Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
3. முசலிந்த³கதா²
3. Mucalindakathā
5. அகாலமேகோ⁴தி எத்த² வப்பாதி³காலஸ்ஸ அபா⁴வா ந அகாலோ ஹோதி, அத² கோ² வஸ்ஸகாலே அஸம்பத்தத்தா அகாலோதி ஆஹ ‘‘அஸம்பத்தே வஸ்ஸகாலே’’தி. ‘‘உப்பன்னமேகோ⁴’’தி இமினா அகாலே உப்பன்னோ மேகோ⁴ அகாலமேகோ⁴தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. கி³ம்ஹானங் பச்சி²மே மாஸேதி ஜெட்ட²மூலமாஸே. தஸ்மிந்தி மேகே⁴. ஸீதவாதது³த்³தி³னீதி எத்த² ஸீதேன வாதேன தூ³ஸிதங் தி³னங் இமிஸ்ஸா வட்டலிகாயாதி ஸீதவாதது³த்³தி³னீதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘ஸா ச பனா’’திஆதி³. ஸா ச பன ஸத்தாஹவட்டலிகா ஸீதவாதது³த்³தி³னீ நாம அஹோஸீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஸமீபே பொக்க²ரணியா நிப்³ப³த்தோ’’தி இமினா முசலிந்த³ஸ்ஸ ஸமீபே நிப்³ப³த்தோ முசலிந்தோ³தி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. முசலிந்தோ³தி ச நிசுலோ. ஸோ நீபோதி ச பியகோதி ச வுச்சதி. நாக³ஸ்ஸ போ⁴கோ³ ஏகோபி ஸத்தாபு⁴ஜத்தா ‘‘போ⁴கே³ஹீ’’தி ப³ஹுவசனவஸேன வுத்தங். தஸ்மிந்தி நாக³ராஜே டி²தே ஸதீதி யோஜனா. தஸ்ஸாதி நாக³ராஜஸ்ஸ. தஸ்மாதி யஸ்மா ப⁴ண்டா³கா³ரக³ப்³ப⁴பமாணங் அஹோஸி, தஸ்மா. டா²னஸ்ஸ காரணங் பரிதீ³பேதி அனேனாதி டா²னகாரணபரிதீ³பனங் ‘‘மா ப⁴க³வந்தங் ஸீத’’ந்திஆதி³வசனங். ஸோதி நாக³ராஜா. ஹீதி ஸச்சங். பாளியங் ‘‘பா³த⁴யித்தா²’’தி கிரியாபத³ங் அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘மா ஸீதங் ப⁴க³வந்தங் பா³த⁴யித்தா²’’தி. தத்தா²தி ‘‘மா ப⁴க³வந்தங் ஸீத’’ந்திஆதி³வசனே. ஸத்தாஹவட்டலிகாய ஸதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தம்பீதி உண்ஹம்பி. நந்தி ப⁴க³வந்தங். தஸ்ஸாதி நாக³ராஜஸ்ஸ. உப்³பி³த்³த⁴ந்தி உத்³த⁴ங் சி²த்³த³ங். வித்³த⁴சி²த்³த³ஸத்³தா³ ஹி பரியாயா. ஆகாஸங் மேக⁴படலபடிச்ச²ன்னங் ஆஸன்னங் விய ஹோதி, மேக⁴படலவிக³மே தூ³ரங் விய உபட்டா²தி, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘மேக⁴விக³மேன தூ³ரீபூ⁴த’’ந்தி. விக³தவலாஹகந்தி எத்த² விக³தஸத்³தோ³ அபக³தத்த²வாசகோ, வலாஹகஸத்³தோ³ மேக⁴பரியாயோதி ஆஹ ‘‘அபக³தமேக⁴’’ந்தி. இந்த³னீலமணி விய தி³ப்³ப³தீதி தே³வோதி வசனத்தே²ன ஆகாஸோ தே³வோ நாமாதி ஆஹ ‘‘தே³வந்தி ஆகாஸ’’ந்தி. அத்தனோ ரூபந்தி அத்தனோ நாக³ஸண்டா²னங். இமினா ஸகவண்ணந்தி எத்த² ஸகஸத்³தோ³ அத்தவாசகோ, வண்ணஸத்³தோ³ ஸண்டா²னவேவசனோதி த³ஸ்ஸேதி.
