| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೨. ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನಸುತ್ತಂ
2. Moḷiyaphaggunasuttaṃ
೧೨. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ಚತ್ತಾರೋಮೇ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಹಾರಾ ಭೂತಾನಂ ವಾ ಸತ್ತಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಸಮ್ಭವೇಸೀನಂ ವಾ ಅನುಗ್ಗಹಾಯ। ಕತಮೇ ಚತ್ತಾರೋ? ಕಬಳೀಕಾರೋ ಆಹಾರೋ – ಓಳಾರಿಕೋ ವಾ ಸುಖುಮೋ ವಾ, ಫಸ್ಸೋ ದುತಿಯೋ, ಮನೋಸಞ್ಚೇತನಾ ತತಿಯಾ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಚತುತ್ಥಂ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಆಹಾರಾ ಭೂತಾನಂ ವಾ ಸತ್ತಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಸಮ್ಭವೇಸೀನಂ ವಾ ಅನುಗ್ಗಹಾಯಾ’’ತಿ।
12. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘cattārome , bhikkhave, āhārā bhūtānaṃ vā sattānaṃ ṭhitiyā sambhavesīnaṃ vā anuggahāya. Katame cattāro? Kabaḷīkāro āhāro – oḷāriko vā sukhumo vā, phasso dutiyo, manosañcetanā tatiyā, viññāṇaṃ catutthaṃ. Ime kho, bhikkhave, cattāro āhārā bhūtānaṃ vā sattānaṃ ṭhitiyā sambhavesīnaṃ vā anuggahāyā’’ti.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಆಯಸ್ಮಾ ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರಂ ಆಹಾರೇತೀ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘‘ಆಹಾರೇತೀ’ತಿ ಅಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ‘ಆಹಾರೇತೀ’ತಿ ಚಾಹಂ ವದೇಯ್ಯಂ, ತತ್ರಸ್ಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ – ‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಆಹಾರೇತೀ’ತಿ ? ಏವಂ ಚಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಮಂ ಅವದನ್ತಂ ಯೋ ಏವಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ – ‘ಕಿಸ್ಸ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋ’ತಿ, ಏಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ। ತತ್ರ ಕಲ್ಲಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಂ – ‘ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋ ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚಯೋ, ತಸ್ಮಿಂ ಭೂತೇ ಸತಿ ಸಳಾಯತನಂ, ಸಳಾಯತನಪಚ್ಚಯಾ ಫಸ್ಸೋ’’’ತಿ।
Evaṃ vutte, āyasmā moḷiyaphagguno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, viññāṇāhāraṃ āhāretī’’ti? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘āhāretī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Āhāretī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, āhāretī’ti ? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kissa nu kho, bhante, viññāṇāhāro’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘viññāṇāhāro āyatiṃ punabbhavābhinibbattiyā paccayo, tasmiṃ bhūte sati saḷāyatanaṃ, saḷāyatanapaccayā phasso’’’ti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಫುಸತೀ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘‘ಫುಸತೀ’ತಿ ಅಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ‘ಫುಸತೀ’ತಿ ಚಾಹಂ ವದೇಯ್ಯಂ, ತತ್ರಸ್ಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ – ‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಫುಸತೀ’ತಿ? ಏವಂ ಚಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಮಂ ಅವದನ್ತಂ ಯೋ ಏವಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ – ‘ಕಿಂಪಚ್ಚಯಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಫಸ್ಸೋ’ತಿ, ಏಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ। ತತ್ರ ಕಲ್ಲಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಂ – ‘ಸಳಾಯತನಪಚ್ಚಯಾ ಫಸ್ಸೋ, ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ವೇದನಾ’’’ತಿ।
‘‘Ko nu kho, bhante, phusatī’’ti? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘phusatī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Phusatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, phusatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, phasso’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘saḷāyatanapaccayā phasso, phassapaccayā vedanā’’’ti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವೇದಯತೀ’’ತಿ 1? ‘‘ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘‘ವೇದಯತೀ’ತಿ ಅಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ‘ವೇದಯತೀ’ತಿ ಚಾಹಂ ವದೇಯ್ಯಂ, ತತ್ರಸ್ಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ – ‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವೇದಯತೀ’ತಿ? ಏವಂ ಚಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಮಂ ಅವದನ್ತಂ ಯೋ ಏವಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ – ‘ಕಿಂಪಚ್ಚಯಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವೇದನಾ’ತಿ, ಏಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ। ತತ್ರ ಕಲ್ಲಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಂ – ‘ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ವೇದನಾ, ವೇದನಾಪಚ್ಚಯಾ ತಣ್ಹಾ’’’ತಿ।
