – ‘កិំបច្ចយា នុ ខោ, ភន្តេ, តណ្ហា’តិ, ឯស កល្លោ បញ្ហោ។ តត្រ កល្លំ វេយ្យាករណំ – ‘វេទនាបច្ចយា តណ្ហា, តណ្ហាបច្ចយា ឧបាទាន’’’ន្តិ។
‘‘Ko nu kho, bhante, tasatī’’ti 4? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘tasatī’ti ahaṃ na vadāmi . ‘Tasatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, tasatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, taṇhā’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādāna’’’nti.
‘‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, ឧបាទិយតី’’តិ? ‘‘នោ កល្លោ បញ្ហោ’’តិ ភគវា អវោច – ‘‘‘ឧបាទិយតី’តិ អហំ ន វទាមិ។ ‘ឧបាទិយតី’តិ ចាហំ វទេយ្យំ, តត្រស្ស កល្លោ បញ្ហោ – ‘កោ នុ ខោ, ភន្តេ, ឧបាទិយតី’តិ? ឯវំ ចាហំ ន វទាមិ។ ឯវំ មំ អវទន្តំ យោ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ – ‘កិំបច្ចយា នុ ខោ, ភន្តេ, ឧបាទាន’ន្តិ, ឯស កល្លោ បញ្ហោ។ តត្រ កល្លំ វេយ្យាករណំ – ‘តណ្ហាបច្ចយា ឧបាទានំ; ឧបាទានបច្ចយា ភវោ’តិ…បេ.… ឯវមេតស្ស កេវលស្ស ទុក្ខក្ខន្ធស្ស សមុទយោ ហោតិ។
‘‘Ko nu kho, bhante, upādiyatī’’ti? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘upādiyatī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Upādiyatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, upādiyatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, upādāna’nti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘taṇhāpaccayā upādānaṃ; upādānapaccayā bhavo’ti…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘ឆន្នំ ត្វេវ, ផគ្គុន, ផស្សាយតនានំ អសេសវិរាគនិរោធា ផស្សនិរោធោ; ផស្សនិរោធា វេទនានិរោធោ; វេទនានិរោធា តណ្ហានិរោធោ; តណ្ហានិរោធា ឧបាទាននិរោធោ; ឧបាទាននិរោធា ភវនិរោធោ; ភវនិរោធា ជាតិនិរោធោ; ជាតិនិរោធា ជរាមរណំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា និរុជ្ឈន្តិ។ ឯវមេតស្ស កេវលស្ស ទុក្ខក្ខន្ធស្ស និរោធោ ហោតី’’តិ។ ទុតិយំ។
‘‘Channaṃ tveva, phagguna, phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā phassanirodho; phassanirodhā vedanānirodho; vedanānirodhā taṇhānirodho; taṇhānirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho; bhavanirodhā jātinirodho; jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ២. មោឡិយផគ្គុនសុត្តវណ្ណនា • 2. Moḷiyaphaggunasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ២. មោឡិយផគ្គុនសុត្តវណ្ណនា • 2. Moḷiyaphaggunasuttavaṇṇanā