Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi |
౩. ముచలిన్దకథా
3. Mucalindakathā
౫. 1 అథ ఖో భగవా సత్తాహస్స అచ్చయేన తమ్హా సమాధిమ్హా వుట్ఠహిత్వా అజపాలనిగ్రోధమూలా యేన ముచలిన్దో తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా ముచలిన్దమూలే సత్తాహం ఏకపల్లఙ్కేన నిసీది విముత్తిసుఖపటిసంవేదీ. తేన ఖో పన సమయేన మహా అకాలమేఘో ఉదపాది, సత్తాహవద్దలికా సీతవాతదుద్దినీ. అథ ఖో ముచలిన్దో నాగరాజా సకభవనా నిక్ఖమిత్వా భగవతో కాయం సత్తక్ఖత్తుం భోగేహి పరిక్ఖిపిత్వా ఉపరిముద్ధని మహన్తం ఫణం కరిత్వా అట్ఠాసి – ‘‘మా భగవన్తం సీతం, మా భగవన్తం ఉణ్హం, మా భగవన్తం డంసమకసవాతాతపసరీసపసమ్ఫస్సో’’తి 2. అథ ఖో ముచలిన్దో నాగరాజా సత్తాహస్స అచ్చయేన విద్ధం విగతవలాహకం దేవం విదిత్వా భగవతో కాయా భోగే వినివేఠేత్వా సకవణ్ణం పటిసంహరిత్వా మాణవకవణ్ణం అభినిమ్మినిత్వా భగవతో పురతో అట్ఠాసి పఞ్జలికో భగవన్తం నమస్సమానో. అథ ఖో భగవా ఏతమత్థం విదిత్వా తాయం వేలాయం ఇమం ఉదానం ఉదానేసి –
5.3 Atha kho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā vuṭṭhahitvā ajapālanigrodhamūlā yena mucalindo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā mucalindamūle sattāhaṃ ekapallaṅkena nisīdi vimuttisukhapaṭisaṃvedī. Tena kho pana samayena mahā akālamegho udapādi, sattāhavaddalikā sītavātaduddinī. Atha kho mucalindo nāgarājā sakabhavanā nikkhamitvā bhagavato kāyaṃ sattakkhattuṃ bhogehi parikkhipitvā uparimuddhani mahantaṃ phaṇaṃ karitvā aṭṭhāsi – ‘‘mā bhagavantaṃ sītaṃ, mā bhagavantaṃ uṇhaṃ, mā bhagavantaṃ ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphasso’’ti 4. Atha kho mucalindo nāgarājā sattāhassa accayena viddhaṃ vigatavalāhakaṃ devaṃ viditvā bhagavato kāyā bhoge viniveṭhetvā sakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā māṇavakavaṇṇaṃ abhinimminitvā bhagavato purato aṭṭhāsi pañjaliko bhagavantaṃ namassamāno. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
అబ్యాపజ్జం సుఖం లోకే, పాణభూతేసు సంయమో.
Abyāpajjaṃ sukhaṃ loke, pāṇabhūtesu saṃyamo.
అస్మిమానస్స యో వినయో, ఏతం వే పరమం సుఖ’’న్తి.
Asmimānassa yo vinayo, etaṃ ve paramaṃ sukha’’nti.
ముచలిన్దకథా నిట్ఠితా.
Mucalindakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ముచలిన్దకథా • Mucalindakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ముచలిన్దకథావణ్ణనా • Mucalindakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ముచలిన్దకథావణ్ణనా • Mucalindakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ముచలిన్దకథావణ్ణనా • Mucalindakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౩. ముచలిన్దకథా • 3. Mucalindakathā