Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ೨. ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

    2. Moḷiyaphaggunasuttavaṇṇanā

    ೧೨. ದುತಿಯೇ ಸಮ್ಭವೇಸೀನಂ ವಾ ಅನುಗ್ಗಹಾಯಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಠಾನೇ ಭಗವಾ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇಸಿ। ಕಸ್ಮಾ? ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಸ್ಸ ನಿಸಿನ್ನತ್ತಾ। ತಸ್ಸಞ್ಹಿ ಪರಿಸತಿ ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನೋ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖು ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೋ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಅಥ ಸತ್ಥಾ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಮಂ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸತಿ, ಅಥಸ್ಸಾಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಾಯ ಓಕಾಸದಾನತ್ಥಂ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇಸಿ। ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನೋತಿ ಮೋಳೀತಿ ಚೂಳಾ ವುಚ್ಚತಿ। ಯಥಾಹ –

    12. Dutiye sambhavesīnaṃ vā anuggahāyāti imasmiṃyeva ṭhāne bhagavā desanaṃ niṭṭhāpesi. Kasmā? Diṭṭhigatikassa nisinnattā. Tassañhi parisati moḷiyaphagguno nāma bhikkhu diṭṭhigatiko nisinno. Atha satthā cintesi – ‘‘ayaṃ uṭṭhahitvā maṃ pañhaṃ pucchissati, athassāhaṃ vissajjessāmī’’ti pucchāya okāsadānatthaṃ desanaṃ niṭṭhāpesi. Moḷiyaphaggunoti moḷīti cūḷā vuccati. Yathāha –

    ‘‘ಛೇತ್ವಾನ ಮೋಳಿಂ ವರಗನ್ಧವಾಸಿತಂ

    ‘‘Chetvāna moḷiṃ varagandhavāsitaṃ

    ವೇಹಾಯಸಂ ಉಕ್ಖಿಪಿ ಸಕ್ಯಪುಙ್ಗವೋ।

    Vehāyasaṃ ukkhipi sakyapuṅgavo;

    ರತನಚಙ್ಕೋಟವರೇನ ವಾಸವೋ,

    Ratanacaṅkoṭavarena vāsavo,

    ಸಹಸ್ಸನೇತ್ತೋ ಸಿರಸಾ ಪಟಿಗ್ಗಹೀ’’ತಿ॥

    Sahassanetto sirasā paṭiggahī’’ti.

    ಸಾ ತಸ್ಸ ಗಿಹಿಕಾಲೇ ಮಹನ್ತಾ ಅಹೋಸಿ। ತೇನಸ್ಸ ‘‘ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನೋ’’ತಿ ಸಙ್ಖಾ ಉದಪಾದಿ। ಪಬ್ಬಜಿತಮ್ಪಿ ನಂ ತೇನೇವ ನಾಮೇನ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ। ಏತದವೋಚಾತಿ ದೇಸನಾನುಸನ್ಧಿಂ ಘಟೇನ್ತೋ ಏತಂ ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರಂ ಆಹಾರೇತೀ’’ತಿ ವಚನಂ ಅವೋಚ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಭನ್ತೇ, ಕೋ ನಾಮ ಸೋ, ಯೋ ಏತಂ ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರಂ ಖಾದತಿ ವಾ ಭುಞ್ಜತಿ ವಾತಿ?

    Sā tassa gihikāle mahantā ahosi. Tenassa ‘‘moḷiyaphagguno’’ti saṅkhā udapādi. Pabbajitampi naṃ teneva nāmena sañjānanti. Etadavocāti desanānusandhiṃ ghaṭento etaṃ ‘‘ko nu kho, bhante, viññāṇāhāraṃ āhāretī’’ti vacanaṃ avoca. Tassattho – bhante, ko nāma so, yo etaṃ viññāṇāhāraṃ khādati vā bhuñjati vāti?

