Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi |
੩. ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾ
3. Mucalindakathā
੫. 1 ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਤਮ੍ਹਾ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ વੁਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧਮੂਲਾ ਯੇਨ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਮੂਲੇ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਪਟਿਸਂવੇਦੀ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਮਹਾ ਅਕਾਲਮੇਘੋ ਉਦਪਾਦਿ, ਸਤ੍ਤਾਹવਦ੍ਦਲਿਕਾ ਸੀਤવਾਤਦੁਦ੍ਦਿਨੀ। ਅਥ ਖੋ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਸਕਭવਨਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਕਾਯਂ ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੋਗੇਹਿ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਉਪਰਿਮੁਦ੍ਧਨਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਫਣਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ – ‘‘ਮਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸੀਤਂ, ਮਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਣ੍ਹਂ, ਮਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਡਂਸਮਕਸવਾਤਾਤਪਸਰੀਸਪਸਮ੍ਫਸ੍ਸੋ’’ਤਿ 2। ਅਥ ਖੋ ਮੁਚਲਿਨ੍ਦੋ ਨਾਗਰਾਜਾ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ વਿਦ੍ਧਂ વਿਗਤવਲਾਹਕਂ ਦੇવਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਕਾਯਾ ਭੋਗੇ વਿਨਿવੇਠੇਤ੍વਾ ਸਕવਣ੍ਣਂ ਪਟਿਸਂਹਰਿਤ੍વਾ ਮਾਣવਕવਣ੍ਣਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਪੁਰਤੋ ਅਟ੍ਠਾਸਿ ਪਞ੍ਜਲਿਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਨਮਸ੍ਸਮਾਨੋ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਾਯਂ વੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –
5.3 Atha kho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā vuṭṭhahitvā ajapālanigrodhamūlā yena mucalindo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā mucalindamūle sattāhaṃ ekapallaṅkena nisīdi vimuttisukhapaṭisaṃvedī. Tena kho pana samayena mahā akālamegho udapādi, sattāhavaddalikā sītavātaduddinī. Atha kho mucalindo nāgarājā sakabhavanā nikkhamitvā bhagavato kāyaṃ sattakkhattuṃ bhogehi parikkhipitvā uparimuddhani mahantaṃ phaṇaṃ karitvā aṭṭhāsi – ‘‘mā bhagavantaṃ sītaṃ, mā bhagavantaṃ uṇhaṃ, mā bhagavantaṃ ḍaṃsamakasavātātapasarīsapasamphasso’’ti 4. Atha kho mucalindo nāgarājā sattāhassa accayena viddhaṃ vigatavalāhakaṃ devaṃ viditvā bhagavato kāyā bhoge viniveṭhetvā sakavaṇṇaṃ paṭisaṃharitvā māṇavakavaṇṇaṃ abhinimminitvā bhagavato purato aṭṭhāsi pañjaliko bhagavantaṃ namassamāno. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਂ ਸੁਖਂ ਲੋਕੇ, ਪਾਣਭੂਤੇਸੁ ਸਂਯਮੋ॥
Abyāpajjaṃ sukhaṃ loke, pāṇabhūtesu saṃyamo.
ਅਸ੍ਮਿਮਾਨਸ੍ਸ ਯੋ વਿਨਯੋ, ਏਤਂ વੇ ਪਰਮਂ ਸੁਖ’’ਨ੍ਤਿ॥
Asmimānassa yo vinayo, etaṃ ve paramaṃ sukha’’nti.
ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mucalindakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾ • Mucalindakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੩. ਮੁਚਲਿਨ੍ਦਕਥਾ • 3. Mucalindakathā