‘‘Ko nu kho, bhante, vedayatī’’ti 2? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘vedayatī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Vedayatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, vedayatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, vedanā’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā’’’ti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ತಸತೀ’’ತಿ 3? ‘‘ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘‘ತಸತೀ’ತಿ ಅಹಂ ನ ವದಾಮಿ । ‘ತಸತೀ’ತಿ ಚಾಹಂ ವದೇಯ್ಯಂ, ತತ್ರಸ್ಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ – ‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ತಸತೀ’ತಿ? ಏವಂ ಚಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಮಂ ಅವದನ್ತಂ ಯೋ ಏವಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ – ‘ಕಿಂಪಚ್ಚಯಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ತಣ್ಹಾ’ತಿ, ಏಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ। ತತ್ರ ಕಲ್ಲಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಂ – ‘ವೇದನಾಪಚ್ಚಯಾ ತಣ್ಹಾ, ತಣ್ಹಾಪಚ್ಚಯಾ ಉಪಾದಾನ’’’ನ್ತಿ।
‘‘Ko nu kho, bhante, tasatī’’ti 4? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘tasatī’ti ahaṃ na vadāmi . ‘Tasatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, tasatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, taṇhā’ti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādāna’’’nti.
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಾದಿಯತೀ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘‘ಉಪಾದಿಯತೀ’ತಿ ಅಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ‘ಉಪಾದಿಯತೀ’ತಿ ಚಾಹಂ ವದೇಯ್ಯಂ, ತತ್ರಸ್ಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ – ‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಾದಿಯತೀ’ತಿ? ಏವಂ ಚಾಹಂ ನ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಮಂ ಅವದನ್ತಂ ಯೋ ಏವಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ – ‘ಕಿಂಪಚ್ಚಯಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಾದಾನ’ನ್ತಿ, ಏಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋ। ತತ್ರ ಕಲ್ಲಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಂ – ‘ತಣ್ಹಾಪಚ್ಚಯಾ ಉಪಾದಾನಂ; ಉಪಾದಾನಪಚ್ಚಯಾ ಭವೋ’ತಿ…ಪೇ॰… ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ ಹೋತಿ।
‘‘Ko nu kho, bhante, upādiyatī’’ti? ‘‘No kallo pañho’’ti bhagavā avoca – ‘‘‘upādiyatī’ti ahaṃ na vadāmi. ‘Upādiyatī’ti cāhaṃ vadeyyaṃ, tatrassa kallo pañho – ‘ko nu kho, bhante, upādiyatī’ti? Evaṃ cāhaṃ na vadāmi. Evaṃ maṃ avadantaṃ yo evaṃ puccheyya – ‘kiṃpaccayā nu kho, bhante, upādāna’nti, esa kallo pañho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇaṃ – ‘taṇhāpaccayā upādānaṃ; upādānapaccayā bhavo’ti…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘ಛನ್ನಂ ತ್ವೇವ, ಫಗ್ಗುನ, ಫಸ್ಸಾಯತನಾನಂ ಅಸೇಸವಿರಾಗನಿರೋಧಾ ಫಸ್ಸನಿರೋಧೋ; ಫಸ್ಸನಿರೋಧಾ ವೇದನಾನಿರೋಧೋ; ವೇದನಾನಿರೋಧಾ ತಣ್ಹಾನಿರೋಧೋ; ತಣ್ಹಾನಿರೋಧಾ ಉಪಾದಾನನಿರೋಧೋ; ಉಪಾದಾನನಿರೋಧಾ ಭವನಿರೋಧೋ; ಭವನಿರೋಧಾ ಜಾತಿನಿರೋಧೋ; ಜಾತಿನಿರೋಧಾ ಜರಾಮರಣಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ। ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ನಿರೋಧೋ ಹೋತೀ’’ತಿ। ದುತಿಯಂ।
‘‘Channaṃ tveva, phagguna, phassāyatanānaṃ asesavirāganirodhā phassanirodho; phassanirodhā vedanānirodho; vedanānirodhā taṇhānirodho; taṇhānirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho; bhavanirodhā jātinirodho; jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Moḷiyaphaggunasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೨. ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Moḷiyaphaggunasuttavaṇṇanā