    ಕಸ್ಮಾ ಪನಾಯಂ ಇತರೇ ತಯೋ ಆಹಾರೇ ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಇಮಮೇವ ಪುಚ್ಛತೀತಿ? ಜಾನಾಮೀತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ। ಸೋ ಹಿ ಮಹನ್ತೇ ಪಿಣ್ಡೇ ಕತ್ವಾವ ಕಬಳೀಕಾರಾಹಾರಂ ಭುಞ್ಜನ್ತೇ ಪಸ್ಸತಿ, ತೇನಸ್ಸ ತಂ ಜಾನಾಮೀತಿ ಲದ್ಧಿ। ತಿತ್ತಿರವಟ್ಟಕಮೋರಕುಕ್ಕುಟಾದಯೋ ಪನ ಮಾತುಸಮ್ಫಸ್ಸೇನ ಯಾಪೇನ್ತೇ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಏತೇ ಫಸ್ಸಾಹಾರೇನ ಯಾಪೇನ್ತೀ’’ತಿ ತಸ್ಸ ಲದ್ಧಿ। ಕಚ್ಛಪಾ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಉತುಸಮಯೇ ಮಹಾಸಮುದ್ದತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸಮುದ್ದತೀರೇ ವಾಲಿಕನ್ತರೇ ಅಣ್ಡಾನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ವಾಲಿಕಾಯ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದಮೇವ ಓತರನ್ತಿ। ತಾನಿ ಮಾತುಅನುಸ್ಸರಣವಸೇನ ನ ಪೂತೀನಿ ಹೋನ್ತಿ। ತಾನಿ ಮನೋಸಞ್ಚೇತನಾಹಾರೇನ ಯಾಪೇನ್ತೀತಿ ತಸ್ಸ ಲದ್ಧಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಥೇರಸ್ಸ ಅಯಂ ಲದ್ಧಿ, ನ ಪನ ಏತಾಯ ಲದ್ಧಿಯಾ ಇಮಂ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ । ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೋ ಹಿ ಉಮ್ಮತ್ತಕಸದಿಸೋ। ಯಥಾ ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಪಚ್ಛಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನ್ತರವೀಥಿಂ ಓತಿಣ್ಣೋ ಗೋಮಯಮ್ಪಿ ಪಾಸಾಣಮ್ಪಿ ಗೂಥಮ್ಪಿ ಖಜ್ಜಖಣ್ಡಮ್ಪಿ ತಂ ತಂ ಮನಾಪಮ್ಪಿ ಅಮನಾಪಮ್ಪಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಯಂ ಪಕ್ಖಿಪತಿ। ಏವಮೇವ ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೋ ಯುತ್ತಮ್ಪಿ ಅಯುತ್ತಮ್ಪಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಸೋ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಇಮಂ ಪುಚ್ಛಸೀ’’ತಿ ನ ನಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ, ಪುಚ್ಛಿತಪುಚ್ಛಿತಟ್ಠಾನೇ ಪನ ಗಹಣಮೇವ ನಿಸೇಧೇತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವ ನಂ ಭಗವಾ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಏವಂ ಪುಚ್ಛಸೀ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ಗಹಿತಗಾಹಮೇವ ತಸ್ಸ ಮೋಚೇತುಂ ನೋ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋತಿಆದಿಮಾಹ।

    Kasmā panāyaṃ itare tayo āhāre apucchitvā imameva pucchatīti? Jānāmīti laddhiyā. So hi mahante piṇḍe katvāva kabaḷīkārāhāraṃ bhuñjante passati, tenassa taṃ jānāmīti laddhi. Tittiravaṭṭakamorakukkuṭādayo pana mātusamphassena yāpente disvā ‘‘ete phassāhārena yāpentī’’ti tassa laddhi. Kacchapā pana attano utusamaye mahāsamuddato nikkhamitvā samuddatīre vālikantare aṇḍāni ṭhapetvā vālikāya paṭicchādetvā mahāsamuddameva otaranti. Tāni mātuanussaraṇavasena na pūtīni honti. Tāni manosañcetanāhārena yāpentīti tassa laddhi. Kiñcāpi therassa ayaṃ laddhi, na pana etāya laddhiyā imaṃ pañhaṃ pucchati . Diṭṭhigatiko hi ummattakasadiso. Yathā ummattako pacchiṃ gahetvā antaravīthiṃ otiṇṇo gomayampi pāsāṇampi gūthampi khajjakhaṇḍampi taṃ taṃ manāpampi amanāpampi gahetvā pacchiyaṃ pakkhipati. Evameva diṭṭhigatiko yuttampi ayuttampi pucchati. So ‘‘kasmā imaṃ pucchasī’’ti na niggahetabbo, pucchitapucchitaṭṭhāne pana gahaṇameva nisedhetabbaṃ. Teneva naṃ bhagavā ‘‘kasmā evaṃ pucchasī’’ti avatvā gahitagāhameva tassa mocetuṃ no kallo pañhotiādimāha.

