Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၃. မုစလိန္ဒကထာ
3. Mucalindakathā
၅. 1 အထ ခော ဘဂဝာ သတ္တာဟသ္သ အစ္စယေန တမ္ဟာ သမာဓိမ္ဟာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ အဇပာလနိဂ္ရောဓမူလာ ယေန မုစလိန္ဒော တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ မုစလိန္ဒမူလေ သတ္တာဟံ ဧကပလ္လင္ကေန နိသီဒိ ဝိမုတ္တိသုခပဋိသံဝေဒီ။ တေန ခော ပန သမယေန မဟာ အကာလမေဃော ဥဒပာဒိ, သတ္တာဟဝဒ္ဒလိကာ သီတဝာတဒုဒ္ဒိနီ။ အထ ခော မုစလိန္ဒော နာဂရာဇာ သကဘဝနာ နိက္ခမိတ္ဝာ ဘဂဝတော ကာယံ သတ္တက္ခတ္တုံ ဘောဂေဟိ ပရိက္ခိပိတ္ဝာ ဥပရိမုဒ္ဓနိ မဟန္တံ ဖဏံ ကရိတ္ဝာ အဋ္ဌာသိ – ‘‘မာ ဘဂဝန္တံ သီတံ, မာ ဘဂဝန္တံ ဥဏ္ဟံ, မာ ဘဂဝန္တံ ဍံသမကသဝာတာတပသရီသပသမ္ဖသ္သော’’တိ 2။ အထ ခော မုစလိန္ဒော နာဂရာဇာ သတ္တာဟသ္သ အစ္စယေန ဝိဒ္ဓံ ဝိဂတဝလာဟကံ ဒေဝံ ဝိဒိတ္ဝာ ဘဂဝတော ကာယာ ဘောဂေ ဝိနိဝေဌေတ္ဝာ သကဝဏ္ဏံ ပဋိသံဟရိတ္ဝာ မာဏဝကဝဏ္ဏံ အဘိနိမ္မိနိတ္ဝာ ဘဂဝတော ပုရတော အဋ္ဌာသိ ပဉ္ဇလိကော ဘဂဝန္တံ နမသ္သမာနော။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတမတ္ထံ ဝိဒိတ္ဝာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ ဥဒာနံ ဥဒာနေသိ –
5.3 Atha kho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā vuṭṭhahitvā ajapālanigrodhamūlā yena mucalindo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā mucalindamūle sattāhaṃ ekapallaṅkena nisīdi vimuttisukhapaṭisaṃvedī. Tena kho pana samayena mahā akālamegho udapādi, sattāhavaddalikā sītavātaduddinī. Atha kho mucalindo nāgarājā sakabhavanā nikkhamitvā bhagavato kāyaṃ sattakkhattuṃ bhogehi parikkhipitvā uparimuddhani mahantaṃ phaṇaṃ karitvā aṭṭhāsi – ‘‘mā bhagavantaṃ sītaṃ, mā bhagavantaṃ uṇhaṃ, mā bhagavantaṃ ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphasso’’ti 4. Atha kho mucalindo nāgarājā sattāhassa accayena viddhaṃ vigatavalāhakaṃ devaṃ viditvā bhagavato kāyā bhoge viniveṭhetvā sakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā māṇavakavaṇṇaṃ abhinimminitvā bhagavato purato aṭṭhāsi pañjaliko bhagavantaṃ namassamāno. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
အဗ္ယာပဇ္ဇံ သုခံ လောကေ၊ ပာဏဘူတေသု သံယမော။
Abyāpajjaṃ sukhaṃ loke, pāṇabhūtesu saṃyamo.
အသ္မိမာနသ္သ ယော ဝိနယော၊ ဧတံ ဝေ ပရမံ သုခ’’န္တိ။
Asmimānassa yo vinayo, etaṃ ve paramaṃ sukha’’nti.
မုစလိန္ဒကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Mucalindakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / မုစလိန္ဒကထာ • Mucalindakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / မုစလိန္ဒကထာဝဏ္ဏနာ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / မုစလိန္ဒကထာဝဏ္ဏနာ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / မုစလိန္ဒကထာဝဏ္ဏနာ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၃. မုစလိန္ဒကထာ • 3. Mucalindakathā