| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
10. මොනෙය්‍යසුත්‌තවණ්‌ණනා
10. Moneyyasuttavaṇṇanā
123. දසමෙ මුනිනො භාවා මොනෙය්‍යානි, යෙහි ධම්‌මෙහි උභයහිතමුනනතො මුනි නාම හොති, තෙ මුනිභාවකරා මොනෙය්‍යා පටිපදා ධම්‌මා එව වුත්‌තා. මුනිනො වා එතානි මොනෙය්‍යානි, යථාවුත්‌තධම්‌මා එව. තත්‌ථ යස්‌මා කායෙන අකත්‌තබ්‌බස්‌ස අකරණං, කත්‌තබ්‌බස්‌ස ච කරණං , ‘‘අත්‌ථි ඉමස්‌මිං කායෙ කෙසා’’තිආදිනා (දී. නි. 2.377; ම. නි. 1.110; සං. නි. 4.127; ඛු. පා. 3.ද්‌වත්‌තිංසාකාර) කායසඞ්‌ඛාතස්‌ස ආරම්‌මණස්‌ස ජානනං, කායස්‌ස ච සමුදයතො අත්‌ථඞ්‌ගමතො අස්‌සාදතො ආදීනවතො නිස්‌සරණතො ච යාථාවතො පරිජානනතා, තථා පරිජානනවසෙන පන පවත්‌තො විපස්‌සනාමග්‌ගො, තෙන ච කායෙ ඡන්‌දරාගස්‌ස පජහනං, කායසඞ්‌ඛාරං නිරොධෙත්‌වා පත්‌තබ්‌බසමාපත්‌ති වා, සබ්‌බෙ එතෙ කායමුඛෙන පවත්‌තා මොනෙය්‍යප්‌පටිපදා ධම්‌මා කායමොනෙය්‍යං නාම. තස්‌මා තමත්‌ථං දස්‌සෙතුං ‘‘කතමං කායමොනෙය්‍යං? තිවිධකායදුච්‌චරිතස්‌ස පහානං කායමොනෙය්‍යං, තිවිධකායසුචරිතම්‌පි කායමොනෙය්‍ය’’න්‌තිආදිනා (මහානි. 14) පාළි ආගතා. ඉධාපි තෙනෙව පාළිනයෙන අත්‌ථං දස්‌සෙන්‌තො ‘‘තිවිධකායදුච්‌චරිතප්‌පහානං කායමොනෙය්‍යං නාමා’’තිආදිමාහ.
123. Dasame munino bhāvā moneyyāni, yehi dhammehi ubhayahitamunanato muni nāma hoti, te munibhāvakarā moneyyā paṭipadā dhammā eva vuttā. Munino vā etāni moneyyāni, yathāvuttadhammā eva. Tattha yasmā kāyena akattabbassa akaraṇaṃ, kattabbassa ca karaṇaṃ , ‘‘atthi imasmiṃ kāye kesā’’tiādinā (dī. ni. 2.377; ma. ni. 1.110; saṃ. ni. 4.127; khu. pā. 3.dvattiṃsākāra) kāyasaṅkhātassa ārammaṇassa jānanaṃ, kāyassa ca samudayato atthaṅgamato assādato ādīnavato nissaraṇato ca yāthāvato parijānanatā, tathā parijānanavasena pana pavatto vipassanāmaggo, tena ca kāye chandarāgassa pajahanaṃ, kāyasaṅkhāraṃ nirodhetvā pattabbasamāpatti vā, sabbe ete kāyamukhena pavattā moneyyappaṭipadā dhammā kāyamoneyyaṃ nāma. Tasmā tamatthaṃ dassetuṃ ‘‘katamaṃ kāyamoneyyaṃ? Tividhakāyaduccaritassa pahānaṃ kāyamoneyyaṃ, tividhakāyasucaritampi kāyamoneyya’’ntiādinā (mahāni. 14) pāḷi āgatā. Idhāpi teneva pāḷinayena atthaṃ dassento ‘‘tividhakāyaduccaritappahānaṃ kāyamoneyyaṃ nāmā’’tiādimāha.
