| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
मुचलिन्दकथावण्णना
Mucalindakathāvaṇṇanā
५. मुचलिन्दमूलेति एत्थ च मुचलिन्दो वुच्चति नीपरुक्खो, यो ‘‘निचुलो’’तिपि वुच्चति। उप्पन्नमेघोति सकलचक्कवाळगब्भं पूरेत्वा उप्पन्नो महामेघो। वद्दलिकाति वुट्ठिया एव इत्थिलिङ्गवसेन नामं। या च सत्ताहं पवत्तत्ता सत्ताहवद्दलिकाति वुत्ताति आह ‘‘सत्ताहं अविच्छिन्नवुट्ठिका अहोसी’’ति। सीतवातेन दूसितं दिनमेतिस्सा वद्दलिकायाति सीतवातदुद्दिनीति आह ‘‘उदकफुसितसम्मिस्सेना’’तिआदि। उब्बिद्धता नाम दूरभावेन उपट्ठानन्ति आह ‘‘मेघविगमेन दूरीभूत’’न्ति। इन्दनीलमणि विय दिब्बति जोतेतीति देवो, आकासो।
5.Mucalindamūleti ettha ca mucalindo vuccati nīparukkho, yo ‘‘niculo’’tipi vuccati. Uppannameghoti sakalacakkavāḷagabbhaṃ pūretvā uppanno mahāmegho. Vaddalikāti vuṭṭhiyā eva itthiliṅgavasena nāmaṃ. Yā ca sattāhaṃ pavattattā sattāhavaddalikāti vuttāti āha ‘‘sattāhaṃ avicchinnavuṭṭhikā ahosī’’ti. Sītavātena dūsitaṃ dinametissā vaddalikāyāti sītavātaduddinīti āha ‘‘udakaphusitasammissenā’’tiādi. Ubbiddhatā nāma dūrabhāvena upaṭṭhānanti āha ‘‘meghavigamena dūrībhūta’’nti. Indanīlamaṇi viya dibbati jotetīti devo, ākāso.
एतमत्थं विदित्वाति विवेकस्स सुखभावं विदित्वा। सब्बसो असन्तुट्ठिसमुच्छेदकत्ता मग्गञाणानं ‘‘चतुमग्गञाणसन्तोसेना’’ति वुत्तं। अकुप्पनभावोति अकुज्झनसभावो।
Etamatthaṃ viditvāti vivekassa sukhabhāvaṃ viditvā. Sabbaso asantuṭṭhisamucchedakattā maggañāṇānaṃ ‘‘catumaggañāṇasantosenā’’ti vuttaṃ. Akuppanabhāvoti akujjhanasabhāvo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / ३. मुचलिन्दकथा • 3. Mucalindakathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / मुचलिन्दकथा • Mucalindakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / मुचलिन्दकथावण्णना • Mucalindakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / मुचलिन्दकथावण्णना • Mucalindakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ३. मुचलिन्दकथा • 3. Mucalindakathā