    ತತ್ಥ ನೋ ಕಲ್ಲೋತಿ ಅಯುತ್ತೋ। ಆಹಾರೇತೀತಿ ಅಹಂ ನ ವದಾಮೀತಿ ಅಹಂ ಕೋಚಿ ಸತ್ತೋ ವಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ವಾ ಆಹಾರೇತೀತಿ ನ ವದಾಮಿ। ಆಹಾರೇತೀತಿ ಚಾಹಂ ವದೇಯ್ಯನ್ತಿ ಯದಿ ಅಹಂ ಆಹಾರೇತೀತಿ ವದೇಯ್ಯಂ। ತತ್ರಸ್ಸ ಕಲ್ಲೋ ಪಞ್ಹೋತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಮಯಾ ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಅಯಂ ಪಞ್ಹೋ ಯುತ್ತೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಕಿಸ್ಸ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋತಿ, ಭನ್ತೇ, ಅಯಂ ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋ ಕತಮಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ರ ಕಲ್ಲಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಏವಂ ಪುಚ್ಛಿತೇ ಪಞ್ಹೇ ಇಮಂ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಂ ಯುತ್ತಂ ‘‘ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋ ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚಯೋ’’ತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ವಿಞ್ಞಾಣಾಹಾರೋತಿ ಪಟಿಸನ್ಧಿಚಿತ್ತಂ। ಆಯತಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೀತಿ ತೇನೇವ ವಿಞ್ಞಾಣೇನ ಸಹುಪ್ಪನ್ನನಾಮರೂಪಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಭೂತೇ ಸತಿ ಸಳಾಯತನನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಪುನಬ್ಭವಾಭಿನಿಬ್ಬತ್ತಿಸಙ್ಖಾತೇ ನಾಮರೂಪೇ ಜಾತೇ ಸತಿ ಸಳಾಯತನಂ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।

    Tattha no kalloti ayutto. Āhāretīti ahaṃ na vadāmīti ahaṃ koci satto vā puggalo vā āhāretīti na vadāmi. Āhāretīti cāhaṃ vadeyyanti yadi ahaṃ āhāretīti vadeyyaṃ. Tatrassa kallo pañhoti tasmiṃ mayā evaṃ vutte ayaṃ pañho yutto bhaveyya. Kissa nu kho, bhante, viññāṇāhāroti, bhante, ayaṃ viññāṇāhāro katamassa dhammassa paccayoti attho. Tatra kallaṃ veyyākaraṇanti tasmiṃ evaṃ pucchite pañhe imaṃ veyyākaraṇaṃ yuttaṃ ‘‘viññāṇāhāro āyatiṃ punabbhavābhinibbattiyā paccayo’’ti. Ettha ca viññāṇāhāroti paṭisandhicittaṃ. Āyatiṃ punabbhavābhinibbattīti teneva viññāṇena sahuppannanāmarūpaṃ. Tasmiṃ bhūte sati saḷāyatananti tasmiṃ punabbhavābhinibbattisaṅkhāte nāmarūpe jāte sati saḷāyatanaṃ hotīti attho.