ඉදානි ‘‘කතමං වචීමොනෙය්‍යං? චතුබ්‌බිධවචීදුච්‌චරිතස්‌ස පහානං වචීමොනෙය්‍යං, චතුබ්‌බිධං වචීසුචරිතං, වාචාරම්‌මණෙ ඤාණං, වාචාපරිඤ්‌ඤා, පරිඤ්‌ඤාසහගතො මග්‌ගො, වාචාය ඡන්‌දරාගස්‌ස පහානං, වචීසඞ්‌ඛාරනිරොධො දුතියජ්‌ඣානසමාපත්‌ති වචීමොනෙය්‍ය’’න්‌ති ඉමාය පාළියා වුත්‌තමත්‌ථං අතිදීපෙන්‌තො ‘‘වචීමොනෙය්‍යෙපි එසෙව නයො’’තිආදිමාහ. තත්‌ථ චොපනවාචඤ්‌චෙව සද්‌දවාචඤ්‌ච ආරබ්‌භ පවත්‌තා පඤ්‌ඤා වාචාරම්‌මණෙ ඤාණං. තස්‌සා වාචාය සමුදයාදිතො පරිජානනං වාචාපරිඤ්‌ඤා.
Idāni ‘‘katamaṃ vacīmoneyyaṃ? Catubbidhavacīduccaritassa pahānaṃ vacīmoneyyaṃ, catubbidhaṃ vacīsucaritaṃ, vācārammaṇe ñāṇaṃ, vācāpariññā, pariññāsahagato maggo, vācāya chandarāgassa pahānaṃ, vacīsaṅkhāranirodho dutiyajjhānasamāpatti vacīmoneyya’’nti imāya pāḷiyā vuttamatthaṃ atidīpento ‘‘vacīmoneyyepi eseva nayo’’tiādimāha. Tattha copanavācañceva saddavācañca ārabbha pavattā paññā vācārammaṇe ñāṇaṃ. Tassā vācāya samudayādito parijānanaṃ vācāpariññā.
‘‘කතමං මනොමොනෙය්‍යං? තිවිධමනොදුච්‌චරිතස්‌ස පහානං මනොමොනෙය්‍යං, තිවිධං මනොසුච්‌චරිතං, මනාරම්‌මණෙ ඤාණං, මනපරිඤ්‌ඤා, පරිඤ්‌ඤාසහගතො මග්‌ගො, මනස්‌මිං ඡන්‌දරාගස්‌ස පහානං, චිත්‌තසඞ්‌ඛාරනිරොධො සඤ්‌ඤාවෙදයිතනිරොධසමාපත්‌ති මනොමොනෙය්‍ය’’න්‌ති ඉමාය පාළියා ආගතනයෙන අත්‌ථං විභාවෙන්‌තො ‘‘මනොමොනෙය්‍යෙපි ඉමිනාව නයෙන අත්‌ථං ඤත්‌වා’’තිආදිමාහ. තත්‌ථ ච එකාසීතිවිධං ලොකියචිත්‌තං ආරබ්‌භ පවත්‌තඤාණං මනාරම්‌මණෙ ඤාණං. තස්‌ස සමුදයාදිතො පරිජානනං මනපරිඤ්‌ඤාති අයං විසෙසො.
‘‘Katamaṃ manomoneyyaṃ? Tividhamanoduccaritassa pahānaṃ manomoneyyaṃ, tividhaṃ manosuccaritaṃ, manārammaṇe ñāṇaṃ, manapariññā, pariññāsahagato maggo, manasmiṃ chandarāgassa pahānaṃ, cittasaṅkhāranirodho saññāvedayitanirodhasamāpatti manomoneyya’’nti imāya pāḷiyā āgatanayena atthaṃ vibhāvento ‘‘manomoneyyepi imināva nayena atthaṃ ñatvā’’tiādimāha. Tattha ca ekāsītividhaṃ lokiyacittaṃ ārabbha pavattañāṇaṃ manārammaṇe ñāṇaṃ. Tassa samudayādito parijānanaṃ manapariññāti ayaṃ viseso.
මොනෙය්‍යසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Moneyyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ආපායිකවග්‌ගවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Āpāyikavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 10. මොනෙය්‍යසුත්‌තං • 10. Moneyyasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 10. මොනෙය්‍යසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Moneyyasuttavaṇṇanā