5.Akālameghoti ettha vappādikālassa abhāvā na akālo hoti, atha kho vassakāle asampattattā akāloti āha ‘‘asampatte vassakāle’’ti. ‘‘Uppannamegho’’ti iminā akāle uppanno megho akālameghoti vacanatthaṃ dasseti. Gimhānaṃ pacchime māseti jeṭṭhamūlamāse. Tasminti meghe. Sītavātaduddinīti ettha sītena vātena dūsitaṃ dinaṃ imissā vaṭṭalikāyāti sītavātaduddinīti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘sā ca panā’’tiādi. Sā ca pana sattāhavaṭṭalikā sītavātaduddinī nāma ahosīti sambandho. ‘‘Samīpe pokkharaṇiyā nibbatto’’ti iminā mucalindassa samīpe nibbatto mucalindoti vacanatthaṃ dasseti. Mucalindoti ca niculo. So nīpoti ca piyakoti ca vuccati. Nāgassa bhogo ekopi sattābhujattā ‘‘bhogehī’’ti bahuvacanavasena vuttaṃ. Tasminti nāgarāje ṭhite satīti yojanā. Tassāti nāgarājassa. Tasmāti yasmā bhaṇḍāgāragabbhapamāṇaṃ ahosi, tasmā. Ṭhānassa kāraṇaṃ paridīpeti anenāti ṭhānakāraṇaparidīpanaṃ ‘‘mā bhagavantaṃ sīta’’ntiādivacanaṃ. Soti nāgarājā. Hīti saccaṃ. Pāḷiyaṃ ‘‘bādhayitthā’’ti kiriyāpadaṃ ajjhāharitabbanti āha ‘‘mā sītaṃ bhagavantaṃ bādhayitthā’’ti. Tatthāti ‘‘mā bhagavantaṃ sīta’’ntiādivacane. Sattāhavaṭṭalikāya satīti sambandho. Tampīti uṇhampi. Nanti bhagavantaṃ. Tassāti nāgarājassa. Ubbiddhanti uddhaṃ chiddaṃ. Viddhachiddasaddā hi pariyāyā. Ākāsaṃ meghapaṭalapaṭicchannaṃ āsannaṃ viya hoti, meghapaṭalavigame dūraṃ viya upaṭṭhāti, tasmā vuttaṃ ‘‘meghavigamena dūrībhūta’’nti. Vigatavalāhakanti ettha vigatasaddo apagatatthavācako, valāhakasaddo meghapariyāyoti āha ‘‘apagatamegha’’nti. Indanīlamaṇi viya dibbatīti devoti vacanatthena ākāso devo nāmāti āha ‘‘devanti ākāsa’’nti. Attano rūpanti attano nāgasaṇṭhānaṃ. Iminā sakavaṇṇanti ettha sakasaddo attavācako, vaṇṇasaddo saṇṭhānavevacanoti dasseti.
ஸுகோ² விவேகோதி எத்த² தத³ங்க³ விக்க²ம்ப⁴ன ஸமுச்சே²த³ படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴னிஸ்ஸரணவிவேகஸங்கா²தேஸு பஞ்சஸு விவேகேஸு நிப்³பா³னஸங்கா²தோ நிஸ்ஸரணவிவேகோ ச காயசித்தஉபதி⁴விவேகஸங்கா²தேஸு தீஸு விவேகேஸு நிப்³பா³னஸங்கா²தோ உபதி⁴விவேகோ ச க³ஹேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘நிப்³பா³னஸங்கா²தோ உபதி⁴விவேகோ’’தி. ‘‘சதுமக்³க³ஞாணஸந்தோஸேனா’’தி இமினா துட்ட²ஸ்ஸாதி எத்த² பிண்ட³பாதஸந்தோஸாதி³கே நிவத்தேதி. ஸுதத⁴ம்மஸ்ஸாதி எத்த² ஸுதஸத்³தோ³ விஸ்ஸுதபரியாயோதி ஆஹ ‘‘பகாஸிதத⁴ம்மஸ்ஸா’’தி, பாகடஸச்சத⁴ம்மஸ்ஸாதி அத்தோ². பஸ்ஸதோதி எத்த² மங்ஸசக்கு²ஸ்ஸ கரணபா⁴வேன ஆஸங்கா ப⁴வெய்யாதி ஆஹ ‘‘ஞாணசக்கு²னா’’தி. ‘‘அகுப்பனபா⁴வோ’’தி இமினா அப்³யாபஜ்ஜந்தி எத்த² ப்³யாபாத³ஸத்³த³ஸ்ஸ தோ³ஸவாசகபா⁴வோ ச ண்யபச்சயஸ்ஸ பா⁴வத்தோ² ச த³ஸ்ஸிதோ. ஏதேனாதி ‘‘அப்³யாபஜ்ஜ’’ந்திபதே³ன. மெத்தாபுப்³ப³பா⁴கோ³தி அப்³யாபஜ்ஜஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³ மெத்தாய உப்பன்னபா⁴வோ. பாணபூ⁴தேஸு ஸங்யமோதி எத்த² பாணபூ⁴தஸத்³தா³ வேவசனபா⁴வேன ஸத்தேஸு ஏவ வத்தந்தீதி ஆஹ ‘‘ஸத்தேஸு சா’’தி. கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³தி ஸங்யமஸ்ஸ புப்³ப³பா⁴கே³ கருணாய உப்பன்னபா⁴வோ. யாதி யா விராக³தா. அனாகா³மிமக்³க³ஸ்ஸ காமராக³ஸ்ஸ அனவஸேஸபஹானத்தா வுத்தங் ‘‘ஏதேன அனாகா³மிமக்³கோ³ கதி²தோ’’தி. யாதா²வமானஸ்ஸ அரஹத்தமக்³கே³ன நிருத்³த⁴த்தா வுத்தங் ‘‘அஸ்மி…பே॰… கதி²த’’ந்தி. இதோதி அரஹத்ததோ.
Sukho vivekoti ettha tadaṅga vikkhambhana samuccheda paṭippassaddhinissaraṇavivekasaṅkhātesu pañcasu vivekesu nibbānasaṅkhāto nissaraṇaviveko ca kāyacittaupadhivivekasaṅkhātesu tīsu vivekesu nibbānasaṅkhāto upadhiviveko ca gahetabboti āha ‘‘nibbānasaṅkhāto upadhiviveko’’ti. ‘‘Catumaggañāṇasantosenā’’ti iminā tuṭṭhassāti ettha piṇḍapātasantosādike nivatteti. Sutadhammassāti ettha sutasaddo vissutapariyāyoti āha ‘‘pakāsitadhammassā’’ti, pākaṭasaccadhammassāti attho. Passatoti ettha maṃsacakkhussa karaṇabhāvena āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘ñāṇacakkhunā’’ti. ‘‘Akuppanabhāvo’’ti iminā abyāpajjanti ettha byāpādasaddassa dosavācakabhāvo ca ṇyapaccayassa bhāvattho ca dassito. Etenāti ‘‘abyāpajja’’ntipadena. Mettāpubbabhāgoti abyāpajjassa pubbabhāge mettāya uppannabhāvo. Pāṇabhūtesu saṃyamoti ettha pāṇabhūtasaddā vevacanabhāvena sattesu eva vattantīti āha ‘‘sattesu cā’’ti. Karuṇāpubbabhāgoti saṃyamassa pubbabhāge karuṇāya uppannabhāvo. Yāti yā virāgatā. Anāgāmimaggassa kāmarāgassa anavasesapahānattā vuttaṃ ‘‘etena anāgāmimaggo kathito’’ti. Yāthāvamānassa arahattamaggena niruddhattā vuttaṃ ‘‘asmi…pe… kathita’’nti. Itoti arahattato.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 3. முசலிந்த³கதா² • 3. Mucalindakathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / முசலிந்த³கதா² • Mucalindakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / முசலிந்த³கதா²வண்ணனா • Mucalindakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / முசலிந்த³கதா²வண்ணனா • Mucalindakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / முசலிந்த³கதா²வண்ணனா • Mucalindakathāvaṇṇanā