    ಸಳಾಯತನಪಚ್ಚಯಾ ಫಸ್ಸೋತಿ ಇಧಾಪಿ ಭಗವಾ ಉತ್ತರಿ ಪಞ್ಹಸ್ಸ ಓಕಾಸಂ ದೇನ್ತೋ ದೇಸನಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇಸಿ। ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕೋ ಹಿ ನವಪುಚ್ಛಂ ಉಪ್ಪಾದೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ನಿದ್ದಿಟ್ಠಂ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಂಯೇವ ಪನ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛತಿ, ತೇನಸ್ಸ ಭಗವಾ ಓಕಾಸಂ ಅದಾಸಿ। ಅತ್ಥೋ ಪನಸ್ಸ ಸಬ್ಬಪದೇಸು ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭವತೀ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ನ ಪುಚ್ಛತಿ? ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಸ್ಸ ಹಿ ಸತ್ತೋ ನಾಮ ಭೂತೋ ನಿಬ್ಬತ್ತೋಯೇವಾತಿ ಲದ್ಧಿ, ತಸ್ಮಾ ಅತ್ತನೋ ಲದ್ಧಿವಿರುದ್ಧಂ ಇದನ್ತಿ ನ ಪುಚ್ಛತಿ। ಅಪಿಚ ಇದಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಇದಂ ಇದಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಇದನ್ತಿ ಬಹೂಸು ಠಾನೇಸು ಕಥಿತತ್ತಾ ಸಞ್ಞತ್ತಿಂ ಉಪಗತೋ, ತೇನಾಪಿ ನ ಪುಚ್ಛತಿ। ಸತ್ಥಾಪಿ ‘‘ಇಮಸ್ಸ ಬಹುಂ ಪುಚ್ಛನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ತಿತ್ತಿ ನತ್ಥಿ, ತುಚ್ಛಪುಚ್ಛಮೇವ ಪುಚ್ಛತೀ’’ತಿ ಇತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದೇಸನಂ ಏಕಾಬದ್ಧಂ ಕತ್ವಾ ದೇಸೇಸಿ। ಛನ್ನಂ ತ್ವೇವಾತಿ ಯತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದೇಸನಾರುಳ್ಹಂ, ತಮೇವ ಗಹೇತ್ವಾ ದೇಸನಂ ವಿವಟ್ಟೇನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಸುತ್ತೇ ವಿಞ್ಞಾಣನಾಮರೂಪಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋ ಸನ್ಧಿ, ವೇದನಾತಣ್ಹಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋ, ಭವಜಾತೀನಂ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋತಿ। ದುತಿಯಂ।

    Saḷāyatanapaccayāphassoti idhāpi bhagavā uttari pañhassa okāsaṃ dento desanaṃ niṭṭhāpesi. Diṭṭhigatiko hi navapucchaṃ uppādetuṃ na sakkoti, niddiṭṭhaṃ niddiṭṭhaṃyeva pana gaṇhitvā pucchati, tenassa bhagavā okāsaṃ adāsi. Attho panassa sabbapadesu vuttanayeneva gahetabbo. ‘‘Ko nu kho, bhante, bhavatī’’ti kasmā na pucchati? Diṭṭhigatikassa hi satto nāma bhūto nibbattoyevāti laddhi, tasmā attano laddhiviruddhaṃ idanti na pucchati. Apica idappaccayā idaṃ idappaccayā idanti bahūsu ṭhānesu kathitattā saññattiṃ upagato, tenāpi na pucchati. Satthāpi ‘‘imassa bahuṃ pucchantassāpi titti natthi, tucchapucchameva pucchatī’’ti ito paṭṭhāya desanaṃ ekābaddhaṃ katvā desesi. Channaṃ tvevāti yato paṭṭhāya desanāruḷhaṃ, tameva gahetvā desanaṃ vivaṭṭento evamāha. Imasmiṃ pana sutte viññāṇanāmarūpānaṃ antare eko sandhi, vedanātaṇhānaṃ antare eko, bhavajātīnaṃ antare ekoti. Dutiyaṃ.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನಸುತ್ತಂ • 2. Moḷiyaphaggunasuttaṃ

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೨. ಮೋಳಿಯಫಗ್ಗುನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Moḷiyaphaggunasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact