Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
മുചലിന്ദകഥാവണ്ണനാ
Mucalindakathāvaṇṇanā
൫. മുചലിന്ദമൂലേതി ഏത്ഥ ച മുചലിന്ദോ വുച്ചതി നീപരുക്ഖോ, യോ ‘‘നിചുലോ’’തിപി വുച്ചതി. ഉപ്പന്നമേഘോതി സകലചക്കവാളഗബ്ഭം പൂരേത്വാ ഉപ്പന്നോ മഹാമേഘോ. വദ്ദലികാതി വുട്ഠിയാ ഏവ ഇത്ഥിലിങ്ഗവസേന നാമം. യാ ച സത്താഹം പവത്തത്താ സത്താഹവദ്ദലികാതി വുത്താതി ആഹ ‘‘സത്താഹം അവിച്ഛിന്നവുട്ഠികാ അഹോസീ’’തി. സീതവാതേന ദൂസിതം ദിനമേതിസ്സാ വദ്ദലികായാതി സീതവാതദുദ്ദിനീതി ആഹ ‘‘ഉദകഫുസിതസമ്മിസ്സേനാ’’തിആദി. ഉബ്ബിദ്ധതാ നാമ ദൂരഭാവേന ഉപട്ഠാനന്തി ആഹ ‘‘മേഘവിഗമേന ദൂരീഭൂത’’ന്തി. ഇന്ദനീലമണി വിയ ദിബ്ബതി ജോതേതീതി ദേവോ, ആകാസോ.
5.Mucalindamūleti ettha ca mucalindo vuccati nīparukkho, yo ‘‘niculo’’tipi vuccati. Uppannameghoti sakalacakkavāḷagabbhaṃ pūretvā uppanno mahāmegho. Vaddalikāti vuṭṭhiyā eva itthiliṅgavasena nāmaṃ. Yā ca sattāhaṃ pavattattā sattāhavaddalikāti vuttāti āha ‘‘sattāhaṃ avicchinnavuṭṭhikā ahosī’’ti. Sītavātena dūsitaṃ dinametissā vaddalikāyāti sītavātaduddinīti āha ‘‘udakaphusitasammissenā’’tiādi. Ubbiddhatā nāma dūrabhāvena upaṭṭhānanti āha ‘‘meghavigamena dūrībhūta’’nti. Indanīlamaṇi viya dibbati jotetīti devo, ākāso.
ഏതമത്ഥം വിദിത്വാതി വിവേകസ്സ സുഖഭാവം വിദിത്വാ. സബ്ബസോ അസന്തുട്ഠിസമുച്ഛേദകത്താ മഗ്ഗഞാണാനം ‘‘ചതുമഗ്ഗഞാണസന്തോസേനാ’’തി വുത്തം. അകുപ്പനഭാവോതി അകുജ്ഝനസഭാവോ.
Etamatthaṃ viditvāti vivekassa sukhabhāvaṃ viditvā. Sabbaso asantuṭṭhisamucchedakattā maggañāṇānaṃ ‘‘catumaggañāṇasantosenā’’ti vuttaṃ. Akuppanabhāvoti akujjhanasabhāvo.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൩. മുചലിന്ദകഥാ • 3. Mucalindakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / മുചലിന്ദകഥാ • Mucalindakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / മുചലിന്ദകഥാവണ്ണനാ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / മുചലിന്ദകഥാവണ്ണനാ • Mucalindakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൩. മുചലിന്ദകഥാ • 3. Mucalindakathā